Fikri Demirtaş
Süryaniler Mezopotamya’da bu ilklerin milleti olmanın haklı gururunu taşıyor. Dünyanın kitlesel olarak Hıristiyanlığı benimseyen ilk toplumudur. Dünyanın ilk Üniversitesi olan Harran Üniversitesi’ni Süryani bilginler kurmuştur. Dönemin Yunan filozof ve bilginleri ile Arap bilginleri arasındaki köprüyü kuran Süryani bilim adamlarıdır. Yakın tarihe geldiğimizde ise, Güneydoğuya ilk matbaayı getirenler yine Süryanilerdir.” Zeki Demir
Mor Barsavmo Manastırı, yaklaşık 300 yıl Süryaniler Patriklik makamı olarak kullanılmıştır. Daha sonra Ermeniler kilise olarak kullanmıştır. Manastır alanı defineciler yüzünden delik deşik edilmiştir. Bölge, 2010 yılında 1. derecede arkeolojik sit alanı ilan edilmiş ancak halen sahipsiz, korumasız olarak bulunmaktadır. Büyük Süryani Mihael’in mezar yeri de halen burada sahipsiz durumdadır.
Süryani Patrik Mor Mihael Rabo Süryani Kilisesi’nin en önemli isimlerinden birisidir. “Süryani Mihael” meşhur kroniğinde dünya tarihini yazmıştır. Bu eser halen bilimsel çalışmalarda döneminin en önemli referans kaynaklarından biri sayılıyor. Patrik Mor Mihael, yaptığı büyük hizmet ve çalışmalardan sonra 73 yaşında vefat ederek 7 Kasım 1199’da inşa ettirdiği Mor Barsavmo Manastırı’ndaki kilisede defnedildi. Manastırı’nın yeri uzun bir süre boyunca unutuldu. Tuhaf bir şekilde bu yeri araştıran, bulup ziyaret eden olmadı. 1953 yılında André Maricq (1925-1960) isimli Belçika’lı araştırmacı, Komagenne topraklarına (Adıyaman/Malatya) yaptığı seyahati sırasında tespit ettiği bulguları Polonyalı Bizans tarihi uzmanı Ernest Honigmann (1892-1954) ile paylaştı. Honigmann, Maricq’in bulgularına göre unutulmuş ve yeri bilinmeyen Mor Barşauma Manastırı ile ilgili bir kitap yayınladı. Fakat bu kitap dar bir bilim çevresi dışında Manastıra yönelik ilgiyi gene de canlandıramadı. Bu gün Katolik ve Ortodoks Hristiyanlıktaki en büyük bayramlardan biri olan Meryem’in Göğe Alınışı Bayramı, kilise geleneklerine göre, 15 Ağustos günü veya ona en yakın Pazar günü kutlanır. Bu bayram, İsa Mesih İmanlılarının ölümden sonra Tanrı’yla birlikte göğe alınacakları ve sonsuz yaşama kavuşacakları inancının da göstergesi ve örneği olarak kabul edilir. Kilise geleneğine göre Meryem Ana, öldükten sonra İsa Mesih annesinin bedeninin çürümesini istememiş ve yeryüzüne inerek onu göğe yükseltmiştir. Bu nedenle Meryem Ana’nın ölüm yıldönümü, bir anma töreni olarak değil, oğluna kavuşması ve göğe yükselmesi nedeniyle bayram olarak kutlanmaktadır.” Muzaffer İris 15 Ağustos üzüm gününe ait dini açıklamalar yaptı. Meryem ana adına ayinler yapılarak üzüm dağıtıldığını söyledi. Muzaffer beyde bu kutsal günde manastırın yamacında bulduğu üzümü çantasından çıkardı . Bir kundak üzümü aramızda pay etti. Manastırın zirvesinde üzümü yedik. Hepimizin unutamayacağı bir anısı oldu. Anadoluda nice Medeniyetler, devletler kurulmuş yıkılmış. Yunus Emre ne güzel demiş
” – Mal sahibi, mülk sahibi,
Hani bunun ilk sahibi.
Mal da yalan, mülkte yalan,
Var biraz da sen oyalan.
Milletlerde böyle oyalanmış bu topraklarda. Bu coğrafyanın ilk sahibi acaba kim?
>> DEVAM EDECEK
https://malatyasonsoz.com.tr/yazi/suryani-kadim-mor-barsavmo-manastiri-peras-5-497.html
İlk yorum yapan siz olun