Fotini TONTİKİDOU
Tutku ve gayretle kültürel mirasın korunması ve böylece Kıbrıs’ta barışın sağlanması için mücadele eden iki toplumlu Kültürel MirasTeknik Komitesi eş başkanı Takis Hacidimitriu ile, yakından sohbet etme şansımız oldu.
Komitenin 2020 yılı için planları,tamamlanma sürecinde olan projeler, Ermeni Manastırı’nda olan çalışmalar, insanların komiteye katkısı, övgüye değer Genç Elçiler programı ve onun yanı sıra toplumun geleceği olan çoçukları içeren programlar insiyatifi.
‘’Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler işbirliği yolunda devam etmeliydik’’
“Kültürel yıkımın sayımı ve kültürel yıkımla ilgili çatışmalar zamanını yaşadım ve söyleyebilirim ki kültürel miras konusuna başka bir açıdan bakmanın sorumluluğunu ve ihtiyacını hissettim. Çatışmadan kazanacak hiçbir şeyimiz olmadığını ancak kültürel mirasın çöktüğünü görebiliyordum.’’
Yıllarca kültürel çalışmalara adanmış Takis Hadjidimitriou, 2008’den, yani KMTK’nin ilk kurulduğunda eğitimini ve bilgisini uygulayarak sorumluluk aldı ve pozisyonunun öneminin farkındaydı. Bu güne kadar Teknik Komitesine katkıda bulunmaya devam ediyor.
‘’Şunu söyleyebilirim ki, ilk baştan, iki tarafında, kültürel yıkımla ilgili hepimizin suçlu olduğunu anlaması ve tartışmaları geride bırakması gerektiğine karar verdik. Artık yapmamız gereken, ortak kültürel mirası korumak için birlikte çalışmak.’’
Teknik Komite şu anda hangi anıtlarla ilgileniyor?
‘’Bu dönem, uzmanların da yardımıyla, surların bakımı ve bitki temızliği ile ilgileniyoruz. Bu konu beni gerçekten çok şaşırtı. Bitki temizliğinin kolay bir mesele olduğunu sanıyordum, ama daha sonra bunun çok fazla bilgi gerektiren, ciddi bir mesele olduğunu anladım.’’
Ermeni Manastırı, Sourp Magar için plan nedir?
‘’Ermeni Manastırı, yılın başında başlayacak olan büyük bir projedir ve çalışmanın ilk aşaması 2020 yılının yazında tamamlanması bekleniyor.Avrupa Birliği tarafından finanse edilenmaliyeti yaklaşık 400.000 avro olacak. Çeşitli durumlardan geçen, Ermenileri ve bütün Kıbrıslıları ilgilendiren bir projedir. Yeri uzun süre erişilebilir değildi ve bu da siyasi durum, yetimlik ve ateş yüzünden yıkılmış olan büyük bir eserdi. Arkadaşımız Ali Tuncay’ın bize gelip, Ermeni Manastırı’nda çalışmalara başlayabileceğimizi söylediği gün bizim için sevinç günüydü.’’
Akdoğan’da ki Meryem Ana kilisesi için bir plan var mı?
‘’Şu anda Akdoğan’da ki Meryem Ana kilisesi için özel bir planımız yok. Kilise çok iyi durumda, hiç bir sorunu yok. Akdoğan’da ki insanlarla, etrafta ilgiyi çeken başka kiliseler hakkında da temas hallindeyiz.Tüm şehirlerde çeşitli projeler tanıtılıyor. Karpaz’da, Mağusa’da, Güzelyurt’a, Girne’de ve planlama, araştırma ve ya maddi teklif bekleme aşamasında olan anıtlar var. Ancak bunlar 2020 yılında tamamlanacak konular ve o zaman onlar hakkında daha fazla konuşabileceğiz.’’
‘’Self-funding’’ program.
‘’KMTK’si toplum ve insanlar tarafındandestek alıyor.Bu, bizim potansiyelimizi arttırıyor.Teknik komite içerisinde iyi bir anlayış durumu var, ancak çalışmalarımızdaki temel engelmaddi kaynak bulmaktır.
“İnsanlar bize katılıyor ve anıtlarının korunmasının sevincini yaşıyor”
Köylerini ve evlerini kaybetmenin acisini yaşıyorlar.Fakat onlara, köylerinin muhafaza edilmiş kiliselerine veya camilerine gitme şansı verdiğinizde mutlu oluyorlar ve bunu bize ifade ediyorlar. Kuzeye, köyünün kilisesi onarılıncaya dakar geçmeyen, yaşı ilerlemiş bir adam, bana “Çocukken, kilisede burada duruyordum, bugün hayatımın en mutlu günü” söyledi.Ayrıca bu etkinliklerde, insanların 10,20,40 yıl sonra buluştuklarını, birbirlerine sarıldıklarını, sevinçle dolduklarını gördüm.Hatırlayadığım bir diğer olay, Denya’da ki caminin açılışı sırasında buluşan iki kadının, bir Kıbrıslı Türk ve bir Kıbrıslı Rum’un “Kız güzeldin, çok güzeldin” diye konuşması. Bunlar,Teknik Komitesi olarak yaptığımız çalışmaların tazminatı.’’
“Her anıtın hikayesi Kıbrıs’ın gerçek bir hikayesidir”
“Anıtları tamir ettiğimizde, tarihlerinden daha önce bilinmeyen şeyler buluyoruz. İnsanlar,Kıbrıs tarihini anıtlarını kullanarak öğrenecek olsaydı, gerçek tarihi bileceklerdi. Anıtlarımızın bir insan çabası ağı, birbirini takip eden kültürler ağ olduğunu bilseydi, Kıbrıs’ın çok kültürlü karakterini anlayacaktı.’’
Kültürel Mirasın ‘’Yeni Elçileri.’’
‘’Çoğu zaman gençlerin sorunlarla ilgilenmediği söylenir. Benim düşüncem şu ki, onlara somut ve anlamlı bir şey verdiğinizde, onu kucaklamaya hazırdırlar. Gençleri, öğrenmeye, anıtları takip etmeye ve onlar hakkında bizi bilgilendirmeye davet ettiğimizde aldığımız yanıt çok olumluydu. Kıbrıs’ın daha iyi bir geleceği için temel olan güzel, nitelikli ve sorumlu gençler.’’
KMTK, ayrıca 12 yaşından küçük çocuklarla da çok güzel bir etkinlik düzenledi.
Çocuklara resim ve kukla tiyatrosu ile yaklaşıldı. Resim Lefkoşa surları ile ilgiliydi, kukla tiyatrosu ise çoçuklar ve anıtlarla. Özellikle, kukla tiyatrosu konusunda iki çoçuk vardı, Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk. Çoçuklar yürürken bir ağlama sesi duydular, etraflarına bakınça bunun acı çeken bir anıt olduğunu gördüler ve yardım etmek için ona sarıldılar. Bu şekilde,çocuklarda iki toplum arasında kolektif çaba, işbirlik ve ekip çalışması hissi yaratan özel bir girişim.
Son olarak, Takis Hadjidimitriou, Şubat ayında yurtdışından uzmanların da katılımıyla Kültür konulu bir konferansın düzenleneceğini, Akdeniz’de Kültür konularına atıflar olacağını ve Kıbrısın bu konuyla ilgisi konuşulacağını belirti.
(Voice of the Island)
İlk yorum yapan siz olun