Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre; Gümüşhane’de bulunan Baş Haviyana Mahallesi Kilisesi, Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından I. derece koruma altına alındı.
Gülçin Birinci
Gümüşhane’nin en önemli tarihi ve turistik yerlerinden biri olan Baş Haviyana Kilisesi I. Derece koruma altına alındı.
Resmi Gazete’de bugün yayımlanan karara göre; Gümüşhane ili, Torul ilçesinde bulunan Baş Haviyana Mahallesi Kilisesi, Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından I. derece koruma altına alındı.
30 Ocak 2024 tarihinde alınan karara göre, mülkiyeti Maliye Hazinesine ait olan ve 201 ada, 39 parselde yer alan kilise, kültür varlığı olarak tescillendi.
Gümüşhane’de Tarihi Miras Korunuyor
Kararda, kilisenin korunma grubunun I. (bir) olarak belirlendiği, korunma alanının ise ekte yer alan kadastral haritada gösterildiği şekliyle belirlendiği belirtildi.
Trabzon’dan İzinsiz İnşaata Hayır!
Ayrıca, tescilli kilise için rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin hazırlanması ve tescilli taşınmaz ve korunma alanında yapılacak her türlü inşai ve fiziki uygulamadan önce Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulundan izin alınması gerektiği de kararda yer aldı.
Böylece, Baş Haviyana Mahallesi Kilisesi’nin gelecek nesillere korunması sağlanacak.
Baş Haviyan Mahallesi Kilisesi’nin Tarihçesi
Gümüştuğ Köyü, Baş Mahalle içerisindedir. Dikdörtgen bir alan üzerine, 11,16 x 7,96 m ölçülerinde, 3 nefli bazilikal plan şemasında inşa edilmiştir. Kilisenin asıl girişi batıda yer alan narteks bölümünden sağlanırken sonraki tarihlerde bu kısım kapatılarak kuzey duvara bir kapı açılmıştır. Beşik çatısı bileği taşıyla örtülü iken taşlarının büyük kısmı alınmıştır. Kuzeydeki tek apsis bölümü, kapı, pencere söveleri, taşıyıcılar, cephe bitimleri ve kemerler düzgün yonu taş işçilikli, yan duvarlar moloz taş işçiliklidir. Kiliseden daha alçak ve uzun tutulan narteks kısmı kuzey güney doğrultuda dikdörtgen planlı olup üzeri tonoz örtülüdür. İç mekân; sütun ve payelerle 3 sahana ayrılmıştır. Orta sahan diğer sahanlara göre daha geniş tutulmuştur. Her nef diğer kiliselerde olduğu gibi doğuda birer apsisle sonlanırken günümüze sadece kuzeydeki gelebilmiştir. Dışa taşıntılı yapılan yarım daire şeklindeki diğer iki apsis yıkılarak düz duvar şeklinde dönüştürülmüştür. Önüne ahşap direklerle desteklenen, üçgen alınlıklı bir sundurma eklenerek odunluk olarak işlevlendirilmiştir. Yapının içinde rutubet izlerine rastlanılmıştır. Çatıdan su almaktadır. Sıvalarında dökülmeler vardır.
Tavanda ve duvarda yer alan kalemşi freskolarda İncil’den alınma sahneler resmedilmiştir.
Kaynak: gumushane.ktb.gov
11.02.2024 Pazar Resmi Gazete Kararı ve Ek:
İlk yorum yapan siz olun