Dr.med.Sarkis Adam
Ermeni dünyası her sene ,büyük Oruç(perhiz) öncesi Perşembe günü (2015 yılı için 12 Şubat), Ermeni tarihinde hayati ve inkar edilmez rolleri olan,”Aziz Vartanlar”(Surp Vartanank)adı ile tanınan,kahraman şehitlerini anar. Ermeni dünyası,”Aziz Vartanlar”(Surp Vartanank) demekle, Komutan Vartan Mamigonyan komutasında 451 yılında Avarayr meydanında, Zerdüşt Perslere karşı ”İman ve Vatan”uğruna savaşarak canlarını veren1036 milli kahraman şehitlerini anlamaktadır.
428 yılında İran kralı Ermeni Arşaguni Hanedanlığını yıktı ve Ermenistanı siyasi olarak kendine bağladı:
301 yılında Hristiyanlığı resmi devlet dini olarak kabul eden Ermenileri putperestliğe ve Zerdüşt(Saratursra) inancına dönmeleri için ağır baskılar,dayatmalar uyguladı: 449 yılında İran Kralı Hazgerd 2,”Hükmüm altında bulunan tüm halklara ve milletlere yanlızca Güneşe tapmalarını,ona ibadet edip Ateş’i Allah olarak tanımalarını emrediyorum”şeklinde ferman yayınladı.
Kral Hazgert 2,ve çevresi Ermenilerin, kendi benliklerini,etnik kimliklerini ve aynı zamanda siyasi özgürlüklerini ancak Hristiyanlık inancıyla koruyabileceklerini çok iyi biliyorlardı,bu nedenle Ermenileri bir an önce din değişirip,Zerdüştlüğü(Masdaismus–Saratursra) kabul etmeleri için baskılarını gittikçe artırıyordu:
Bu ağır baskıya son vermek amacıyla Ermeniler,Ardaşat kentinde zamanın Ordu komutanı Vartan Mamigonyan ve Katolikos Hovsep Hoghotzmetzi başkanlığında yapılan toplantıda,İran kralının bu talebi kesinlikle red ettiler ve kendisine mektup yazıldılar.Mektupta şöyle deniliyordu:”Bizi inançımızdan ve dinimizden hiç bir güç saptıramaz ve döndüremez,ne bir melek,ne bir zalim, ne bir insan, ne kılıç,ne ateş, ne işkence ve ne de baskı:Tüm malimiz ve mülkiyetimiz ve hayatımız senin elinde, ne istersen yapabilirsin,fakat eğer bize,Din ve inanç özgürlüğu bahş edersen,bu dünyada senden başka bir hükümdar,İsa Mesih’ten başka bir Tanrı tanımayacağız: Eğer bize işkence yapmaya ve baskı uygulamaya devam edersen,boynumuzu gözümüzü kırpmadan kılıçının önüne koymaya hazırız,tıpkı geçmişte atalarımızın inanç ve imanları uğruna yaptıkları gibi”.
Bu yanıt üzerine hiddetlenen Kral Hazgert 2,451 yılında 200 bin kişilik orduyla Ermenistan’a savaş açmaya karar verir.10 Ermeni bakana işkençe uygulayarak Hristiyanlıktan döndürür:Bakanların bu ihaneti kısa zamanda ülkeye yayılır ve halk zerdüştlere ve paganlara karşı ayaklanır.Ermeniler zerdüştlerin Ermenistanı derhal terk etmelerini için harekete geçerler,halk arasında bir dayanışma, birlik ve beraberlik oluşur,bu etkinliklere din adamları ve rahipler dahil 7 den 70 e kadar herkes katılır ve destekler.
25-26 Mayıs 451 yılında,Baş komutan Vartan Mamigonyan komutasındaki 60 bin kişilik Ermeni Ordusu ,Avarayr yaylasında 200 bin kişilik Pers Ordusunun karşısına çıkar:
Baş Komutan Vartan Mamigonyan,ordusunu şu sözlerle savaşa hazırlar ve teşvik eder:”Beraberce birçok savaşlara katıldık,bazıları zaferle,bazıları ise yenilgeyle sonuçlandı,imanla savaştığımızda zafere yakın taraf çoğu zaman biz olduk,putperestlerin kalabalığından korkmayın,çekinmeyin ve cesur olun,inançınızın kuvveti ve imanınız size cesaret ve güç verecektir:Korkaklık ve şüphecilik inançsızlığın ve imansızlığın bir işaretidir,biz imansızlığı ve inançsızlığı çoktan red ettik ve terk ettik,korku ve cesaretsizliği zihnimizden ve duygularımızdan uzak tutmalıyız:Cesurluğu asla korkaklıkla karıştırmayın:
Düşman,bizim,Hristiyanlığı vucudumuza bir elbise gibi giydiğimizi,derimizin rengini sakladığımızı sanıyor,bunun böyle olmadığını,derimizin gerçek rengini göstermeliyiz:Eğer ölme zamanımız gelmişse,bu kutsal savaşta,hayatımızı bu kutsal yola gözümüzü kırpmadan armağan edelim.
Zafer doğrunun yanında olacatır,gazanınız mubarek olsun”der orduyu kiliseye götürür: Bu konuşmadan sonra ,ordu kutsal ayine katılır(badarak) ve kutsal ekmek(hağhortutyun)alır ve cepheye koşar.
Savaş’ın başlangıçında Baş komutan Vartan Mamigonyan ile 7 ermeni prensi şehit düşerler,şehitlerin sayısı1036 ya çıkar:
Avarayr savaşına sayısız din adamları ve ruhaniler de katılmışlardır.Vatan savunmasında kahramanca savaşan ve Avarayr cephesinde görev alan bu kahraman din adamların lideri,aziz Mesrop Maşdots ve Sahag Bartev katolikosun öğrencisi olan papaz Ğhevond Yerits tir,bu nedenle Ermeni dünyasında bu din adamları”Surp Ğhevodyank”(Aziz Ğhevodlular) olarak anılırlar.
Avarayr savaşı takriben 481 yılında Ermeni Ordusunun büyük kayıplar vererek yenilgesiyle sonuçlanmıştır,ancak dayatma ve baskıyıla Ermenilerin dinini ve inançını değiştiremeyeceğini anlayan Pers Kralı Hazgert,Ermeni halkını din ve inanç seçiminde serbest bırakır.
Vartanants savaşı,Ermeni tarihinin dönüm noktalarından ve önemli yol taşlarından biridir:Anlamı ve ehemiyeti,Ermeni halkının var olduğu sürece sonsuzluğa kadar sürecektir:Asırlar geçmesine rağmen,bu gün her ermeni,Vartanants savaşında çelik gibi kırılmayan ve yılmayan irade ile,dini uğruna şehit olan Avarayr’ın aziz şehitlerinin anısını saygıyla anıyor ve anacaktır,Ermeni halkı,451 yılından beri onların sayesinde Hristiyanlığını koruyabilmiştir.
Vartanants’ın dayanışma ve beraberlik ruhu bizleri bugünlere taşımıştır,bu ruhun anlamı ve önemi,Hristiyanlığa zarar veren tarikatların gün geçtikçe arttığı günümüzde,daha çok artmaktadır.
Kanımca Vartanants şehitlerini anmanın en iyi yolu,yeni doğan çoçuklarımıza Vartan,Vahan Karekin Khoren, Ardak, Arsen, Mamigon,Hmayag,Satenig,Ğhevod adını vermek olduğunu düşünüyorum.
Vartanants yortusunun günü aynı zamanda ,Vartan, Vahan, Karekin, Ğhoren, Ardak, Arsen,Dacar,Mamigon,Hmayag,Satenig’lerin isim günleridir,ayrıca bugün özel isim günleri olmayanların örneğin,Armen,Aram,Hayg,Azad,Aşod,Asbed,Ari,Saro,Dikran …ve diğer birçoklar isim günleri kutlamaktadırlar,Hepsinin isim günlerini kutlarım:
Dr.med.Sarkis Adam
__._,_.___
Attachment(s) from Sarkis Adam | View attachments on the web
4 of 4 Photo(s)
A4.jpg
0207vartanant3.jpg
surp-vartanants-ermeni-kilisesi-sisli-istanbul409077.jpeg
resim76.JPG
________________________________________
Posted by: Sarkis Adam <sarkis_adam@yahoo.de>
Yorumlar kapatıldı.