Denizcan AKAR
TÜKENMEZ HABER – ABD’nin Minnesota eyaletinde siyah yurttaş George Floyd’un beyaz bir polis tarafından öldürülmesinin ardından başlayan protestolar sürüyor. Polis şiddeti ve ırkçılığa karşı protestolar ABD dışındaki ülkelere de yayıldı. Irkçılık dünya genelinde önemli bir sorun olmaya devam ederken, Türkiye’de durum ne? Afrika kökenli insanlara yönelik ırkçılık ve ayrımcılık ne kadar yaygın?
Bir dönem Afrikalı Türkler Kalkınma ve Dayanışma Derneği’nde yöneticilik yapmış olan, İzmir’de yaşayan Afrika kökenli işçi Yalçın Yanık, ayrımcılığın boyutunu ‘Amerika’daki veya başka ülkelerdeki gibi değil ama daha farklı şekilde’ sözleriyle anlattı.
‘GAYRİ İHTİYARİ BİR ŞEKİLDE OLUYOR…’
Kendisinin, annesinin ve dedesinin de Türkiye’de doğup büyüdüğünü belirten Yanık, Türkiye’de ırkçı/ayrımcı tavırlara ne kadar maruz kaldığını “Gayri ihtiyari bir şekilde oluyor ama sistematik olarak öyle bir şeyle karşılaşmadım. Biz biraz şanslıydık. Aydın, Muğla yöresinde daha fazla siyah vatandaş olduğu için, dedemler ve ninemler belki daha fazla maruz kalmış olabilir ama biz aşırı bir şekilde maruz kalmadık” sözleriyle aktardı.
‘TÜRKLER KÜRTLERİ, KÜRTLER ROMANLARI, ROMANLAR DA AFRİKALILARI AŞAĞILIYOR’
Tükenmez Haber‘e konuşan Yanık, İzmir’deki bir yakınının ırkçılıkla ilgili yaşadığı bir olayı gülerek paylaştı:
“Size çok önemli bir şey söyleyeyim. Bayındır var İzmir’in ilçesi. Afrika kökenli bir arkadaşımız bana ‘Yalçın abi, orada Türkler yaşıyor. Türkler, Kürtleri ‘Sen pis Kürtsün, nereden geldin’ diye aşağılıyor. Oradaki Kürtler de Romanları aşağılıyor. Romanlar da Afrikalıları aşağılıyor’ dedi. Hepsi de aynı yerde yaşıyor.
‘ALNIMIZIN KARASIYLA DEĞİL, BEDENİMİZİN KARASIYLA YAŞIYORUZ’
Ben de ona ‘Biz en altıyız ama normal görüyoruz yapacak bir şey yok’ dedim. Alnımızın karasıyla değil, bedenimizin karasıyla yaşıyoruz.”
‘KENDİNE DEMOKRATİK DİYEN İNSANLAR BİLE ZAMAN ZAMAN BUNLARI KULLANIYOR’
İnsanların yapısında ayrımcılık olmadığını, ayrımcılığın devletlerin sosyo-ekonomik yapısından kaynaklandığını düşündüğünü söyleyen Yanık, maruz kaldığı ayrımcı tavırların ırkçı bir zeminde olmadığının altını çizerek “Ama kendine çok demokratik diyen insanların bile bunları zaman zaman kullandığı oluyor. Rengimizle ilgili atıfta bulunuyor, bilinç altında yerleşmiş oluyor” diye konuştu.
‘MUHASEBE YAPILMIŞ OLSAYDI IRKÇILIK MİNİMUM SEVİYEYE DÜŞERDİ’
Türkiye’de farklı milletlerin kültürel değerlerini korumak için anayasal güvence sağlanması gerektiğini vurgulayan Yanık, “Zaman zaman ‘çok farklı milletlerden oluşuyoruz’ diyoruz ama bunların tanınması devletlere bağlı. Kişisel olarak bizim çabalarımız yetmiyor. Kürtler, Romanlar, Afrikalılar, Ermeniler ne varsa yani… Anayasal haklar çerçevesinde, doğduğu günden itibaren bunların kültürel değerlerini korumak ve geliştirmek için anayasal güvence sağlanmış olsaydı veya muhasebe yapılmış olsaydı ırkçılık minimum seviyeye düşerdi. Maalesef yapılmıyor. Kimse buna değinmiyor” ifadelerindi kullandı.
‘AMERİKA’DAKİ GİBİ DEĞİL AMA DAHA FARKLI ŞEKİLDE’
Yanık, ‘Sizin bulunduğunuz yerde doğrudan ırkçılık yapılmadığını belirtiyorsunuz fakat Türkiye genelinde de böyle midir?’ sorusunu ise şöyle yanıtladı:
“Bir gerçeği söylemek gerekir. Biz daha çok Aydın, İzmir, Muğla Denizli’deyiz. Ege Bölgesi’nden çıktığımız zaman, İç Anadolu ve Karadeniz’e gittiğin zaman biraz daha fazlasını görebiliyorsunuz. Belki Ege Bölgesi’nde çok sık rastlandığı için, komşu olarak görüldüğü içindir. Başka yerlerde zaman zaman farklı şeylerle karşılaşabiliyoruz. ‘Sen şöylesin, böylesin’ gibi değil, Amerika’daki veya başka ülkelerdeki gibi değil ama daha farklı şekilde.”
‘SINIFSAL KARAKTERİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM’
“Özellikle çocuklarımız. Her konuşmada bilinçli olarak yapmasa bile gayri ihtiyari olarak yakıştırmalar falan çok oluyor. Ama Amerika’daki gibi sistematik olarak, kasıtlı olarak yapılmış bir şey yok. O bakımdan şanslıyız. Ben burada HDP milletvekili adayıydım. Afro-Türkler’den tepki geldi bana, dernek yönetiminden attılar beni. Biraz da ben izin verdim, onlara zarar gelmesin diye ama politikleşmek gerekiyor. Irkçılık, ayrımcılık sınıfsal karakterde yaşanıyorsa biz bunlarla yüzleşmediğimiz sürece karşımıza çıkacak. Amerika’daki bu sokak eylemleri Avrupa’da yayılıyor ve daha çok beyazlar sahip çıkıyor. Çok kıymetli bir şey. Kıymetinin bilinmesi gerekiyor. Sınıfsal karakteri olduğunu düşünüyorum”
‘DEVLET POLİTİKASI BUNLAR’
Türkiye’de Kürtlere politik olduğu zaman ayrımcılık yapıldığını kaydeden Yanık, “Ayrımcılık kesinlikle var. Kürt, Kürt’e bile yapıyor. Romanla da var. Gayri ihtiyari şekilde bilinç altına yerleşmiş ‘Çingenler gibisin, Kürtler gibisin, Araplar gibisin, Ermeni bilmem neyi’ falan derler ya… Bunlardan aslında arınılıp uzaklaşılmış değil. Devlet politikası bunlar. Kürtler için ‘kart kurt’ diyorlardı” şeklinde konuştu.
‘SÖMÜRGECİLİKTEN KAYNAKLANIYOR, ÖZÜ BU’
Amerika’daki protestolara da değinen Yanık, meselenin özünün sömürgecilik olduğunu söyleyerek şunları kaydetti:
“Amerika’daki siyahların mücadelesi tarihsel bir zeminden geliyor. Irkçılık, ayrımcılık bitmiş değil. Sınıfsal bir karakteri var. Bunu biz el birliğiyle nasıl bertaraf ederiz? Teşhir etmek yetmiyor. Nasıl bu hakları güvence altına alabiliriz bütün mesele bu. Amerika’da olan çok meşru bir şey. Sokağa çıkmak, aylarca protesto etmek yetmiyor. Dünya ölçeğinde bir zeminde bunu tartışmak gerekiyor. Yağmacılık, ırkçılık, sömürgecilik devam ediyor. Asıl unsuru sömürgecilikten kaynaklanıyor, özü bu yani. Hala daha Afrika’yı sömürüyorlar. Kapitalizmin ayakta kalması için bunu zorunlu olarak görüyorlar. Sınıf meselesinin bir parçası olarak görmek gerekiyor bunu”
https://www.tukenmezhaber.com/sesler/turkiyede-siyahlara-yonelik-irkcilik-ve-ayrimcilik-ne-kadar-
İlk yorum yapan siz olun