İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Տքթ. Ա. Յասմիկ Պէճիտեան (31 Յունուար 1913 – 10 Մարտ 1990)

For English
Türkçesi İçin

Յասմիկ Տիգրանեան Պէճիտեան ծնած է Բերա-Պոլիս 1913 թուականին իբր դուստրը Էրզուրումցի ծանօթ  վաճառական Վահրամ Տիգրանեանի ու Սանասարեան Գոլէժի տնօրէն Յովսէփ Մատաթեանի եւ Սօֆիա Բասթըրմաճեանի աղջկան Տիկին Նուարդի : Տքթ.Պէճիտեանի ծնողքը Պոլիս կը փոխադրուին 1911 թուին Վահրամ Տիգրանեանի գործին բերմամբ՝ ընտանիքին մնացեալ անդամները անոնց կը միանան 1914ին իր մեծ հօր ՝Յովսէփ Մատաթեանի երեսփոխան ընտրուելուն պատճառաւ: Գրիգոր Զօհրապ եւ Վարդգէս Սէրէնկիւլեանէ զատ որեւէ երեսփոխան տարագրութեան ու հետեւաբար մահուան դատապարտուած չըլլալով Մատաթեանի երեսփոխանութիւնը կերպով մը ընտանիքին ապահովութիւնը կերաշխաւորէ:

Յասմիկ Պէճիտեան նախակրթութիւնը Անգլիական Միջնակարգ Վարժարանի մէջ ստանալէ վերջ կը յաՃախէ  Սկիւտարի Ամերիկեան Աղջկանց Գոլէժը: Հոն կ՝աշակերտէ Թուրքիոյ առաջին բժշկուհի Տքթ. Զարուհի Գավալճեանի՝ որուն իր վրայ ունեցած դրական ազդեցութիւնը պիտի յիշէ երկար տարիներ:Կը վկայուի 1931 ին ըլլալով մին երկու յաջողագոյն աշակերտուհիներու:

Hasmig Dikranyan Becidyan Յասմիկ Տիգրանեան Պէճիտեան

 

Տքթ. Պէճիտեան Գոլէժէ վերջ կարձանագրուի Իսթանպուլի Համալսարանի ատամնաբուժական մասնաճիւղը ուրկէ կը վկայուի 1934 թուականին Տքթ.Վերժին  Տէօշէմէճեանի ու Տքթ. Մաննիկ Եազմաճեանի հետ միատեղ իբր Թրքահայ ատամնաբուժութեան իգական սեռի առաջին ներկայացուցիչներ: Տքթ. Պէճիտեան ամառուայ արձակուրդի օրերուն սթաժիէրի հանգամանքով կաշխատի Աթաթիւրքի ատամնաբոյժ Սքթ. Սամի Կիւնզպէրկի դարմանատունը: Այդ օրերու շրջանաւարտաց կարեւոր մէկ մասնայատկութիւնն ալ Նազիներու կողմէ Գերմանական համալսարաններէ հեռացուած ուսուցիչներէն միոյն՝ Փրօֆ.Տքթ.Ալֆրէտ Գանթօրօվիթզ՝ի աշակերտելու բաղդաւորութիւնը եղած է: Փրօֆ.Գանթօրօվիթզ՝ի օրով սկսուած է ՝՝օրթօտօնդի՝՝ի մասնագիտութիւն դասաւանդուիլ եւ Տքթ.Պէճիտեան ու իր դասընկերուհիները եղած են այս մարզին առաջին աշակերտները:

 

Տքթ. Պէճիտեան իր առաջին դարմանատունը կը բանայ Սիւլէյման Նազիֆ փողոցի բնակարանին մէջ: Տպարանատէր Գէորգ Պէճիտեանի հետ 1939ին ամուսնանալէ վերջ դարմանատունը կը փոխադրէ Զաֆէր փողոց, Իւսդիւնտաղ աբթ. ուր կը դարմանէ իր հիւանդները մինչեւ 1948 այսինքն գործատեղիին փակման թուականը: Տքթ. Պէճիտեանի շրջանաւարտութեան եւ դարմանատան փակման միջեւ ընտանիքը կենթարկուի Քսան Դասակարգի Զինուորագրութեան եւ Ունեւորութեան Տուրքի նեղութեանց:

Ընտանիքիս վերաբերեալ միակ յիշատակս մեծ հօրս սնանկանալն ու իր եղբօր՝ Աշքալէ ուղարկուելու համար՝ պատգարակով Սիրքէճի բերուիլն է:Մեծ հայրս այդ օրերուն տէրն էր յայտնի Արիս սափրուելու օճառի գործատեղիին:Հակառակ իրենց սեփականութեան լրիւ ծախուելուն կարելի չէր եղած Ունեւորութեան Տուրքին լման վճարումը:Մեծ հայրս այդ օրերէն վերջ չի կարողացաւ վերականգնիլ:Տունի փոքր արհեստանոցի մէջ արտադրուած գրէմ,բրինձափոշի եւ օ տը քոլոնեը դեղարաններու կը ծախէին բայց երբեք չի կարողացան հասնիլ ԲէՐէԺա՝ի մակարդակին,դժուարութեամբ ապրեցան մինչեւ իրենց մահը:Հօրս ընտանիքը աւելի բաղդաւոր էր այդ կողմէն:Հօրենական մեծ հայրս եւ իր չորս զաւակները կարողազան լրիւ վճարել տուրքը:Հետաքրքրական տարբեր յիշատակ մը Զօրավար Շիւքրիւ Գանաթլը՝էն (1950ական թուականներու Ցամաքային Ուժերու Հրամանատար): Շիւքրիւ Բաշա մեծ հօրս բարեկամն էր (իր աղջիկը հարսի փէշ բռնող փոքրիկներէն մին էր մօրս եւ հօրս հարսանիքին):Ունեւորութեան Տուրքի ցանկերու հրապարակումէն վերջ մեծ հօրս գալով ՝՝Գիրգոր Էֆէնտի ոտքի մոյկերէս զատ բոլոր ունեցածս հրամանիդ տակ է, որքան դրամի կարօտիլդ ըսէ կարողութեանս չափ տամ՝՝ ըսեր է:Մեծ հայրս ալ շատ զգացուած՝կարիք չունենալը նշելէ վերջ շնորհակալութիւն յայտներ է:Այս ալ ուրիշ յուշ մըն է: Ինչ մեղք որ տան մէջ այս նիւթերուն (ինչպէս նաեւ 1915 ի ջարդին) շուրջ շատ չի խօսուելուն համար մանրամասնութեանց մասին շատ գաղափար չունիմ:

Յետ դարմանատան փակման Տքթ. Պէճիտեան կը նուիրուի նախ իր զաւակաց դաստիարակութեան եւ 1960է վերջ Սուրբ Փրկիչ Հիւանդանոցի Տիկնանց Կապոյտ Հրեշտակներու Յանձնախումբին որու անձնուիրաբար կաշխատակցի երկար տարիներ: Իր ասպարէզին բերմամբ իրեն կը վստահուի Հիւանդանոցի վիրաբուժական բաժնի վերակեցութիւնը:

 

Տքթ. Պէճիտեան հիմնադիրներէն է Թուրքն-Ամերիկեան Համալսարականներու Միութեան որու գանձապահութեան պաշտօնը ստանձնած է երկար տարիներ:

Իր զաւակներուն միանալու նպատակաւ 1988 թուին կը հաստատուի ԱՄՆ ուր սրտի անբաւարարութեան պատճառաւ կը մահանայ 1990 տարւոյ ընթացքին:

Մայրս 1948 ին դարմանատունը փակած,բժշկական թիկնաթոռը ծախած եւ վերջ տուած էր ատամնաբոյժութեան:Կարծեմ 1965 կամ 1966 ին Շիշլիի մեր բնակարանին ձեղնայարկը դիզուած անգործածելի առարկաներու մէջ բան մը կը փնտռէի երբ աչքիս զարկաւ բժշկական պայուսակ մը:Բացի ու տեսայ ատամնահաններ ու այլ ատամնաբուժական գործիքներ: Մօրս հարցուցի թէ ինչու այդքան երկար տարիներ պահած էր ասոնք: ՝՝Մանչս՝՝ըսաւ ՝՝մենք տարագրութիւն տեսած ազգ ենք:Եթէ նոյնը պատահի ակռայ կը քաշեմ ձեզ կը կշտացնեմ:՝՝

 

Գրեց Նուրհան Պէճիտեան   թարգմանեց Գրիգոր Տէօշէմէճեան

İlk yorum yapan siz olun

Bir Cevap Yazın