Με ιδιαίτερη λαμπρότητα, σύμφωνα με την μακραίωνη εκκλησιαστική τάξη και παράδοση, εορτάστηκε την Κυριακή, 1 Σεπτεμβρίου 2024, στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, η αρχή της Ινδίκτου – η εκκλησιαστική πρωτοχρονιά – και η Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου της Παμμακαρίστου, της οποίας η πανίερη εικόνα φυλάσσεται στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό. Η Μητέρα Εκκλησία έχει αφιερώσει την ημέρα αυτή, από το 1989, και στην προσευχή υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος χοροστάτησε στη Θεία Λειτουργία, συγχοροστατούντων των Αρχιερέων Σεβ. Ταλλίνης και πάσης Εσθονίας κ. Στεφάνου, Γέροντος Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, Γέροντος Δέρκων κ. Αποστόλου, Γέροντος Πριγκηποννήσων κ. Δημητρίου, Βρυούλων κ. Παντελεήμονος, Αγκύρας κ. Ιερεμία, Καναδά κ. Σωτηρίου, Δέρβης κ. Ιεζεκιήλ, Βοστώνης κ. Μεθοδίου, Βιζύης κ. Αθηναγόρα, Καρπάθου και Κάσου κ. Αμβροσίου, Μιλήτου κ. Αποστόλου, Ανέων κ. Μακαρίου, Προικοννήσου κ. Ιωσήφ, Φιλαδελφείας κ. Μελίτωνα, Σεβαστείας κ. Σεραφείμ, Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού, Ξάνθης κ. Παντελεήμονα, Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσεβίου, Μυριοφύτου και Περιστάσεως κ. Ειρηναίου, Μύρων κ. Χρυσοστόμου, Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας κ. Νικήτα, Κολωνείας κ. Αθανασίου, Λαοδικείας κ. Θεοδωρήτου, Ικονίου κ. Θεολήπτου, Κασσανδρείας κ. Νικοδήμου, Ειρηνουπόλεως κ. Νικάνδρου, Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγου, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάνου κ. Ανδρέα, Σιδηροκάστρου κ. Μακαρίου, Πιττσβούργου κ. Σάββα, Αγίου Φραγκίσκου κ. Γερασίμου, Εδέσσης και Πέλλης κ. Ιωήλ, Σάρδεων κ. Ευαγγέλου, Βελγίου κ. Αθηναγόρα, Ρόδου κ. Κυρίλλου, Ελευθερουπόλεως κ. Χρυσοστόμου, Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλου, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, Κουόπιο και Καρελίας κ. Αρσενίου, Γουίννιπεγκ κ. Ιλαρίωνος, Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας κ. Παισίου, Κρήτης κ. Ευγενίου, Κορέας κ. Αμβροσίου, Ιταλίας κ. Πολυκάρπου, Χόνγκ Κόνγκ κ. Νεκταρίου, Κρήνης κ. Κυρίλλου, Κώου και Νισύρου κ. Ναθαναήλ, Άρτης κ. Καλλινίκου, Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στεφάνου, Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου, Σιγκαπούρης κ. Κωνσταντίνου, Αυστρίας κ. Αρσενίου, Μπουένος Άιρες κ. Ιωσήφ, Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ. Χρυσοστόμου, Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεοκλήτου, Κυδωνιών κ. Αθηναγόρα, Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμονα, Πισιδίας κ. Ιώβ, Κίτρους κ. Γεωργίου, Σουηδίας κ. Κλεόπα, Ιωαννίνων κ. Μαξίμου, Ελασσώνος κ. Χαρίτωνα, Σηλυβρίας κ. Μαξίμου, Γρεβενών κ. Δαυίδ, Αδριανουπόλεως κ. Αμφιλοχίου, Νέας Ιερσέης κ. Αποστόλου, Όουλου κ. Ηλία, Αυστραλίας κ. Μακαρίου, Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνου, Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γερασίμου, Σμύρνης κ. Βαρθολομαίου, Ίμβρου και Τενέδου κ. Κυρίλλου, Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κυρίλλου, Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Στεφάνου, Σύμης κ. Χρυσοστόμου, Σικάγου κ. Ναθαναήλ, Νέας Ζηλανδίας κ. Μύρωνος, Ελβετίας κ. Μαξίμου, Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανασίου, Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ.Ιεροθέου, Θεσσαλονίκης κ. Φιλοθέου, Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Προδρόμου, Ιρλανδίας κ. Ιακώβου, Ισπανίας και Πορτογαλίας κ. Βησσαρίωνος, Σαράντα Εκκλησιών κ. Ανδρέα, Προύσης κ. Ιωακείμ, Γαλλίας κ. Δημητρίου, Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ. Πλάτωνος, Καστορίας κ. Καλλινίκου, Πολυανής και Κιλκισίου κ. Βαρθολομαίου, Ντένβερ κ. Κωνσταντίνου, Δράμας κ. Δωροθέου, Παραμυθίας, Φιλιατών και Γηρομερίου κ. Σεραπίωνος, Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Ειρηναίου, Σελευκείας κ. Θεοδώρου, και Μεξικού κ. Ιακώβου, Πανιερ. Ιεραπόλεως κ. Αντωνίου, Νύσσης κ. Γρηγορίου, Ασπένδου κ. Ιερεμία, και Παμφίλου κ. Δανιήλ, και Θεοφιλ. Τορόντο κ. Ανδρέα, Πιαρνού και Σααρέμα κ. Αλεξάνδρου, Πέρθης κ. Ελπιδίου, Αδελαίδος κ. Σιλουανού, Μελβούρνης κ. Κυριακού, Χώρας κ. Ευμενίου, και Βρισβάνης κ. Βαρθολομαίου.
Στο Μήνυμά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπενθυμίζει ότι εφέτος συμπληρώνονται 35 έτη από την καθιέρωση από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου της 1ης Σεπτεμβρίου ως Ημέρας προσευχών υπέρ της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, και επισημαίνει:
“Η περιβαλλοντική απειλή είναι μία διάστασις της εκτεταμένης κρίσεως του συγχρόνου πολιτισμού. Εν τη εννοία ταύτη, η αντιμετώπισις του προβλήματος δεν είναι δυνατόν να δοθή επί τη βάσει των αρχών αυτού του πολιτισμού, της λογικής δηλαδή η οποία το εδημιούργησε. Έχομεν εκφράσει κατ’ επανάληψιν την πεποίθησίν μας ότι εις την ζωτικήν διά το μέλλον της ανθρωπότητος και του πλανήτου μας πνευματικήν και αξιολογικήν μεταστροφήν δύνανται να συμβάλουν μεγάλως αι Εκκλησίαι και αι θρησκείαι. Η γνησία θρησκευτική πίστις καταλύει την αλαζονείαν και τον τιτανισμόν του ανθρώπου, αποτελεί ανάχωμα εις την μετατροπήν του εις «ανθρωποθεόν», ο οποίος καταργεί μέτρα, όρια και αξίας, αυτοαναγορεύεται εις «πάντων μέτρον», εργαλειοποιεί τον συνάνθρωπον και την φύσιν διά την ικανοποίησιν των ακορέστων αναγκών και των αυθαιρέτων επιδιώξεών του.”
Σε άλλο σημείο, του μηνύματός του, ο Παναγιώτατος επισημαίνει:
“Ηγωνίσθημεν και αγωνιζόμεθα διά την διορθόδοξον και διαχριστιανικήν συνεργασίαν διά την προστασίαν του ανθρώπου και της κτίσεως και διά την ένταξιν της θεματικής αυτής εις τον διαθρησκειακόν διάλογον και τας κοινάς δράσεις των θρησκειών. Τονίζομεν δε ιδιαιτέρως την ανάγκην να κατανοηθή ότι η σύγχρονος οικολογική κρίσις πλήττει πρωτίστως και εντονώτερον τους πτωχοτέρους κατοίκους της γης. Εις το κείμενον του Οικουμενικού Πατριαρχείου «’Υπέρ της του κόσμου ζωής᾽. Το κοινωνικόν ήθος της Ορθοδόξου Εκκλησίας» υπογραμμίζεται μετ’ εμφάσεως το θέμα αυτό και η αναγκαία μέριμνα της Εκκλησίας ενώπιον των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής: «Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η διακονία του πλησίον και η διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Παρόμοια άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους είναι και η φροντίδα μας για τη δημιουργία και η διακονία μας προς τα μέλη του σώματος του Χριστού, όπως είναι αλληλένδετες και οι οικονομικές συνθήκες των φτωχών με τις οικονομικές συνθήκες του πλανήτη. Οι επιστήμονες μας λένε ότι εκείνοι που έχουν πληγεί περισσότερο από την τρέχουσα οικολογική κρίση είναι και θα είναι όσοι κατέχουν ελάχιστα. Επομένως, το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής αποτελεί και ζήτημα κοινωνικής πρόνοιας και κοινωνικής δικαιοσύνης» (§ 76).”
Εκκλησιάστηκαν o Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Ανθηδώνος κ. Νεκτάριος, Επίτροπος του Παναγίου Τάφου στην Πόλη, Θεοφιλ. Επίσκοποι του Θρόνου, κληρικοί, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μ.τ.Χ.Ε., ο Εξοχ. Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος κ. Γεώργιος Κώτσηρας, ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβερνήσεως, ο Εξοχ. Πρέσβης κ. Κωνσταντίνος Κούτρας, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, και πιστοί από την Πόλη, την Ελλάδα και άλλες χώρες.
Στο τέλος πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη τελετή της Ινδίκτου, κατά την οποία αναγνώστηκε από τον Πατριάρχη, η νενομισμένη ευχή και Πράξη της νέας Γ’ Ινδικτιώνος. Στη συνέχεια ο Παναγιώτατος υπέγραψε το σχετικό κείμενο στον Κώδικα της Μεγάλης Εκκλησίας και ακολούθως υπέγραψαν κατά σειρά όλοι οι παριστάμενοι Μητροπολίτες, Αρχιεπίσκοποι και Επαρχιούχοι Επίσκοποι – Χωρεπίσκοποι.
Στη συνέχεια τελέστηκαν τα επίσημα εγκαίνια της ανακαινισμένης Πατριαρχικής Αστικής Σχολής Μαρασλή, όπου και παρετέθη δεξίωση.
ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ
ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
* * *
Τιμιώτατοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Τριακονταπενταετία ὅλη παρῆλθεν ἀπό τῆς καθιερώσεως ὑπό τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τῆς 1ης Σεπτεμβρίου, ἑορτῆς τῆς Ἰνδίκτου καί ἐνάρξεως τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, ὡς Ἡμέρας προσευχῶν ὑπέρ τῆς προστασίας τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος. Ἡ εὐλογημένη αὐτή πρωτοβουλία ἔσχε μεγάλην ἀπήχησιν καί ἐκαρποφόρησε πλουσίως. Αἱ πολυδιάστατοι οἰκολογικαί δράσεις τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας ἐπικεντρώνονται σήμερον εἰς τό φαινόμενον τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς, μᾶλλον δέ κρίσεως, τό ὁποῖον ἔχει δημιουργήσει μίαν κατάστασιν «πλανητικῆς ἐκτάκτου ἀνάγκης».
Ἐκτιμῶμεν τήν συμβολήν τῶν οἰκολογικῶν κινημάτων, τάς διεθνεῖς συμφωνίας διά τό περιβάλλον, τήν ἐνασχόλησιν τῶν ἐπιστημόνων μέ τό πρόβλημα, τήν προσφοράν τῆς περιβαλλοντικῆς ἐκπαιδεύσεως, τήν οἰκολογικήν εὐαισθησίαν καί στράτευσιν ἀναριθμήτων ἀτόμων καί εἰδικώτερον ἐκπροσώπων τῆς νέας γενεᾶς. Ὅμως, ἐπιμένομεν ὅτι ἀπαιτεῖται μία ἀξιολογική «κοπερνίκεια στροφή», μία ριζική ἀλλαγή νοοτροπίας παγκοσμίως, μία οὐσιαστική ἀναθεώρησις τῆς σχέσεως τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν φύσιν. Ἄλλως, θά συνεχίσωμεν νά θεραπεύωμεν τάς καταστροφικάς ἐπιπτώσεις τῆς οἰκολογικῆς κρίσεως, μέ ἀθίκτους καί ἐνεργούς τάς ρίζας τοῦ προβλήματος.
Ἡ περιβαλλοντική ἀπειλή εἶναι μία διάστασις τῆς ἐκτεταμένης κρίσεως τοῦ συγχρόνου πολιτισμοῦ. Ἐν τῆ ἐννοίᾳ ταύτῃ, ἡ ἀντιμετώπισις τοῦ προβλήματος δέν εἶναι δυνατόν νά δοθῇ ἐπί τῇ βάσει τῶν ἀρχῶν αὐτοῦ τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς λογικῆς δηλαδή ἡ ὁποία τό ἐδημιούργησε. Ἔχομεν ἐκφράσει κατ᾿ ἐπανάληψιν τήν πεποίθησίν μας ὅτι εἰς τήν ζωτικήν διά τό μέλλον τῆς ἀνθρωπότητος καί τοῦ πλανήτου μας πνευματικήν καί ἀξιολογικήν μεταστροφήν δύνανται νά συμβάλουν μεγάλως αἱ Ἐκκλησίαι καί αἱ θρησκεῖαι. Ἡ γνησία θρησκευτική πίστις καταλύει τήν ἀλαζονείαν καί τόν τιτανισμόν τοῦ ἀνθρώπου, ἀποτελεῖ ἀνάχωμα εἰς τήν μετατροπήν του εἰς «ἀνθρωποθεόν», ὁ ὁποῖος καταργεῖ μέτρα, ὅρια καί ἀξίας, αὐτοαναγορεύεται εἰς «πάντων μέτρον», ἐργαλειοποιεῖ τόν συνάνθρωπον καί τήν φύσιν διά τήν ἱκανοποίησιν τῶν ἀκορέστων ἀναγκῶν καί τῶν αὐθαιρέτων ἐπιδιώξεών του.
Ἡ πεῖρα τῶν αἰώνων διδάσκει ὅτι, ἄνευ ἑνός «ἀρχιμηδείου» πνευματικοῦ καί ἀξιολογικοῦ στηρίγματος, ἡ ἀνθρωπότης ἀδυνατεῖ νά ἀποφύγῃ τούς κινδύνους ἑνός μηδενιστικοῦ «ἀνθρωπολογισμοῦ». Αὐτή εἶναι ἡ παρακαταθήκη τοῦ ἀρχαίου πνεύματος, ὅπως διετυπώθη ὑπό τοῦ Πλάτωνος διά τῆς ἀρχῆς «Θεός ἡμῖν πάντων χρημάτων μέτρον» (Νόμοι 716c). Ἡ κατανόησις τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς εὐθύνης του μέσα ἀπό τήν σχέσιν του μέ τόν Θεόν ἐκφράζεται διά τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας περί τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου «κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ» καί «καθ᾿ ὁμοίωσιν» Αὐτῷ, καθώς καί περί τῆς προσλήψεως τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ὑπό τοῦ σαρκωθέντος διά τήν σωτηρίαν τοῦ ἀνθρώπου καί ἀνακαίνισιν τῆς ὅλης δημιουργίας προαιωνίου Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἡ χριστιανική πίστις ἀναγνωρίζει ὑψίστην ἀξίαν τόσον εἰς τόν ἄνθρωπον, ὅσον καί εἰς τήν κτίσιν. Ἐν τῷ πνεύματι τούτῳ, ὁ σεβασμός τῆς ἱερότητος τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καί ἡ προστασία τῆς ἀκεραιότητος τῆς καλῆς λίαν δημιουργίας εἶναι ἀδιαίρετοι. Ἡ πίστις εἰς τόν Θεόν τῆς σοφίας καί τῆς ἀγάπης ἐμπνέει καί στηρίζει τάς δημιουργικάς δυνάμεις τοῦ ἀνθρώπου, τόν ἐνδυναμώνει ἐνώπιον τῶν προκλήσεων καί τῶν δυσκολιῶν, ἀκόμη καί ὅταν ἡ ὑπέρβασίς των ἐμφανίζεται κατ᾿ ἄνθρωπον ὡς ἀνέφικτος.
Ἠγωνίσθημεν καί ἀγωνιζόμεθα διά τήν διορθόδοξον καί διαχριστιανικήν συνεργασίαν διά τήν προστασίαν τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς κτίσεως καί διά τήν ἔνταξιν τῆς θεματικῆς αὐτῆς εἰς τόν διαθρησκειακόν διάλογον καί τάς κοινάς δράσεις τῶν θρησκειῶν. Τονίζομεν δέ ἰδιαιτέρως τήν ἀνάγκην νά κατανοηθῇ ὅτι ἡ σύγχρονος οἰκολογική κρίσις πλήττει πρωτίστως καί ἐντονώτερον τούς πτωχοτέρους κατοίκους τῆς γῆς. Εἰς τό κείμενον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου «῾Ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς᾽. Τό κοινωνικόν ἦθος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» ὑπογραμμίζεται μετ᾿ ἐμφάσεως τό θέμα αὐτό καί ἡ ἀναγκαία μέριμνα τῆς Ἐκκλησίας ἐνώπιον τῶν ἐπιπτώσεων τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς: «Πρέπει νά κατανοήσουμε ὅτι ἡ διακονία τοῦ πλησίον καί ἡ διαφύλαξη τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένες. Παρόμοια ἄρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους εἶναι καί ἡ φροντίδα μας γιά τή δημιουργία καί ἡ διακονία μας πρός τά μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ὅπως εἶναι ἀλληλένδετες καί οἱ οἰκονομικές συνθῆκες τῶν φτωχῶν μέ τίς οἰκονομικές συνθῆκες τοῦ πλανήτη. Οἱ ἐπιστήμονες μᾶς λένε ὅτι ἐκεῖνοι πού ἔχουν πληγεῖ περισσότερο ἀπό τήν τρέχουσα οἰκολογική κρίση εἶναι καί θά εἶναι ὅσοι κατέχουν ἐλάχιστα. Ἐπομένως, τό πρόβλημα τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς ἀποτελεῖ καί ζήτημα κοινωνικῆς πρόνοιας καί κοινωνικῆς δικαιοσύνης» (§ 76).
Περαίνοντες τόν λόγον, εὐχόμεθα πρός ὑμᾶς, τιμιώτατοι ἀδελφοί καί προσφιλέστατα τέκνα, πλήρη θείων εὐλογιῶν καί καλλίκαρπον τόν νέον ἐκκλησιαστικόν ἐνιαυτόν, ἐπικαλούμενοι ἐπί πάντας ὑμᾶς, μεσιτείᾳ τῆς Παναγίας τῆς Παμμακαρίστου, τήν θαυμαστήν καί θαυματουργόν εἰκόνα τῆς ὁποίας τιμῶμεν σήμερον ἑορτίως καί ταπεινοφρόνως κατασπαζόμεθα, τήν ζωήρυτον χάριν καί τό ἀμέτρητον ἔλεος τοῦ Κτίστου τῶν ἁπάντων καί Θεοῦ τῶν θαυμασίων.
,βκδ’ Σεπτεμβρίου α’
+ Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν
______
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου
İlk yorum yapan siz olun