SIRA DIŞI NOEL ADETLERİ

Cüneyt Sadıç

Dün Hristiyan alemi Noel’i kutladı. Her ne kadar İsa’nın doğumunun kutlandığı bir Hristiyan yortusu olsa da farklı ülkelerde hâlâ pagan dünyanın izleri, ya da eski yerel adetler, bugün Noel’le karışmış bir halde sürdürülmekte. Bugün sizler için bunlardan bazılarını toparladım aşağıda…

Korkunç noel kedisi- İzlanda

Noel, tüm şenlikli ve neşeli ihtişamıyla, yılın en az bir ayı çocuklara iyi davranmayı ve davranmayı hatırlatan canavarların da zamanı. Bunlardan biri de İzlandalı Noel kedisi Jólakötturinn’dir.

Jólakötturinn karlı kırlarda pusuya yatıp, evde kendi üstlerine düşen işleri yapmadıkları için Noel’de yeni kıyafetler almayan çocukları Noel arifesinden önce yutan bir kedicik.

Farklı Bir Noel ağacı süsü -Ukrayna

Alışılmış süslemelere ek olarak, Ukrayna Noel ağaçları da yapay bir örümcek ve ağ ile süslenir. Geleneğin kökeni ağacını süslemeye gücü yetmeyen fakir bir kadının hikayesinde yatmaktadır. Kadın ve çocuklarının yoksulluk içinde yaşadıkları evlerinde bir ağaç büyümeye başlar. Noel arifesi geldiğinde ağaç örümcek ağlarıyla kaplanır ve ertesi sabah uyandıklarında bu örümcek ağları gümüş ve altına dönüşmüştür.

Cadı Befana- İtalya

İtalya’da Noel Baba yerine çocukları Befana adında bir cadı ziyaret etmekte. Sırtına çuvalını atıp, çalı süpürgesi ile uçan yaşlı bir kadın olan Befana, 6 Ocak yortusunun arifesinde evlere bacalarından girerek çocukların Noel için astıkları çorapların içine hediyeler koyar.

Korkunç bir yılbaşı figürü Almanya, Avusturya

Krampus Noel Baba’nın tam zıddı bir figür. İki boynuzu, alışıldık şeytan tasvirlerine benzeyen keçi vücudu, toynakları, pençeleri, dışarı sarkan dili ve korkunç dişleriyle, antik erken dönem Alman pagan inanışlarına dayanan Krampus’un esasında Noel ile pek bir ilgisi bulunmasa da zaman içinde bir şekilde Noel’in bir parçası olur. Yeni yılda Noel Baba ile beraber gezer. Uslu çocuklar Noel Baba’dan hediyelerini alırken, yaramaz olanlar ise Krampus tarafından cezalandırılır. Yaramazlık derecelerine göre onları ya sopasıyla döver ya da torbasına atar ve yeraltına götürür.

Bu yıl evlenebilecek miyim? -Çekya

Çek kadınları, önümüzdeki yıl evlenip evlenemeyeceklerini görmek için sırtları ön kapıya dönük olarak durur ve omuzları üzerinden ayakkabılarından birini atarlar. Ayakkabı burnu kapıya bakacak şekilde düşerse, o yıl içinde evleneceklerine inanırlar.

Saklanan süpürgeler ve paspaslar Norveç

Norveç’te Noel, paspaslarınızı ve süpürgelerinizi saklamak demek. Neden derseniz, Norveçliler o gece kötü ruhların dünyaya döndüklerine ve süpürgeleri çalarak gezintiye çıktıklarına inanmakta. Onları engelleyebilmek, en azından kendi süpürgelerini kaptırmamak için yatmadan önce saklamayı tercih ediyorlar.

Patenli Noel -Venezuela

Venezuela’da insanlar Noel’de kiliseye patenle gider. Neden mi? Kimse bilmiyor. Noel akşamının klasik yemeği ise ailece yenen buharda pişirilmiş etli mısır unundan yapılmış Tamale isimli bir Meksika yemeği.

Tüm Hristiyan kardeşlerimizin Noel’i kutlu olsun!