Türkiye Ermenileri Patriği Mesrob II, 8 Mart 2019 günü saat 12.45’de yaklaşık 11 senedir tedavi gördüğü İstanbul Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi’nde kalp krizi sonucu hayata gözlerini yumarak ebedi uykuya dalmış ve ruhunu Tanrıya teslim etmiştir. Patrik Mesrob Mutafyan değerli ve derin bilgiye sahip bir din adamıydı, ilerici görüşü yenilikçiliği ile cemaatinin sevgisini ve takdirini kazanmıştı. Sevilen bir dini liderdi. Vatanına milletine düşkündü. Fakat Patrik olduktan sonra maalesef kısa bir süre sonra amansız bir hastalığa yakalandı ve görev yapamaz duruma geldi.
Onun ölümüyle Apostolik Ortodoks Ermeni Kilisesi ve Ermeni halkı çok değerli bir evladını, bir ruhanisini kaybetti ve Ermeni dünyası 42 günlük derin bir yasa girdi.
Ölüm tarihi, kendisinden önceki Türkiye Ermenileri 2 Patrikleri Başepiskopos Karekin Kazancıyan (10 Mart 1998) ve Başepiskopos Şnorhk Kalustyan (7 Mart 1990) ölümleri gibi Mart ayına, Diriliş yortusu öncesi Büyük Oruç (Perhiz) dönemine rastlaması ilginç bir durumdur.
Her ne kadar Patrik Mesrob II, 11 senedir ağır ve tedavi edilmez hastalık nedeniyle fiilen iş göremez durumda idi ise de, bu onun manevi varlığı cemaat için bir güç kaynağı ve dayanaktı. Onun zamansız ölümü cemaati tesellisi olmayan acıya ve derin bir kedere boğdu.
Bir cemaatin Ruhani lideri hastalığı nedeniyle çok uzun yıllar iş göremez durumunda kalırsa, onun cemaatinde kargaşa, bölünme, kutuplaşma ve çok ağır sıkıntılı durum yaşanır, aynı durumu Türkiye Ermeniler Cemaati Patrik Mesrob II’nin hastalık sürecinde de yaşadı: Bu bağlamda Patrik Mesrob II’nin ölümü ve yası, sağduyu ile sorunlara çözüm aramaya yönelik bir anlamda cemaati ”Birlik ve Beraberlik”e davet çağrısı olabilir.
Patriklik yıllarında fırtınalı bir dönem yaşayan Patrik Mesrob II, bir yandan ilgilenirken, diğer yandan ise cemaat hayatın canlanması için çabalıyor, diğer bir yandan ise Başpatriklik-Katolikosluk makamı ile sorunlar yaşıyordu.
1 Şubat 2004 yılında Antalya’da yaşadığı bir trafik kazasını, burun ve ayak kırığının dışında küçük yaralanmalarla atlatıyordu.
2008 yılında Fronto-Temporal Demans teşhisi ile hafızasını kaybeden Mesrob II iş göremez oldu.
Oysa Patrik Mesrob II görevi süresince birçok yenilikçi çalışması, zeki ve birikimli kişiliği ile derin bir iz bırakmıştı. Faaliyetlerini ve çalışmalarını gençlerin ve din adamlarının yetişmesine, cemaatini tanıtmaya odaklamıştı. Cemaatinin çıkarlarının sadık koruyucu ve cesur bir Ruhani liderdi. Dünya Kiliseleri ve Patrikhane arasındaki geleneksel sıkı bağları korurken Dinler ve Kiliseler arasındaki ilişkilerin gelişmesine büyük katkıları olmuştu. Türkiye Ermenileri Patrikliği’nin geleneksel otoritesini korudu ve protokolde yerini daima yüksekte tutmasını bildi.
Türkiye Ermenileri 84.Patriği Mesrob II, Minas Vartan Mutafyan adıyla 16 Haziran 1956’da İstanbul’da doğdu.
Mutafyan 1963-1968 arasında Taksim Esayan Ermeni İlkokulu, 1968- 1973 arasında Nişantaşı İngiliz Erkek Lisesi, 1973-1975 yılları arasında ise Almanya’da Stuttgart Amerikan Lisesi’nde eğitim gördü. 1975- 1979 yılları arasında University of Memphis’te (ABD) Sosyoloji ve Felsefe lisans eğitimini tamamladı.
1977-1979 arasında Sewanee Anglican Seminary Memphis Extension Lisans Kursları’nda Teoloji eğitimine katıldı. 17 Temmuz 1977’de Patrik I. Şnorhk’un muvafakatıyla Üç Horan Ermeni Kilisesi’nde, Episkopos Şahan Sıvacıyan tarafından Diyakos, 13 Mayıs 1979’da ise Patrik I. Şnorhk tarafından Beyoğlu Üç Horan Ermeni Kilisesi’nde Rahip takdis olundu.
1979-1982’de Teoloji Lisans üstü eğitimini Hebrew University of Jerusalem’de (Kudüs) Eski Ahit Tarih ve Edebiyatı Bölümü’nde yaptı, ayrıca, Kitab-ı Mukaddes Arkeolojisi dalında Jerusalem University College’de ise (eski Amerikan Enstitüsü) lisans üstü eğitim aldı.1979-1980 arasında Kudüs Ermeni Ruhban Okulu’nda İngilizce ve Eski Ahit konularında öğretmenlik yaptı:1982-1983 arasında Türkiye Ermenileri Patriği I. Şnorhk Kalustyan’ın sekreteri olarak çalıştı.
7 Mayıs 1983’te “Kitab-ı Mukaddes ve Gelenek” adlı tezini tamamlayan Mesrob Mutafyan, Patrik I. Şnorhk Kalustyan tarafından takdis olunarak Üstrahip (Vartabed) payesini aldı ve Kınalıada Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi’nin vaizliğine atandı. 6 Haziran 1983’te Patrikhane Genel Sekreterliği görevini üstlendi, Ruhani Meclis ve Danışma Kurulu üyeliklerine atandı.
1984 yılının sonlarında Patrik I. Şnorhk Kalustyan tarafından takdis olunarak, Kınalıada Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi’nde Başrahip (Dzay. Vartabed) rütbesine yükseldi: 21 Eylül 1986’da Başpatrik Vazgen I, Patrik I. Şnorhk ve eski Kudüs Patriği Diran tarafından Ana Taht Eçmiadzin’deki Başpatriklik Kilisesi’nde Episkopos takdis edildi. 1988-1989 arasında Roma Üniversitesi’nde, ”Kiliseler ve Dinler arası İlişkiler Teolojisi” konusunda lisans üstü çalışmalarda bulundu. 1 Temmuz 1988’de Patrik Şnorhk I, tarafından Ermeni Cemaati’nin Adalar Ruhani Önderi görevine atandı.
5 Eylül 1990’da Ruhani Meclis üyeliğine seçildi ve ilk oturumda Ruhani Meclis Başkanı oldu. 6 Kasım 1990’da Patrik II. Karekin tarafından Kiliseler ve Dinler arası ilişkilerden sorumlu Patrik Vekili tayin edildi. 1991-1997 arasında Papaz ve Rahip adaylarının göreve hazırlanabilmeleri için, Patrik II. Karekin’in Patrikhane bünyesinde kurduğu Ruhban Eğitim Kursu’nda Gözetmenlik görevini üstlendi. Birçok papaz ve rahibin eğitim ve öğretimini sağlayarak takdis etti.
1991-1997 arasında Patrik II. Karekin’in Danışma Kurulu Başkan Yardımcısı olarak görev aldı; 5 Aralık 1992’de Başepiskopos rütbesini aldı. Haziran 1996’da Patrik II. Karekin’in isteğiyle Patrikhane’nin bilimsel dergisi Şoğagat’ın başyazarlığını üstlendi. 27 Ekim 1997’de Patrik II. Karekin tarafından Patrikhane Sekreteryası ve noterlik kanalıyla Patrik Yetkili Vekili olarak görevlendirildi.
14 Ekim 1998’de Türkiye Ermenileri 84. Patriği oldu. Patriklik görevi esnasında kültürü, Türkçe ve İngilizceye hâkimiyeti ve Türk kamuoyu ve bazı resmî makamlarıyla kurduğu olumlu ve yapıcı diyalog sayesinde gerek Ermeni cemaati içinde gerek cemaat dışında saygı topladı.
Mesrob Mutafyan 2008’de frontotemporal demans hastalığına yakalandı bu nedenle patrik ve başpiskopos derecesinde bir Ruhani olarak, fiilen tüm görevlerinden çekildi. 2016 yılında Türkiye Ermenileri Patriklik Ruhani Kurulu tarafından emekliye ayrıldı.
Patrik Mesrob II’nin ölümü Ermeni dünyasını derin acıya, kedere ve yasa boğmuştur, hizmetleri şükranla ve saygıyla anılacaktır. Mekanı cennet olsun, nurlar içinde uyusun, Tanrı, ruhunu nurlar içinde kabul etsin, Aziz hatırası önünde saygı ile eğiliyoruz.
Dr.med. Sarkis Adam
İlk yorum yapan siz olun