Ali GÜNDOĞDU
Tarihi geçmişi 3 bin yıl öncesine ulaşan İzmit, çok önemli bir tarihi olaya da ev sahipliği yapmıştı. 30 Nisan 311 tarihinde, kentimizin eski adı olan Nicomedia, Roma İmparatorluğu’nun başkentiyken, dönemin imparatoru Nicomedia’dan “Nicomedia Hoşgörü Fermanı’nı yayınlamıştır.
O güne kadar Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde pagan inancı hakimdir. Bu ferman gereği herkesin kendi dinini hoşgörü çatısı altında özgürce yaşayabileceği emredilir. Bu ferman dünya tarihinde yayınlanan ilk hoşgörü fermanı olarak da tarihe geçmiştir. İlk fermandan 2 yıl sonra içeriği genişletilerek ikinci bir ferman olan “Milano Hoşgörü Fermanı” yine Nicomedia’dan yayınlanmıştır.
Nicomedia’yı Roma İmparatorluk başkenti yapan Diocletian’ın ardından yerine geçen Galerius, imparatorluk içindeki sorunları görüşmek üzere Tuna Nehri kıyısındaki Carnuntum’da 11 Kasım 308 tarihinde Diocletian’ın da katıldığı bir toplantı düzenlemiştir. Toplantıda imparatorluk yeniden yapılandırılmış, doğuda Galerius ve Maximinus, batıda ise Licinius ve Constantine tarafından yönetilecek yeni bir tetrarşi (Dörtlü Yönetim) düzeni oluşturulmuştur.
Bu süreçte dinsel inanç katliamları devam etmiş ancak Hristiyanlık bu şiddet karşısında daha fazla yayılmıştır. Bunun üzerine Galerius 311 yılı Şubat ayında Sofya’da mevcut imparatorları toplantıya çağırmıştır. Görüşmeler sonunda Hristiyanlara karşı uygulanan şiddetin bir yarar getirmediği, hoşgörü ile davranılması gerektiğine karar verilmiştir. Böylece Hristiyanlara devlet yönetiminde görev vermeden, sadece ibadetlerini özgürce yapmaları için 30 Nisan 311 tarihinde başkent Nicomedia’dan “Hoşgörü Fermanı” yayınlanmıştır.
Nicomedia Hoşgörü Fermanı:
“Halkın iyiliği ve rahatlığı için sağladığımız şeyler arasında, öncelikle Romalıların eski kanunları ve sosyal kurallarıyla her şeyi rahat bir duruma getirmeyi ve atalarının dini inançlarını benimseyen Hristiyanların da iyi bir duruma gelmelerini istedik. Çünkü herkes kendi isteğine göre kurallar koyduğu için böyle bir ortamda insanlar atalarından ve köklerinden gelen inançları yaşayamadılar. Bu yüzden hayatları tehlike altındaydı ve birçok kez ölümle karşı karşıya kaldılar. Pek çoğu yine de kararlarında direndikleri için ve Hristiyan tanrılarına hürmet edip tapmadıkları için ve biz herkese hoşgörüyle ve anlayışla yaklaşmak istediğimiz için düşündük ki herkese özgürlük sağlamalıyız. Bu sayede hem bir Hristiyan olarak yaşamaya devam edebilirler hem de düzeni bozmadıkları sürece kendi dini toplantılarını yapabilirler. Mahkemelerin ne yapması gerektiğini bir başka bildiride anlatacağız. Bu hoşgörümüzden dolayı, kendi tanrılarına, bizim güvenliğimiz, ülkenin güvenliği ve kendi güvenlikleri için dua etmelidirler, böylece imparatorluk hiçbir taraftan darbe almaz ve onlar da evlerinde güven içinde yaşayabilirler.”
Nicomedia Hoşgörü Fermanı’ndan iki yıl sonra Batı İmparatoru Constantine ve Doğu İmparatoru Licinius 13 Haziran 313 tarihinde, Nicomedia’da 30 Nisan 311 tarihinde yayınlanan “Hoşgörü Fermanı”nı genişleterek tüm dinlere özgürlük politikasını kabul eden Milano Hoşgörü Fermanı’nı ilan etmişlerdir. Günümüzden yaklaşık 1.700 yıl önce yayınlanan “Nicomedia ve Milano Hoşgörü Fermanları” sayesinde tüm dinler için inanç özgürlüğü sağlanmış ve bu dönem insanlık için önemli bir dönüm noktası olmuştur. (Kaynak: Art Nicomedia)
İZMİT- Hoşgörü Fermanı Anıtı, İzmit Çocuk Parkı’nda 2011 tarihinde, fermanın 1700’ncü yılında dikilmiştir.
CARNUNTUM- Tuna Nehri kıyısındaki Carnuntum’da her yıl şenlikler yapılmaktadır.
http://www.ozgurkocaeli.com.tr/1700-yil-once-izmit-hosgoru-kentiymis-6703yy.htm
İlk yorum yapan siz olun