Osmanlı’nın gerileme döneminde ilan edilen Islahat Fermanı, Sultan Abdülmecid zamanında yayımlanmıştır. Gayrimüslimlere çeşitli haklar tanıyan bu ferman, Avrupa devletlerinin talepleri doğrultusunda hazırlanarak yürürlüğe konulmuştur. Peki, Islahat Fermanı önemi nedir ve sonuçları nelerdir? Bu başlık altında, Islahat Fermanı maddeleri ve kısaca tarihi en detaylı biçimde yer almaktadır.
Islahat Fermanı, derslerden tarih kitaplarına kadar birçok mecrada karşımıza çıkmaktadır. Temel tarih eğitiminin ötesinde bu konu hakkında bilgi edinmek isteyen tarih meraklısı vatandaşlar, Islahat Fermanı nedir, hangi tarihte imzalandı ve Islahat Fermanı maddeleri nelerden olıuşuyor gibi soruların yanıtın araştırmaktadır. Aşağıda, Osmanlı döneminde ilan edilen Islahat Fermanı hakkında merak edilen tüm detaylar yer almaktadır. İşte, Islahat Fermanı hakkında bilgiler ve hangi padişah döneminde imzalandığı ile ilgili detaylar…
Gerileme döneminde Osmanlı İmparatorluğunu kurtarmak için Abdülmecid ve Abdülaziz siyasi kurumlarda önemli değişiklikler yaptı. İnsan haklarını ve idari kurumların yenilenmesini dikkate alan üç firma ilan ettiler. Sultan Abdülmecid Gülhane Hatt-i Humayun (1839) ve İslahat Fermani (1856), Abdülaziz ise 1860 yılında başka bir kararname ilan etti. Bu kararnamelerle Avrupa kurumları, devletin ekonomik ve sosyal gerilemesinin gerçek nedenleri aranmadan taklit edildi. Böylece toplumsal yapı ve zihniyet arasında bir ikilem ortaya çıktı. Sonuç olarak İslami düşünceye dayalı kurumlar ve Avrupa’dan taklit edilen kurumlar karşımıza çıktı. Bu iki farklı görüş toplumda kaosa ve kafa karışıklığına neden oldu ve reform kararnameleri İmparatorluğun sorunlarını çözemedi.
Osmanlı İmparatorluğu Avrupa’nın ekonomik desteğine ihtiyaç duyuyordu ve Avrupa ülkelerine birçok ayrıcalık tanıyarak bu desteğe ulaşabilirdi. Bu ayrıcalıkların bir sonucu olarak, yabancı sermaye ve yatırımlar yerli sanayiyi yok etti. Böylece Osmanlı Devleti yarı sömürgeleştirilmiş bir devlet haline geldi ve Avrupa Devletleri ekonomiyi ve kaynakları kontrol etti.
Bu koşullarda Reform Kararnameleri sosyal ve ekonomik hayatı çok olumsuz etkiledi.
ISLAHAT FERMANI NEDİR? ISLAHAT FERMANI KISA ÖZETİ
Islahat Fermanı’na göre, Gülhaneli Hatt-ı Hümayun tarafından, Tanzimat’a uygun olarak, imparatorluğumun tüm tebaasına, sınıf veya din ayrımı yapılmaksızın, şahıslarının ve mallarının güvenliği ve şerefleri pekiştirilmiş olup, tam ve tam anlamıyla etkili olabilmeleri için etkili önlemler alınacaktır.
Her Hristiyan veya diğer gayrimüslim cemaat, belirli bir süre içinde ve kendi organının birkaç üyesinden oluşan bir Komisyonun mutabakatı ile Yüce Babıali’min denetimi altında devam etmekle yükümlü olmuştur.
ISLAHAT FERMANI MADDELERİ
Başlıca Maddeleri;
1. Halkın can, mal, namus ve ırz güvenliği sağlanacak.
2. İşkence, dayak ve angarya kaldırılacak.
3. Gayrimüslimler devlet memurluklarına, askeri hizmetlere ve okullara alınacak.
4. Mahkemeler açık yapılacak ve kanunlar herkese eşit uygulanacak, karakol ve hapishaneler ıslah edilecek.
5. Vergilerin toplanmasında, iltizam usulüne son verilecek.
İlk yorum yapan siz olun