Anneler günü kutlama geleneğinin geçmişi antik çağa dayanır.Antik Yunan mitolojisinde bir çok tanrı ve tanrıçaların annesi olan ”RHEA”, ilkbahar aylarında onuruna sunulan festivallerle kutlanırdı,antik Roma’da ise bu kutlamalar,İsa’nın doğumundan 250 yıl önce Ana Tanrıça ”KİBALE” onuruna kutlanmaktaydı.
Anneler Günü kendini daha sonra 1600′lü yıllarda İngilizlerin “Mothering Sunday” (Annelerin Pazar Günü) kutlamalarında gösterdi : Amerika’nın iç savaş yıllarından sonra, şair Julia Word Howe Paskalya yortusunun dördüncü pazar günü, ”Annelere Saygı Günü ” olarak kutlanma fikrini savundu,Howe anneler günü kutlama fikrini ortaya atarken Amerikalı Anna Jarvis’ ten ilham aldi. Anna Jarvis,iç savaş esnasında kadınların,özellikle annelerin daha sıhhi ortamda çalışmasını sağlamak amacıyla büyük çabalar gösterdi. Anna Javis kaybettiği annesinin anısına ithafen,10 Mayıs 1908 tarihinde West Virginia’daki bir kilisede anneler gününü kutladı. Bu günden itibaren Ameika’da hızla yayılan anneler günü kutlamaları 1912 yılında resmen kutlanmaya başlandı.1914 yılında Amerika başkanı Woodrow Wilson anneler gününü ulusal gün olarak kabul etti ve 10 Mayıs ” Anneler Günü” olarak onadı,daha sonra anneler günü kutlamaları hızla tüm dünyaya yayıldı.Böylece Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarının binlerce yıl önce başlattığı gelenek 20. yüzyılın başından itibaren dünya çapında kabul görmüş oldu.
Anneler günü Türkiye,Danimarka,Finlandiya,İtalya,Avusturya,Avusturalya,Belçika,Kanada,Almanya
ABD,Japonya,İsviçre’de ve genel olarak çoğu ülkelerde Mayis ayının ikinci Pazar günü kutlanırken,bazı ülkelerde ise farkli tarihlerde kutlanmaktadir.
Norvec’de Şubatin ikinci Pazar günü,Mısır,Lübnan,Suriye,Ürdün,Kuveyt,Yemen,Birleşik Arap Emirliklerinde 21 Mart’ta,Rusya ve Ermenistan’da 8 Mart’ta,Ermenistan’da ikinci kez 7 Nisan’da,İspanya,Portekiz’de Mayıs ayının ilk pazar günü,Guney Kore de 8 Mayis’ta, Hindistan,Meksika, Pakistan ve Suudi Arabistan’da 10 Mayis’ta,Fransa,İsveç, Dominikan Cumhuriyeti ve Haiti’de Mayıs ayının son Pazar günü,Thailand’ da 12 Agustos’ta
Rusya’da Kasım’ın son Pazar günü,Panama’da 8 Aralık’ta,Endonezya’da 22 Aralıkta anneler günü kutlamaları yapılmaktadır.
Anneler günü Ermenistan’da 8 Mart ve 7 Nisan tarihlerinde senede 2 kez kutlanmaktadır.
Hristiyanlık öncesi, çok tanrılı dönemlerde ,kadim Ermeni halkının yaşamında da,diğer kadim birçok halklarda olduğu gibi birçok tanrıçaları vardı. Örneğin:Anahid,Ardemis,Diana,Asdğik ve birkaçları:
Tanrıçaların,herbiri,özel bir anlam ve simge yüklü olarak erdemli kavramları simgelerledi
Örneğin:Tanrı Aramazd’ın kızı,tanrıça Anahid,Bereketi ve Doğumu simgeler ve aynı zamanda da ”Besleyen Anne”olarak kabul edilirdi;Aramazd’ın diğer kızı tanrıça Nane ise Bilgeliği,Sağduyu’yu ve Nefse Hakim Olma’yı;Tanrıça Asdğik Aşk’ı ve Güzelliği simgelerdi:Zeus’un kızı Doğa ,Bolluk ve Bereket tanrıçası Diana-Artemis ise,Doğa’yı,Güzelliği ve Üremeyi simgelerdi:
Geçmiş çağlarda insanlar geleneklerine daha sıkı bağlı kalıp,çeşitle tören ve ayinlele kutlayarak geleneklerini , örf ve adetlerini sürdürmeye ve yaşatmaya daha çok önem verirlerdi:Hristiyanlıktansonra, Hristiyan dünyasında ”Annelik” ve ”Güzellik” algısı,Anne kavramın üst simgesi olan Azize Meryem Ana üzerinde odaklaşmıştır:
Dr.med.Sarkis Adam
ՄԱՅՐԵՐՈՒ ՕՐՈՒԱՅ ԱՌԹԻՒ
“Մայրերու Օր”ը նշելու աւանդութիւնը կ’սկսի նախաքրիստոնական շրջաններէն:Հելլէնական դիցաբանութիւնէն գիտենք թէ, բազմաթիւ չաստուածներու մայր “RHEA”ի պատիւ ու յարգանք այդ շրջաններուն իսկ կը նշուէր “Մայրերու Օր”,ը իսկ,հին Հռոմի մէջ,Քրիստոսէ 250 տարի առաջ մայր չաստուած”KiBALE” ի յարգանք կը նշուէր նաեւ “Մայրերու Օր”ը:
“Մայրերու օր”ի տօնակատութիւները առաջին անգամ օրակարգի եկաւ 1600-ական թուականներու Պրիթանիոյ մէջ “Մայրերու Կիրակի Օրը” կոչուող տօնակատարութիւնով,իսկ աւելի վերջ Ամերիկացի բանաստեղծուհի Ժուլիա Վօրտ Հովէ, ներշնչուելով Ամերիկացի Աննա Ժալֆիսի մայրերու առօրեայ կեանքի բարելաւման եւ առողջ աշխանտանքային միջավայր ապահովելու նպատակաւ ծաւալած աշխատանքներէն,առաջարկեց որ,Ամերիկայի մէջ Զատիկի չորրորդ կիրակի օրը նշուի` որպէս “Մայրերու Օր”:
10 Մայիս 1908 թուականին Աննա Ժաֆլիս,իր հանգուցեալ մօր յիշատակը ոգեկոչեց Վիրջինիոյ եկեղեցւոյ մը մէջ,այս օրէն սկսեալ “Մայրերու Օր”ը արագաբար տարածուեցաւ համայն Ամերիկայի մէջ եւ 10 Մայիս 1914 թուականին այս օրը պաշտանապէս հռչակուոցաւ որպէս “Մայրերու Օր”: Այսպէսով աշխարհի համայն երկիրներու մէջ սկսաւ” Մայրերու Օր” ը նշուիլ,հազարաւոր տարիներ առաջ Անատոլուի եւ Միջագետի քաղաքկրթութիւնէն ծնունդ առնող մայրերու օր նշելու աւանդութիւնը.
Թուրքիա,Գերմանիա,Զուիցերիա,ԱՄՆ,Պելկիա,Իտալիա,Աւուստուրիա,Աւորսթորալիա,Դենաի Գանատա եւ շատ մը երկիրներ “Մայրերու Օր”ը կը նշեն ընդհանրապէս Մայիս ամսուայ եկրորդ կիրակի օրը, իսկ շատ մը երկիրներու մէջ ալ կը նշուի տարբեր թուականներուն;Օրինակ:Ֆրանսա եւ Շուէտեայի մէ, կը նշուի Մայիս ամսուայ վերջին կիրակի օրը:Իսկ Հայաստանի մէջ,կը նշուի 8 Մարտ եւ 7 Ապրիլին տարին երկու անգամ: Մայրերու եւ Գեղեցկութեան Օր անունով:
Քրիստոնէութէն առաջ , բազմաստուածային կեանքի ժամանակաշրջաններուն,հայ ժողովուրդը ունեցած է իգական սեռի բազմաթիւ չաստուածուհիներ-դիցուհիներ, այնպէս ինչպէս ,այլ ազգեր ունեցած են:Դիցուհիներ` Անահիտ,Արտեմիս,Տիանա, եւայյն մարմնաւորած են յատկանիշներ ու առաքինութիւններ,որոնք մասամբ այսօր եւս կը գնահատուին ընդհանրապէս մայրերուն մէջ:
Օրինակ, Անահիտը որ,Արամազդ չաստուծոյ աղջիկն է,կը խորհուրդանշէր ծննդաբերութիւնն ու պտղաբերութիւնը եւ նաեւ “Սնուցանող Մայր” կը նկատուէր:
Նանէն, դարձեալ Արամազդի աղջիկն է, կը խորհուրդանշէր իմաստութիւն, ժուժկալութիւն , ողջամտութիւն:
Աստղիկ չաստուածուհին-դիցուհին կը մարնաւորէր սիրոյ եւ գեղեցկութեան գաղափարը:
Տիանա-Արտէմիս դիցուհին Զէուսի աղջիկն է, բնութեան եւ բերրիութեան չաստուածն է, կը խորհուրդանշէր գեղեցկութիւնը եւ աճեցումը:
Հին ժողովուրդներ այս բոլոր աւանդները իւրայատուկ մօտեցումներով եւ պաշտամունքային արարողութիւններով պահպանած են մինչեւ քրիստոնէութեան հաստատումը:
Քրիստոնէութեան հաստատումէն վերջ, “Մայրութեան” ու “Գեղեցկութեան”ընբռնումը կեդրոնացաւ “Աստուածամօր” վրայ ,իբրեւ գերագոյն խորհուրդանիշ “Մօր” գաղափարին:
Տօքթ.Սարգիս Ատամ
Yorumlar kapatıldı.