Aziz efraim milattan sonra 285 yılında Nusaybin’de putperest bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş. Hz. İsaya ve Hıristiyanlığa iman ettiği için putlara tapmamış ve babası tarafından evden kovulmuş.
Süryanilerin en büyük Şairi Mor Efrem olarak bilinir. Tüm doğu Hıristiyan kiliseleri tarafından saygı ile anılan batı kiliselerince doğu adına tanınan ender simalardan biridir.
Aziz Efraim, Urfa da Nemrud’un tahtı olarak bilinen “Der Yakup Manastır’ında” uzun yıllar kalarak bir çok eser yazmıştır.
Mor Efrem’in 373 yılının Haziran ayında öldüğü tahmin edilir.
Süryani Ortodoks kilisesi kendisini azizleri anma programında kilise takvimine dahil etmiştir. Her yıl büyük orucun ilk haftasında adına anma törenleri düzenlenmiştir.
Mor Efrem tartışmasız iyi bir dil ustasıdır, kendisine ait 3 milyona yakın şiir cümlesi olduğu belirtilir. Ayrıca sugitho türünü Hristiyan edebiyatına kazandıran düzenleyen ve kullanıma sunan ilk Süryani şairidir. Sugithonun belli bir kalıbı vardır.Her sugitho iki üç ya da daha fazla kişi arasında söz düellosu şeklinde icra edilen bir yazım türüdür. Aziz Efrem’in yaşam öyküsü başından sonuna kadar Beth- Nahrin’in (Mezopotamya) Urhoy’unda yani Urfa’da geçmektedir. Aziz efraim Nusaybin’den çıkıp kısa bir süreliğine Omid’e yani Diyarbakır’da kısa bir süre kaldıktan sonra Urfa’ya gelmiştir ve yaşamının sonuna kadar Urfa’da yaşamıştır.
Urfa’yı uzaktan görünce yaşamını burada sürdürmeye karar verilmiştir. Çünkü Urfa’yı ilk gördüğünde bile çok sevmiştir.
URFALI KADIN VE AZİZ EFRAİM
Aziz Efraim Urfa şehrinin girişinde şehri çevreleyen Daysan nehri yani Karakoyun deresi kenarında çamaşır yıkayan kadınları görür. nehrin kenarında durur ve onları izlemeye başlar, kadınlardan biri başını çevirip uzun bir süre Efrem’e bakar. Efrem, kadını sert bir şekilde azarlar “bana bakmaya utanmıyor musun? Yere bakman gerekir.” Kadın da: “Senin yere bakman gerekir, çünkü sen topraktan yaratıldın toprağa bakacaksın, ben ise senin etinden yaratıldığım için sana bakacağım” cevabını verir.
Mor Efrem kadının bilgeliğinden hayrete düşer. Hemen orayı terk edip uzaklaşır ve kendi kendine : “Bu şehrin kadınları Eğer bu kadar büyük bir hikmet’e sahip iseler, kim bilir ki erkekleri ne kadar akıllıdır” diye düşünmeye başlar ve bu olaydan sonra Urfa şehrine girer..
Aziz Efraim şiirlerinde de Urfa’dan bahsetmiştir ;
” Urhoy, evlerini ve kapılarını, açık bırakarak çıkmıştır.
Şehri,suru,binaları ve evleri krala verilsin.
Bütün malı alsın,fakat imanımızı değiştirmeyelim.
Urhoy imanla doludur.
Mesih sakinlerini kutsasın, Urhoy’un adı gururudur.
Urhoy şehri, göklerdeki Kudüs’ün gölgesidir.”
Kutsal Ruh’un Kavalı- Mor Efrem’in Şiirleri kitabından.
Rahip Hanna Dolabani 1911
Çeviri : Gabriyel Akyüz
Yazı: Mehmet Sadık Alican
https://www.haber-sanliurfa.com/yazarlar/misafir-yazar/aziz-efraim-ve-urfa/30354/
İlk yorum yapan siz olun