Դավիթ Դավթյան. Թշնամու դեմ հաղթանակը պետք է կայանա նաեւ քարոզչական մարտադաշտում

Սառա Գասպարյան, Նյու Յորք

Զրուցակիցս թուրք/ադրբեջանական հակահայ քարոզչության սինդիկատի դեմ անզիջում պայքար մղող, քարոզչական պատերազմում Ադրբեջանի թիվ մեկ վիրտուալ թշնամի՝ Դավիթ Դավթյանն է: Նա իր ընտանիքի հետ վեց տարի առաջ է Նահանգներից տեղափոխվել Հայաստան: Դասավանդում է Հայաստանի Ամերիկյան համալսարանում, միևնույն ժամանակ՝ անգլալեզու մեդիա տիրույթում զբաղվում է ակտիվ քաղաքական վերլուծական գործունեությամբ: Նա իր խարանող մեկնաբանություններով հակազդել է շուրջ 800 հակահայ հոդվածների, հեղինակ է անգլերենով հրատարակված առցանց և տպագիր 45 հոդվածների: Վերջերս moderndiplomacy.eu առցանց պարբերականը հրատարակեց Դ. Դավթյանի  հեղինակած՝ “Հայաստանի գոյութենական սպառնալիքները և ռազմավարական  հարցերը” աշխատությունը, որն արդի աշխարհաքաղաքական խառնակ իրավիճակում Հայաստանի մարտահրավերների մասին անգլերեն լեզվով իրազեկող կարևորագույն կռվաններից է:

Հայաստանում բացվող օրը դադար չունի ներքին կյանքին առնչվող բուռն իրադարձություններից: Հանրության ողջ ուշադրությունը կենտրոնացված է ներհայաստանյան կյանքի վրա: Ինչպե՞ս է սկսվում ձեր օրը:

Ես օրս սկսում եմ մեկ գավաթ թունդ սուրճով, google alert որոնողական կայքից ստացված հակահայկական հոդվածների ընթերցմամբ և դրանց դեմ հակազդող մեկնաբանություններ գրելով: Եթե ես հետևեմ նաև Հայաստանի ներսում տեղի ունեցող գործընթացներին, թերևս կարող եմ խելագարվել: Իմ ուշադրությունը կենտրոնացած է միայն Հայաստանին վերաբերող միջազգային քարոզչության վրա:

Ե՞րբ եք սկսել հակազդել Ադրբեջանի պատվիրած հակահայ քարոզչությանը:

Վաղուց, երբ համացանցը դեռ նոր մուտք էր գործում ամերիկյան հանրության կյանք, ես առաջինը սկսեցի առցանց տարածել Հայ դատին առնչվող քաղաքական նյութեր: Դրանց ի պատասխան, թուրքերը սկսեցին ինձ հակազդել մեծ քանակությամբ կեղծված պատմական տեղեկություններով: Ես սկսեցի շատ կարդալ հայկական աղբյուրներ և հարձակվողական պատասխաններ տալ թուրքերի տարածած ստերին: 1991-թին արդեն  թուրքական հատուկ ծառայության գործակալների համար անունս հայտնի էր որպես՝ թուրքերի թշնամի: Այդ մասին ինձ տեղեկացրեց Լոս Անջելեսում ապրող իմ անվանակիցը, որին Թուրքիա մուտքի վիզա տրամադրելու համար երկար հարցաքննության էին ենթարկել իմ հետ ազգակցական կապ ունենալու կասկածանքով, թեպետ ես ապրում էի Բոստոնում և երբեք չեմ ճանաչել Դավիթ Դավթյան անուն-ազգանունով այդ անձին: Հետո սկսվեցին մարտական գործողությունները լեռնային Ղարաբաղում և Խորհրդային Միության փլուզումը: Այն ժամանակ UseNet-ում, ինչը հետո զարգանալով դարձավ՝ google, մի քանի ադրբեջանցիներ կային, նրանց թվում էր՝ այսօր Վաշինգտոնում Ադրբեջանի դեսպան Էլին Սուլեյմանովը, ում հետ հաճախ թեժ բանավեճերի մեջ էի մտնում: Ես գրեցի բազմաթիվ հոդվածներ Usenet-ում ղարաբաղյան խնդրի վերաբերյալ: Ստանում էի հսկայական քանակությամբ ատելության նամակներ ադրբեջանցիներից ի պատասխան՝ իմ տարածած սումգայիթյան ջարդերի մասին ականատեսների վկայությունների: Հաճախակի ԱՄՆ հատուկ ծառայության աշխատակիցները ինձ հրավիրում էին tete `a tete խոսակցության: Այդ աշխատակիցներից շատերը կապված էին Իսրայելի և տեղական սիոնիստական խմբերի հետ: Նրանք ինձ մեղադրում էին Ադրբեջանին զրպարտելու մեջ, քանի որ Իսրայելը Ադրբեջանին համարում էր բարեկամ երկիր: 2014-ին ես ընտանիքիս հետ Մ. Նահանգներից տեղափոխվեցի Հայաստան և շարունակեցի ադրբեջանական հակահայ հոդվածներին հակազդելու իմ առաքելությունը: Ինձ համար կարևոր էր, որ այդուհետ իմ մեկնաբանությունները ուղեկցվեին բնակությանս վայրի մասին հետևյալ տվյալով՝ Երևան, Հայաստան:

Որքանո՞վ է կարևոր հակահայ հոդվածներին պատասխան մեկնաբանությամբ արձագանքելը: Ո՞վ է դրան ուշադրություն դարձնում:

Հայերը պատերազմի մեջ են, չնայած Երևանի փողոցներում շատացող Bentley -ների և Rolls Royce -ների: Երևանը թիրախ է թե’ ադրբեջանական և թե’ թուրքական զենքի համար: Լեռնային Ղարաբաղի հայերը բավականին շատ մարտեր են շահել, որպեսզի նվաճեն իրենց հողի վրա ազատ ապրելու իրավունքը: Պատերազմները սակայն, շահում են դիվանագետները: 21-րդ դարում ԶԼՄ-ների և սոցիալական ցանցերի ճնշումը հասարակական մտքի վրա կարող է նպաստել ցանկացած պատերազմի հաղթանակին: Տեսեք, թե ինչպես տրոհվեց Հարավսլավիան: Նույնիսկ մինչև հիմա այդ գործի շատ հանգամանքներ գաղտնի են պահվում:

Fakenews-ի իրողության պայմաններում ընթերցողի մեկնաբանությունները կարևոր են: Սա հատուկ ծառայությունների համար ամենապարզ միջոցն է պարզելու տվյալ հոդվածի վերաբերյալ ընթերցողի կարծիքի իսկությունը: Մեկնաբանությամբ հակահայ հոդվածներին հակազդելը կարող է փչացնել ադրբեջանական պատվեր կատարող հոդվածագրի հեղինակությանը: Մինչդեռ, հակառակ պարագայում, այդ լրագրող – վերլուծաբանները կկառուցեն իրենց հեղինակությունը հայերի մասին իրենց գրած կեղծիքների վրա: Ասում են. “Ճշմարտությունը պետք է նրան, ում համար այն նշանակություն ունի”: Սա դատարկ փաստարկ է դարձել fakenews-ի մեր ժամանակներում: 21-րդ դարում ճշմարտությունը արժեզրկվում է, ցավոք: Հայկական կայքերը լի են պատմական ճշմարտությամբ, սակայն մնացել են ստատիկ վճարում:

Որքանո՞վ է վտանգավոր Ադրբեջանի ծավալած հակահայ քարոզչությունը:

Նացիստական ​​քարոզչության նախարար Յոզեֆ Գեբելսը հայտարարել է. «Եթե դուք բավական մեծ նշանակության սուտ եք ասում և անընդհատ կրկնում եք, մարդիկ ի վերջո սկսում են հավատալ դրան»: Ահա թե ինչու է վտանգավոր  Հայաստանին և հայերին վարկաբեկող ադրբեջանական սիստեմատիկ ապատեղեկատվությունը: Որպես օրինակ նշեմ 1992-ի փետրվարին Խոջալուի դեպքերը: Ադրբեջանը Խոջալուի մասին ստեղծել է «ցեղասպանության» իր առասպելը, թեպետ կան բազմաթիվ վկայություններ Խոջալուի ճշմարիտ դեպքերի մասին: Ադրբեջանն իր այդ “մեծ” սուտը կրկնում է ամեն տարի փետրվարին և իր ժողովրդին քարոզում է, որ տեղի ունեցածն իրո’ք ցեղասպանություն էր: Հայաստանին վարկաբեկելու  քաղաքական նկատառումներով Խոջալուի հիշատակին  աշխարհում բարձրացվել են կոթողներ և հուշարձաններ, մի քանի երկրներ ճանաչել են այն, այդ թվում՝ ամերիկան մի քանի նահանգներ: Ահա թե ինչ կարող է անել “մեծ” սուտը:

Ադրբեջանը հայերի դեմ իր ատելության քարոզչությամբ թիրախավորում է մանավանդ հրեա ընթերցողին: Իրինա Ցուկերմանի՝ «Իրավանի խանության» մասին հոդվածին առաջինը պետք է որ Հայաստանի պատկան մարմինները արձագանքեին: Ձեր հոդվածը սակայն, միակ հակահարվածն էր այդ կեղծիքին: Ի՞նչ պետք է արվի Իսրայելում Հայաստանի դեսպանության կողմից հրեական լրատվամիջոցներում հակահայ մոլորեցնող քարոզչությունը կանխելու համար:

Իրինա Ցուկերմանի գրած աղբին արձագանքելու իմ ջանքերը բխում են նման հոդվածները որպես՝ անձնական վիրավորանք ընդունելուց: Դրանք զրպարտություն ու հայհոյանք են ուղղված ոչ թե մեկ անձի, այլ՝ հայ ժողովրդի դեմ: Ես դա ընկալում եմ որպես անձնական վիրավորանք, ասես՝ դանակով խոցեն սիրտս: Ես տեղյակ չեմ, թե Իսրայելում ՀՀ դեսպանը Ադրբեջանի տարածած հակահայ քարոզչության պրոբլեմի ուղղությամբ ինչ քայլեր է ձեռնարկում: Իսրայելն ասում է, որ ազատ խոսքի ջատագով երկիր է, սակայն եթե հայկական մեդիա տարածքում թողարկվեր այսքան քանակությամբ հակահրեական քարոզչություն, ինչպես դա անում են հրեա վարձու հեղինակներն իրենց լրատվամիջոցներում, ապա անմիջապես հայերը կպիտակավորվեին որպես Իսրայելի թշնամի և հակասեմականներ:

Տավուշյան մարտերից հետո տարբեր մեդիա պարբերականներում ի հայտ եկան թվով 50 հակահայ հոդվածներ, որոնց դուք մեկ առ մեկ հակազդում էիք: Սա անընդհատ մեկ մարդու մասնակցությամբ մարտադաշտ չի կարող լինել: Ի՞նչ պետք է անեն Հայաստանի իշխանությունները արտաքին քարոզչական ոլորտում Հայաստանի հետաքրքրությունները պաշտպանելու համար:

Ժամանակակից աշխարհում պարտադիր պայման է  քարոզչական բանակ ունենալը, մանավանդ՝ կիսապատերազմական իրավիճակում ապրող Հայաստանի համար: Հայաստանի կառավարությունում գործում են վերլուծական կենտրոններ, որոնք սպասարկում են ներկառավարական և ռազմական կառույցներին: Կառավարությունը պետք է ուղեղային կենտրոնների կարողությունները օգտագործի նաև իր արտաքին քարոզչության սպասարկման համար,  նվաճելու հնարավորինս շատ հայամետ հանրային կարծիք, միտք և հոգի:

Ես պետք է պայքարեմ հակահայկական կեղծիքի դեմ այնքան ժամանակ մինչև՝ ձեռքերս դադարեն աշխատելուց: Ինձ պետք չեն “ապրես” ասող երկրպագուներ, որոնք իրենց հակազդող մեկնաբանություններով, հոդվածներով չեն մասնակցում Ադրբեջանի դեմ մղվող քարոզչական պատերազմին:

Մի քանի խոսք, խնդրեմ, վերջերս MD առցանց պարբերականում ձեր հեղինակած աշխարհաքաղաքական ձեռնարկի մասին: Որքանո՞վ է կարևոր նման հրատարակումների դերը հայոց պատմությունը կեղծողների դեմ պայքարում:

Այս աշխատությունը, որ վերնագրել եմ՝ “Հայաստանի գոյութենական սպառնալիքները և ռազմավարական  հարցերը”, գրել եմ երկու կատեգորիայի ընթերցողի համար՝ հայերի և նրանց թշնամիների համար:

Հրատարակումից մի քանի օր հետո ադրբեջանական վերլուծական կենտրոնից բողոքել են իմ ձեռնարկի դեմ ինչ-որ անիմաստ և հիմնազուրկ մեղադրանքներով: Եթե ես ադրբեջանցիների տեղը լինեի, կնախընտրեի լռել, քան հանրայնորեն ի ցուց դնել սնամեջ բողոքավորի կեցվածք:

Արդեն ավարտվել է իմ աշխարհաքաղաքական ձեռնարկի հայերեն թարգմանությունը: Այն, կարծում եմ, մեծ հետաքրքրություն կառաջացնի ոչ միայն անգլալեզու և հայ ընթերցողի, այլև՝ մեր թշնամիների շրջանում, որոնք թերևս պետք է ճշտեն հայոց պատմությունը կեղծելու իրենց շանսերը:

https://www.lragir.am/2020/09/13/578098/?fbclid=IwAR37xaPR7SBYUOtZ_63LINByAn6wreHHKlxp-KgJ_xfQpPmcd8i3FrfIKGo