Fatih Çekirge / fcekirge@hurriyet.com.tr
Rinaldo Marmara. Türkiye Katolik Psikoposlar Kurulu Basın Sözcüsü. Vatikan arşivlerinde bir kuyumcu titizliğiyle ve sessizce çalışıyor…“Vatikan’da Fatih Sultan Mehmet’ten başlayıp 1940’a kadar olan döneme ait Türk tarihini ilgilendiren 1 milyonu aşkın gizli belge, yazışma ve mektup bulunuyor. Vatikan arşivlerinin bir kısmı Latince, eski İtalyanca ve Fransızcadan oluşur. 1915 Ermeni olaylarıyla ilgili gizli arşivleri gün yüzüne çıkaracağım. Türkiye’nin lehine belgeler var.”.. Yine Marmara’dan bir alıntı:“Mesela, Atatürk’ün Ermeni meselesiyle ilgili 1915 olaylarından sonra Papalığa yazdığı mektuplar var.” Dahası Atatürk’ün Hıristiyan dünyasına verdiği mesajın gerekçesi…
***
Olayı daha iyi anlamak için…
Bir an Dan Brown’un romanlarından bir sahneye gitmeliyiz.
Loş bir dekor… Ağır ayak sesleri…
Vitraydan süzülen kurşuni bir ışık…
Ve ağır bir kapının açılırken çıkardığı o tok sesin koridorlarda yankısı…
Vatikan arşividir burası…
İçeri bizden birisi giriyor.
Rinaldo Marmara.
Türkiye Katolik Psikoposlar Kurulu Basın Sözcüsü.
Vatikan arşivlerinde bir kuyumcu titizliğiyle ve sessizce çalışıyor.
Bu sırlar arşivinde Osmanlı ve Türkiye tarihine ait 1 milyonu aşkın gizli belge ve yazışma bulunuyor.
Vatikan yalnızca bir tarih değildir… Aynı zamanda sırlar mekânıdır.
Böylesine derin bir tarihin gizli arşividir.
Öylesine geniş bir dönemi kapsıyor ki… Raf uzunluğu 80 kilometreyi geçiyor.
Vatikan arşivine öyle herkes de giremiyor.
Sadece rahip ve rahibelerin bulunduğu 50 kişiye izin var.
Marmara işte orada çalışıyor.
Ve bir süre önce o arşivden süzdüğü Çanakkale kitabını Papa Francesco’ya sunuyor…
Yıllardır üzerimize yüklenmeye çalışılan Ermeni soykırımı iddiaları da dahil olmak üzere bu muazzam arşiv çalışması için bakın Marmara ne diyor:
“Vatikan’da Fatih Sultan Mehmet’ten başlayıp 1940’a kadar olan döneme ait Türk tarihini ilgilendiren 1 milyonu aşkın gizli belge, yazışma ve mektup bulunuyor. Vatikan arşivlerinin bir kısmı Latince, eski İtalyanca ve Fransızcadan oluşur. 1915 Ermeni olaylarıyla ilgili gizli arşivleri gün yüzüne çıkaracağım. Türkiye’nin lehine belgeler var.”
ATATÜRK ERMENİ OLAYLARIYLA İLGİLİ OLARAK PAPALIĞA ACABA NE YAZMIŞTI?
Sırlar arşivinde öyle sorular aydınlanmayı bekliyor ki…
Tarih ve belgeler merak duygularımızı ayaklandıracak, kanımızı tutuşturacak derinlikte.
Düşünsenize…
O muazzam hakan, Fatih Sultan Mehmet Han, acaba Papalığa bilmediğimiz neler yazmıştı?
Evladı Fatihan’ın merak damarlarını ateşlemez mi bu soru?
Ve sonraki sultanların yazışmaları…
Dede Korkut’un orijinali…
Yine Marmara’dan bir alıntı:
“Mesela, Atatürk’ün Ermeni meselesiyle ilgili 1915 olaylarından sonra Papalığa yazdığı mektuplar var.”
Dahası Atatürk’ün Hıristiyan dünyasına verdiği mesajın gerekçesi…
Rinaldo Marmara şöyle açıklıyor:
“Olayın aslı şöyle: Çanakkale’de hayatını kaybeden yabancı askerlerin aileleri Vatikan aracılığıyla çocuklarının mezarlarının bulunmasını istiyor. Hıristiyan dünyasından mezarlıkların bulunması için baskılar gelince Türk makamlar savaşta ölenlerin gömüldükleri yerlerin fotoğraflarını çekip göndermeye ve yer tespitine başlıyor. Atatürk, Batı’dan gelen baskıları hafifletmek için diplomatik bir zekâ ile Hıristiyan dünyasına böyle bir mesaj verip baskıyı azaltıyor.
Hepimizin bildiği gibi diyor ki:
‘Bu memleketin toprakları üzerinde kanlarını döken İngiliz, Fransız, Avustralyalı, Yeni Zelandalı, Hintli kahramanlar! Burada, dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükûn içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçikle yan yana, koyun koyunasınız.’ Atatürk’ün bu diplomatik dehasıyla baskı bitiyor.”
Şimdi baştaki dekora dönelim ve o loş mekânda Rinaldo Marmara’yı tarihimizin bazı sırlarıyla baş başa bırakalım…
Marmara büyük bir iş yapıyor.
Ona destek için Bahçeşehir Üniversitesi’nde kurulan merkez çok önemlidir.
Ve ben bütün bunları yazarken hayalimde bir sahne canlanıyor…
En küçük şair Simay’ın dediği gibi…
“Aklıma öyle bir kuş konuyor ki…”
Marmara’nın bu çalışması bir film değil midir?
Yapılamaz mı?
Bir sahne hayal edin:
-Fatih, sarayında mektup yazdırırken…
Vatikan’da… Papalık’ta hummalı bir koşuşturma…
Ve bir sahne…
1922 İzmir yangınıyla ilgili gerçekleri genç bir üniversite öğrencisi Vatikan arşivinden çıkarırken…
Ve Mustafa Kemal, Vatikan’a o mektupları yazarken…
Perde…
Yorumlar kapatıldı.