Kirkor Döşemeciyan çok önemli konulara parmak basıyor[i]. Cemaatin en önemli ve acil sorunu, seçilmiş bir dini liderin, seçilmiş bir patriğin olmamasıdır. Apostolik Ermeni kilisesine bağlı Ermenilerin önemli sorunlarının (cemaatin tüzel kişiliği, cemaat vakıfları seçim yönetmeliği vb.) çözümünde de seçilmiş bir patriğin önemli rol oynayabileceği açıktır. Bu yüzden en kısa zamanda patrik seçimi yapılmalıdır. Bu konuda en önemli görev de Ruhani Meclise düşer.
Patrik seçimi diasporada da tartışılmaktadır. Geçenlerde uzaklardan bir dost bana şunu sordu: “Ruhani meclis eş patrik seçimi yerine, -karar değiştirerek- bir başka formülle yeni patrik seçmeye karar verirse, sen ve senin gibiler ne düşünür?” Ona şöyle dedim: “Ben kendi adıma konuşayım, kraldan çok kralcı olanların bu topluma çok zarar verdiklerini, hatta ihanet ettiklerini düşünenlerdenim. Bu yüzden aynı hataya düşmem. Ruhani Meclis kararına saygı duyarım.”
Böyle bir karar alındığında Ruhani Meclisin de kendini sorgulaması, karar değişikliğinin gerekçelerini açıklaması gerekir. Ruhani açıdan kabul edilebilir bir gerekçeye kimsenin bir diyeceği olamaz. Ancak Ruhani Meclis, pardon ben yanlış kararlar almıştım, şimdi düzeltiyorum diyorsa bu son derece ciddi bir sorun olur. Çünkü böyle bir karar, din adamlarımız bilgi ve birikimlerini, daha önemlisi Hıristiyanlığın kural ve gelenekleri tartışmaya açacaktır. Çünkü bu bir ilk olacak ve ilk kez bir patrik sağken yeni patrik seçilecektir. Peki, ne olur? Hiç bir şey olmaz, kilise karşıtı, din karşıtı güçlü grubun ekmeğine yağ sürülür ve dinden, kiliseden uzaklaşma hızlanır. Bu da gönüllü asimilasyonu ateşine yeni kaynak sağlamak anlamına gelir. Buna da benim gibi birileri üzülürken, karşıtlar sevinir.
Sonuç olarak, Ruhani Meclis seçilmiş bir patriğin varlığının önemini dikkate alarak en kısa zamanda seçim yapılması için gerekli tedbirleri almalıdır. Hükümet kurulur kurulmaz hazırlanacak çağdaş ve günümüze uygun ve içinde eş patrik seçimini de bulunduran bir Patrik Seçim Yönetmeliği ile seçime gidilmelidir. Son dört patrik seçimlerde uygulanan ve bizim meşhur heyetin de neredeyse hiçbir önemli değişiklik yapmadan onayladığı ihtilal döneminde kalma pek çok eksiği ve yanlışı olan geçici yönetmeliğe göre yapılacak bir seçimin günümüzde halkın gerçek iradesini yansıtmayacağı açıktır. Bu nedenle başta seçim sistemi olmak üzere yönetmelik tamamen elden geçirilerek çağımıza uygun hale getirilmelidir.
Elbette cemaatin en önemli sorunu cemaati tüzel kişiliğinin olmaması ve geleneklerimize, çağdaş ihtiyaçlara göre örgütlenememesidir. Ancak kanaat önderi ilan edilenlerin ve yöneticilerin önemli bir bölümünün patrikliğin tüzel kişiliği ile cemaatin tüzel kişiliğini karıştırdığı da acı bir gerçektir. Yanlış anlaşılmalara engel olmak için hemen hatırlatmak gerekir ki, cemaatin tüzel kişiliğinin siyasi temsil (Bazılarının, sözlüklerde bulamayacağınız uydurma sözü ile TEMSİLİYET) sorunu değildir. Siyasi temsil ancak TBMM’de olur. Eğer bir grubun ya da cemaatin siyasi temsili isteniyorsa o gruba kontenjan tanınır ve temsilci o cemaatin ya da grubun oyu ile seçilir. Örneğin İran’da Ermeni azınlığa tanınan kontenjana göre Ermeni azınlığı temsil eden milletvekili seçilmektedir.
Patriklik merkezli cemaatin tüzel kişiliği, cemaatin varlıklarının yönetimi başta olmak üzere eğitim, sağlık vb. konularda cemaat mensuplarının sorunlarını çözer. Cemaatin merkezi bir yönetimi, koordinasyon ve denetimi için cemaatin örgütlenmesi ve sivil konularda yetkili olacak seçilmiş bir sivil meclisin Ruhan Meclis yanında Patriklikte yer alması gerekir.
Sevgiler.
Murat Bebiroğlu
Haziran 2015
Yorumlar kapatıldı.