՛՛Սուրբ Գիրք՛՛ի մէջ կ՛ըսուի թէ Նոյ նահապետը ջրհեղեղից յետոյ Արարատ լեռան ստորոտին տնկեց խաղողի առաջին որթատունկը: Երբ որ այծը կերել է վայրի խաղողի պտուղները և հարբելով՝ սկսել էր հրմշտել միւս կենդանինեը: Աւելի վերջ Նոյ նահապետ Արարատ լեռան լանջերուն վրայ խաղող տնկեց և պտուղներէն գինի ստացաւ: Գինին այնքան համեղ էր, որ ան չդիմացաւ «խմեց և արբեց»: Այս է ,Հայոց բնաշխարհի մէջ, գինիի վերաբերեալ առաջին տեղեկութիւնները,որը գրեթէ նոյնքան հին է, որքան աշխարհը: Հնագիտական պեղումներու արդիւնքները ցոյց կուտան թէ,խաղողը հայկական լեռնաշխարհի մէջ յայտնի եղած է, Նոյէն միլիոնաւոր տարիներ առաջ: Ըստ շատ մը հանրածանօթ գիտնականներու եւ նաեւ հնագիտական պեղումներու արդիւնքները կը վկայէն որ,Քրիստոսէ հազարամեակներ առաջ գինին առաջին անգամ պատրաստուած է այն վայրի մէջ,ուր հետագային կազմաւորուած են հայկական ցեղախումբերը ու պետութիւնները : Այս կապակցութեամբ համայն մարդկութեան հասարակութիւնը նախապատմական աշխարհի մէջ, խաղողի եւ գինիի կեդրոնը վերապահեց Հայաստանին, իսկ Նոյը նահապետը հռչակեց իբրեւ առաջին այգեպանն ու գինեգործը:
Գինին ու խաղողը արդէն իր ուրոյն տեղը ունեցած է հայոց կենցաղին եւ հոգեւոր կեանքին մէջ: Թագաւորները իբրեւ սիրոյ ու յաւերժութեան խորհրդանիշ այգիները անուանած են իրենց կանանց ու դուստրերուն անուններով:
Նախաքրիստոնէական շրջանի մեր նախնիները համազուած էին որ ,Օգոստոս ամիսը խաղողի հասունացման եւ բերքահաւաքման ամիսն է :Այդ ժամանակաշրջանին, խաղողի բերքահաւաքի օրը պաշտամունքի արարողակարգը ամէնէն կարեւորն էր հին հայոց մօտ, որը հետագային, Քրիստոնէութեան շրջանին համակերպուեցաւ ՛՛Խաղող Օրհնութեան Օր՛՛:
Եկեղեցական առումով, գինին կ՛ընդունինք որպէս Քրիստոսի արիւնի խորհրդանիշ:Քրիստոս իր արյունը թափեց մեր մեղքերը սրբելու և մեզ նոր կեանք պարգևելու համար։ Խորհրդավոր Վերջին ընթրիքի ժամանակ Քրիստոս վերցուց անխառն գինով բաժակը, գոհութիւն յայտնեց, տուաւ աշակերտներուն ու ըսաւ: «Խմեցեք ասկէ ամենքդ, որովհետև այդ է նոր ուխտի իմ արիւնը, որ կը թափուի շատերու համար` իրենց մեղքերի թողութեան համար» (Մատթ. 26:28):
Հայաստանեայց Սուրբ Եկեղեցւոյ Ս. Հաղորդութեան պատրաստութեան ժամանակ կ՛օգտագործուի անապակ գինին։ Նոր կառուցուող եկեղեցու հիմնօրհնեքի ժամանակ հիմքի մէջ կը տեղադուի ըստ Քրիստոսի տասներկու առաքեալներու և չորս աւետարանիչների թուի համապատասխան տասնըվեց քարեր: Հիմնօրհնեքի արարողութեան ընթացքին տասնըվեց քարերը կը լուացուին նախ ջուրով, յետոյ` գինով, այնուհետև կ՛օծուին միւռոնով:Քարերի՝ ջուրով լոըացումը կը յիշեցնէ Ոտնլուան և կ՛ակնարկէ Քրիստոսի Մկրտութիւնը, գինով լուացումը` վերնատանը Վերջին Ընթրիքը և Հաղորդութիւնը, իսկ միւռոնով օծումն` այն, որ առաքեալներն Աստուծոյ Հոգիով օծուացան և զորութիւն առին՝ Սուրբ Հոգիով մկրտելու և քարոզելու համար:
Գինով կը մաքրագործուին նաև եկեղեցու սպասքները՝ խաչերը, սրբապատկերները, սկիհը և այլն:
Գինին իր խորհուրդով ներկայ է նաեւ Պսակօրհնութեան ժամանակ: Քահանան հարսի ձեռքը կը յանձնէ փեսային և կ՛օրհնէ: Այնուհետև կ՛օրհնէ նաեւ գինին և կու տայ փեսային ու հարսին: Պսակի խորհրդի ժամանակ գինի օրհնութիւնն ու բաշխումը յիշատակությունն է Կանայի հարսանիքի ժամանակ տեղի ունեցած հրաշքի, երբ Քրիստոս ջուրը գինի դարձուց: Յիսուս իր կատարած հրաշքով օրհնեց այդ հարսանիքը և ուրախացուց մասնակիցները ,Պսակի արարողութեան գինի բաժակի վրայ կատարած աղօթքով քահանան Յիսուսի նմանութեամբ կ՛օրհէ ամուսնացող զոյգը եւ ներկայ բազմութիւնը:
– Խաղող եւ Գինիին Ծննդվայրը Հայաստան է -Azat or-14/5/2012
İlk yorum yapan siz olun