Ελένα Καλαϊντζιάν, μία Αρμένισσα θύμα του στρατιωτικού πραξικοπήματος στην Αργεντινή

Ira Tzourou

Η Αργεντινή της δεκαετίας του 1970 έπειτα από πολλά χρόνια Περονισμού ήταν μια κοινωνία που χαρακτηριζόταν από δολοφονίες, βία, εξαφανίσεις  με αρκετές επιθέσεις εναντίον μαρξιστών και σοσιαλιστών. Στις 30 Απριλίου του 1977 η Αθουκένα Βιγιαφλόρ και άλλες 13 γυναίκες συγκεντρώθηκαν στην πλατεία του Μάη “ Plaza de Mayo” , διαμαρτυρόμενες  για τις εξαφανίσεις των παιδιών τους.  Ζητώντας την επιστροφή τους, αλλά και λεπτομέρειες για το πού βρίσκονται και εάν έχουν δολοφονηθεί. Ανάμεσα στα θύματα της στρατιωτικής χούντας ήταν και είκοσι δύο  Αρμένιοι όπως αναφέρει ο δημοσιογράφος Cristian Sirouyan. Στις αναζητήσεις αυτές  του κινήματος “Μητέρες της Πλατείας του Μαΐου”  καμία αρμένισσα μάνα – αδελφή δεν εμφανίστηκε.  Η απελπισία και ο πόνος για τις εξαφανισμένες ψυχές ήταν μέσα στα σπίτια και όχι στις πλατείες. Το τραύμα και ο φόβος των γενοκτονιών δεν επέτρεψε στους συγγενείς των είκοσι δύο αγνοουμένων  να αναζητήσουν τα παιδιά τους. Μεταξύ των εξαφανισμένων ήταν  και η Ελένα Καλαϊντζιάν. 

Η Έλενα Καλαϊντζιάν ήταν μέλος του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες (UBA) και μέλος του Juventud Universitaria Peronista  (JUP). Σπούδασε έως  το τέταρτο έτος  μέχρι την εξαφάνιση της το απόγευμα τις 21 Ιανουαρίου 1977. Γεννήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 1954 στη Valentín Alsina, Lanús επαρχία του Μπουένος Άιρες από γονείς που είχαν γλυτώσει τις σφαγές του 1915. Την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση της την ολοκλήρωσε στο Αρμενικό σχολείο ( Colegio Armenio Jrimian) στην επαρχεία Valentín Alsina. Είχε δύο μικρότερα αδέλφια την Αντριάνα και τον Εστεμπάν. Ήταν μόλις 23 ετών όταν εξαφανίστηκε μαζί με είκοσι δύο ζωές απογόνων των επιζώντων της Αρμενικής Γενοκτονίας.

Το 1982 ένα τηλεγράφημα από το Πρώτο Σώμα Στρατού φτάνει στην οικογένεια ζητώντας να εμφανιστούν για να αναγνωρίσουν το σώμα της Ελένας. Οι γονείς της αδυνατούν να την αναγνωρίσουν, καθώς οι φωτογραφίες που παρουσιάζουν είναι αυτές της Ana Teresa del Valle Aguilar. 

Η Ελένα μετά από φρικτά βασανιστήρια θάφτηκε στο νεκροταφείο της γειτονιάς Τσακάριτα (Chacarita) μαζί με δεκάδες αγνοούμενους συντρόφους της . Και μόνο το 2005, μετά από αναζητήσεις της αδελφής της Αντριάνα απευθυνόμενη στην  Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων , η ομάδα ιατροδικαστικής ανθρωπολογίας της Αργεντινής (EAAF) κατάφερε να την ταυτοποιήσει  . Έγινε εκταφή κα τα οστά της μεταφέρθηκαν στον οικογενειακό τάφο της στο Αρμένικο  νεκροταφείο της επαρχίας  Villegas  του Μπουένος Άιρες . Δίπλα στον πατέρα και παππού της. Ο πατέρας της Ελένας, ο  Στεπαν Καλαϊντζιάν, εξέχων γιατρός  πέθανε πριν από πολλά χρόνια, όταν πενθούσε την κόρη του στη φυλακή χωρίς να γίνει μάρτυρας της  δικαιοσύνης. 

Η Αργεντινή κάθε 24 Μαρτίου “Εθνική Ημέρα Μνήμης για την Αλήθεια και τη Δικαιοσύνη” θυμάται και θρηνεί κοντά τριάντα χιλιάδες θύματα του πραξικοπήματος , εξαφανισθέντων και δολοφονημένων . Ανάμεσα τους είναι και δέκα επτά οικογένειες της Αρμένικης κοινότητας  που υπέστησαν διπλή τραγωδία. Απόγονοι προσφύγων από τη γενοκτονία που διαπράχθηκε από το τουρκικό κράτος μεταξύ 1915 και 1923. 

Το 2015 με πρωτοβουλία της Αρμενικής κοινότητας  στην πλατεία Plaza Inmigrantes de Armenia που βρίσκεται στην καρδιά της Αρμενικής γειτονιάς του Παλέρμο, τοποθετήθηκαν πλακίδια με τα ονόματα των δολοφονημένων  νέων . Μαρτυρώντας την  ιστορική και συλλογική μνήμη  της αρμενικής κοινότητας της πόλης.

Oı Αρμένιοι αδικοχαμένοι του πραξικοπήματος είναι οι παρακάτω  :

1. Juan Abachian
2. Amanda Assadourian  
3. Rosa Assadourian
4. María Bedoian
5. Miguel Bezayan
6. Segundo Chejenian
7. Graciela Chejenian
8. Antonio Dadurian
9. Gregorio Dadurian
10. María Goulecdzian
11. Ana María Gueuverian  
12. Antonio Hanigian
13. Elena Kalaidjian
14. María Karaian
15. Rosa Kazgudemian
16. Valentina Keheyan
17. Miguel Keledjian
18. Alfredo Manachian
19. Juan Carlos Mardikian
20. Nora Mardikian
21. Beatriz Toundaián
22. Martín Toursarkissian
23. Arpi Seta Yeremi

Βασικές πηγές : 

• José Luis D’Andrea Mohr , Memoria Debida 1999 σ.109
• Cristian Sirouyan, Veintidos Vidas “Los desaparecidos armenios de la dictadura ’76-’83”
• International Law Reports, Τόμος 104 σ. 30 , E. Lauterpacht, C. J. Greenwood, A. G. Oppenheimer

Η Αντριάνα  Καλαϊντζιάν κρατά ένα μπάνερ με τη φωτογραφία της αδερφής της Έλενα, κατά τη διάρκεια της πορείας της 24ης Απριλίου 2015, για την εκατονταετηρίδα της γενοκτονίας των Αρμενίων. Φωτογραφία : Σεμπαστιάν Λεμπλεμπίντζιαν

Tzourou İraArmenika dergisi

Ekim-Aralık 2019 sayı 102