132 Kürt yazar ve araştırmacıdan Prof. Taner Akçam’a kınama

132 isim yayınladıkları ortak açıklamayla Taner Akçam’ın üstenci dil ve bakışa sahip olduğunu ‘ilk gece hakkı’ ifadelerinin ise “absürd bir iddia” olduğunu belirttiler

132 Kürt yazar ve araştırmacı yayınladıkları ortak açıklama ile Kürt ve Ermenilerle ilgili sarfettiği sözlerden dolayı Prof. Taner Akçam’ı kınadı.

Taner Akçam, Duvar’dan Filiz Gazi’nin sorduğu, “Osmanlı’nın hakimiyeti altındaki milletlerin, halkların hürriyetlerinin teminat altına alındığı söylenir, resmi tarih bu yönde söz üretir. Müslüman-Türk hoşgörüsünden bahsedilir. Hıristiyanlar, Müslümanlardan ayrı olarak sosyal hayat içinde nasıl konumlandırılmışlardı? Hukuki eşitsizlikler nelerdi?” sorusuna şu yanıtı vermişti:

Bizde bir deyim vardır: Haddini bilmek! Haddini aşmayacaksın! 19. yüzyılda Ermenilere “millet-i sadıka” denirdi. Yani, “yerlerini-hadlerini” bilirlerdi. Türkiye’de kadınlara da bu söylenir, biliyorsunuz. Mutfaktan çıkmayacak, erkekle eşit haklar istemeye falan kalkarsa dayağı hak eder gibi… Hıristiyanlara biçilen yer, ikinci sınıf vatandaş olmaktı. Korkunç bir örnek vereyim: 19. yüzyıl feodal toplumunda örneğin Kürt bölgelerinde Kürt ağaları, evlenen Ermenilerin ilk gece hakkına sahiplerdi. Onun ötesinde Ermeniler çifte vergi veriyordu. Bir devlete normal vergi veriyorlardı, bir de “Hafir” (veya hapir; kiafir) denen yöredeki Kürt feodal yöneticilerine vergi veriyorlardı yani vatandaş sayılmıyorlardı. Mahkemelerde ifadeleri kabul edilmiyordu. En iyi sayılan Hanifi hukukuna göre bile iki tane Hıristiyan bulacaksın ki, bir tane Müslüman’ın şahitliğine eşit olsun. Hukuki eşitsizlikler anlatılır gibi değil. Kıyaslarsak eğer Güney Afrika’daki ırkçı rejime benzer. Ermeniler, Hıristiyanlar, Süryaniler ikinci sınıf vatandaş statüsündedirler, o statülerini değiştirmek istemedikleri müddetçe sorun yok. Kürtlerin bugün her bakımdan Türklerle onurlu, eşit ve eş değer bir arada yaşamak istemeleri gibi.

Akçam’ın sözlerine aralarında İsmail Beşikçi, Şakir Epözdemir, Têmûrê Xelîl, Sıdkı Zilan, İbrahim Halil Baran, Roşan Lezgin ve Nimetullah Atal’ın bulunduğu 132 isim tepki gösterdi.

Prof. Taner Akçam’a özür dileme çağrısında bulunulan açıklamada, şunlar kaydedildi:

Prof. Dr. Taner Akçam’ın 20 Nisan 2021 tarihinde, Gazete Duvar’da Filiz Gazi ile yaptığı söyleşide birçoğumuzun katıldığı veya katılmadığı görüşler, belirlemeler yer almaktadır. Bu son derece olağandır. Ancak Akçam söyleşinin bir yerinde, ‘19. yüzyıl feodal toplumunda örneğin Kürt bölgelerinde Kürt ağaları, evlenen Ermenilerin ilk gece hakkına sahiplerdi.’ şeklinde genelleyici bir ifade kullanmaktadır.

Bugüne dek gerek Kürd toplumunda gerekse Ermeni toplumunda geçmişteki ilişkilerle ilgili olarak olumlu veya olumsuz, gerçek ya da gerçek dışı çok şey söylenmiştir. Ancak böyle bir şey duyulmuş ve yazılmış değildir. Taner Akçam, belgelerim var, bazı kaynaklarda geçmektedir dese de söylenenler bilimsellikten ve inandırıcılıktan uzak olduğu gibi, her iki halkın tarihsel ve toplumsal değerleriyle de bağdaşmamaktadır.

Kürd ve Ermeni toplumlarının geleneğinde iddia edildiği gibi bir durum söz konusu bile olamaz.  Bu konularla ilgili yazılar yazan, kitaplar yayımlayan Taner Akçam’ın, böyle bir şey yazması, genelleme yaparak Kürt ve Ermeni toplumuna yakıştırması şaşırtıcı ve düşündürücüdür.  İki halkın da uğradığı bunca haksızlık, mağduriyet varken; devasa sorunlar orta yerde duruyor iken, ‘ilk gece hakkı’ gibi absürd bir iddianın sansasyonel bir tarzla ortaya atılması anlaşılır bir durum değildir. Bu, her iki halka da hakarettir.  Ayrıca Prof. Taner Akçam’ın üsttenci dilini ve bakışını reddediyoruz. Bu yaklaşım Türk resmi ideolojisinin sol tezahürüdür. 

Prof. Taner Akçam’ın daha da ileri giderek öznel düşüncelerini bilimsel çalışmayla perdelemesi, bilimsel ve etik değerlere ne kadar ucuz yaklaştığının da göstergesidir. Akçam Kürdleri ve Ermenileri aşağılamanın yanı sıra etik ve bilimsel değerleri de çiğnemiştir.  Prof. Taner Akçam söz konusu iddiası ile ilgili M.S. Lazarev tarafından yazılan ‘Kürdistan ve Kürt Sorunu’ isimli kitabı kaynak göstermiştir. Lazarev’in çalışmalarını Kürtçe’ye çeviren Kürt yazar Têmûrê Xelîl, Akçam’ın iddiasının uydurma ve asılsız olduğunu, bilimsellikten uzak bir biçimde bilinçli olarak çarpıtıldığını ifade etmiştir.

Bu yanlış ve temelsiz iddiadan dolayı Taner Akçam’ı kınıyor ve kendisini iki halktan da özür dilemeye davet ediyoruz.

Bildiride imzaları yer alan kişiler:

1.           Abdulkadir KÜÇÜKBAYRAK – Avukat

2.           Abdullah KAHRAMANER –Aktivist

3.           Abdurrahman DEMİR – Gazeteci

4.           Abdurrahman YALÇIN – Eğitimci

5.            Abdurrahim GÖZEGİR – Gazeteci

6.            Abit GÜRSES – Gazeteci

7.            Adem AK – Avukat

8.            Ahmet ACAR – Siyasetçi

9.            Ahmet GEGEZ – Yazar

10.          A.Hakim DAŞ – DGD Yönetici

11.          Ahmet KANİ – Yazar

12.          Ali BURAN – Yazar

13.          Ali GÖKKAYA – Mühendis

14.          Aydın HASAR – İş İnsanı

15.          Aydın RONAK – Müzisyen

16.          Ayşe CENGİZ – Diyetisyen

17.          Azad SAĞNIÇ – Araştırmacı Yazar

18.        Aliseven AKTAŞ – Aktivist Eğitimci

19.        A. Ekber UĞUZ – Trafik Teknisyeni

20.        A. Sidar KİSİN  –  Sosyal Danışman

21.       Bakır İNANÇ – İş İnsanı

22.       Bahoz ŞAVATA – Araştırmacı Yazar

23.       Baran ZEYDANLIOĞLU – Araştırmacı Yazar

24.       Battal BATTE – Muhesebeci

25.       Barij Celâli – Gazeteci

26.       Behram BİLGİN – Mühendis

27.       Behzat BATTE – Mühendis

28.       Bedran ACAR – PAK

29.       Berzan KILIÇARSLAN – Müzisyen

30.       Cahide Özkök KALYONCU – Aktivist

31.        Celâl TEMEL – Araştırmacı Yazar

32.        Ceng SAĞNIÇ – Siyaset Bilimci (ABD)

33.          Cevher CENGİZ – Siyasetçi

34.          Dr. Muhammet GÖZÜTOK – Felsefeci

35.          Erdoğan AKTAŞ – Aktivist

36.          Ertan İLDEN – Mühendis

37.         Eser Karayel – Psikolog

38.          Fahri KARAKOYUN – Avukat

39.          Fahriye ADSAY – Çevirmen Yazar

40.          Fatê ESKER – Eğitimci

41.          Faysal FIRAT – Aktivist

42.          Ferhat SAĞNIÇ – Nivîskar

43.          Fethullah ELÇİ – Avukat

44.         Ferzende BOZKUŞ- İş İnsanı

45.          Fırat SÖZERİ – Yazar

46.          Fuad KUMRUASLAN – Aktivist

47.          Haluk YILDIZHAN – Esnaf

48.          Hekim COŞKUN – Aktivist-Mali Müşavir

49.          Hasan DOĞAN – Ticaret

50.         Hüseyin ASLAN – Mühendis

51.          Hüseyin ELÇİ – İlahiyatçı

52.          Hüseyin TOPAL – Avukat

53.          Hüseyin TURHALLI – Yazar

54.          İbrahim ASLAN – Mühendis

55.          İbrahim GÜÇLÜ – Avukat

56.          İbrahim GÜRBÜZ – Yazar

57.          İbrahim Halil BARAN – PAKURD

58.          İbrahim MASOOD – Siyasetçi

59.          İbrahim MUTLU – Mali Müşavir

60.          İbrahim UEREYİL- Akademi (Almanya)

61.          İhsan TAŞ – Yazar

62.          İmam TAŞÇIER – Milletvekili

63.          İrfan AMEDÎ – Teolog

64.          İsmail BEŞİKÇİ – Sosyolog Yazar

65.          İzzet BEKTAŞ – Mali Müşavir

66.          İzzet ÇELEBİ – Aktivist

67.          Kadir SATİK – Yayıncı

68.          Kahraman OĞUZ – Sanatçı

69.          Halil MİRKAN – İş İnsanı

70.          Kamil SÜMBÜL – Mühendis

71.          Kasım FIRAT –Şeyh Said Derneği

72.          Kejê BÊMAL – Gazeteci

73.         Kerem SERHEDİ – Araştırmacı Yazar

74.          Kemal SÜPHANDAĞ – Yazar

75.          Kenan Fani DOĞAN – Siyasetçi

76.          Köroğlu KARAASLAN – Yayıncı

77.          Leyla DENLİ – Haber Editörü

78.          Mahmut Feyzi FIRAT – Aktivist

79.          Mehmet Ali ERDOĞAN – Avukat

80.          Mehmet ERMİŞ – PAK PM

81.          Mesut BAŞTÜRK – Yazar

82.          Mevlüt ŞENER – Avukat

83.          Mucahit Özden HUN – Araştırmacı Yazar

84.          Muhammed SALAR – Yazar

85.          Muhsin TAŞAR – Avukat

86.          Murat SATIK – Yayıncı (Le Monde Kürtçe)

87.          Mustafa BALBAL – Yazar

88.          Mustafa KONUK – Matbaacı

89.          Mutlu CAN – Yazar

90.          Mihemed Seid TEMEL – Yazar

91.          Mihraç MUSTAFA – Gazeteci

92.          Necdet GÜNDEM – Yazar

93.          Nedim BARAN – Yayıncı

94.          Nezir CİBO – Tarihçi Yazar

95.          Nihat GÜLTEKİN – Yazar

96.          Nihat KARADEMİR – Yazar

97.          Nimetullah ATAL – Bitlis Akademi

98.          Nizamettin ELÇİ – Şair Yazar

99.         Nurullah TİMUR – PAK

100.        Ömer ÖZMEN – Eğitimci

101.        Ömer BARAN – Eğitimci

102.        Ramazan BULUT – Aktivist

103.        Ramazan KAHRAMANER – Futb.Teknik Direktör

104.        Reşid DELİ – Aktivist

105.        Roşan LEZGİN – Araştırmacı Yazar

106.        Rozerin URUCU – Gazeteci (Paris)

107.        Ruken Hatun TURHALLI – Gazeteci

108.        Rûken YEŞİLBİNGÖL – Tercüman

109.        Selahattin GÜVENÇ – Göç-Der

110.        Seid VEROJ – Araştırmacı Yazar

111.      Serhat YALÇIN – Öğretmen

112.        Serbest Ferhan SİNDİ – Yazar

113.        Serdem KAHRAMAN – Yayıncı

114.        Sıddık Sami FEROĞLU – Aktivist

115.        Sıdkı ZİLAN – Avukat

116.        Suad HAYMATLOS – Yazar

117.        Suphi ÖZGEN – HEZ-KURD

118.        Sibel KORKMAZ – Çevirmen

119.        Şahin AYAZ – Yazar

120.        Şakir EPÖZDEMİR – Yazar

121.        Şeyhmus TURŞUK – Doktor

122.       Şeyhmus AĞIRMAN – Mühendis

123.        Şükrü KAHRAMAN – Eğitimci

124.        Têmûrê Xelîl – Çevirmen Yazar

125.        Veysi AKKUŞ – Eğitimci

126.        Yaşar KARADOĞAN – Yazar

127.        Yekta UZUNOĞLU – Doktor (Çek Cum)

128.        Yusuf Ziya DÖĞER – Sosyolog Yazar

129.        Yüksel AVŞAR – Aktivist

130.        Xalid SADİNİ – Yazar

131.        Zerya DİLSOZ – Teolog

132.      Qahir BATEYİ – Yayıncı Yazar

---

https://www.indyturk.com/node/352306/haber/132-kürt-yazar-ve-araştırmacıdan-prof-taner-akçam’-kınama