Bahadır Özgür – bahadir.ozgur@radikal.com.tr / Arşivi
Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, 1915’in 100. yıldönümü için uluslararası afiş yarışması açtı. Ne var ki, sanatçılara yönelik çağrının dili, sanatsal bir davetten ziyade, “Türk hoşgörüsüne ihanet edenler”, “tecavüzcü ve işkenceciler” gibi sıfatlarla dolu. Baştan sona bir bildiri üslubuna sahip çağrının sonundaki mesaj ise manidar: “İnsanca yaşama hakkına saygılı tüm dünya sanatçılarını davet ediyoruz.” (DurDe’ye bu üniversiteyi ve fakültesini Yılın Irkçılığına aday gösteriyoruz. HYETERT)
RADİKAL – Geçen yıl 1915’in yıldönümünde o dönem Başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan , bir mesaj yayınladı ve Ermeni vatandaşlara başsağlığı diledi. Bu bir ilkti ve herkes açısından bir umuttu…
Türkiye bu mesajla başlayarak 1915’in 100. yılına yönelik bir hazırlığa girişti. Ne var ki, şu ana kadar yapılan ‘hazırlık’, Erdoğan’ın mesajında ısrarla vurguladığı tarihçilerin arşivler üzerinden yapacağı çalışmaların kıyısına köşesine uğramıyor.
Bunun son örneği Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde yaşanıyor.
ULUSLARARASI AFİŞ YARIŞMASI AÇILDI
Fakülte, Ermeni tehcirinin yıldönümüne yetiştirilmek üzere, uluslararası bir afiş yarışması açtı. Yarışmaya başvurular başladı. Son başvuru 5 Ocak 2015’te. Değerlendirme 15 Ocak’ta, sonuçlar ise 16 Ocak’ta açıklanacak. 26 Şubat’ta ise sergisi düzenlenecek.
Buraya kadar herşey normal. Asıl sorun yarışma için kaleme alınan çağrı metninde başlıyor. Çünkü metin, yarışma tüm sanatçılara açık olsa da aslında kimlerin katılabileceğini ve kimlerin seçilebileceğinin sınırlarını kalın kalın çiziyor. Belli ki, seçici kurulu, sanatçının tarafsız bakması şöyle dursun, Türkiye’nin lehine yumuşak bir anlatım dahi kesmeyecek!
ÇAĞRI METNİ Mİ, BİLDİRİ Mİ?
“Herkes Uyurken; Anadolu’dan Kafkasya’ya Ermeni Zulmü Uluslararası Afiş Yarışması” başlığıyla üniversitelerin özellikle güzel sanatlar bölümlerindeki akademisyenlere bir metin gönderildi.
Gelelim metne…
Metnin giriş bölümünde uzun uzun Türklerin tüm halklara hoşgörülü davranmasından bahsedildikten sonra, şöyle deniliyor: “Romalılar, Persler ve Bizanslılar tarafından Anadolu’nun bir yerinden diğerine sürülen, savaşlara itilen ve çoğu kez üçüncü sınıf vatandaş muamelesi gören Ermeniler ise, Anadolu’yu kendilerine vatan edinen Türklerin adil, insani, hoşgörülü, birleştirici anlayış ve inancından kaynaklanan yönetim biçimi ile nefes alabilmişler huzurlu bir hayatın parçası olabilmişlerdir.”
HOŞGÖRÜYE İHANET ETTİLER!
Çağrıda, Osmanlılar sayesinde Ermenilerin 19. yüzyılda “altın çağı”na ulaştığı hatırlatılarak şu uzun değerlendirme yapılıyor:
“Osmanlı Devleti’nin zayıflamaya başladığı dönemlere kadar devlete bağlı, milletle sorunsuz ‘millet-i sadıka’ olarak kabul edilen Ermenilerin, bazı Batılı Devletlerin yönlendirmesiyle başlattıkları isyan hareketleri ile sona ermiştir. Bin yıldır refah içinde yaşadıkları ülkeyi parçalamaya çalışan Ermeniler 1.Dünya Savaşı sırasında ülkeyi işgal eden doğu Anadolu’da Rus, güneyde Fransız ve İngiliz ordularına destek olurlar. Zeytun ve Musa Dağı başta olmak üzere Anadolu’nun pek çok yerinde yeni ayaklanmalar başlatır, cepheye gönderilen mühimmat ve yiyecek konvoylarına saldırırlar. Osmanlı Hükümeti, ordusuna herhangi bir şekilde zarar verecek eylemleri engellemek amacıyla Van, Muş, Bitlis, Çatak ve Erzurum başta olmak üzere isyan bölgesinde yaşayan Ermenilerin bu illerden boşaltılmaları kararını alır. İstanbul, Edirne, Kastamonu, İzmir ve Antalya’da yaşayan Ermeniler ise bu karardan muaftır… Amaç asla Ermenileri yok etmek değildir, amaç devlet güvenliğini sağlamak ve onları da korumaktır. Belgelerden Devletin, Ermenilerin yolculuk süresince bakımları için vilayetlere para yollandığı, onlar için fırınlar açıldığı, yabancı yardım kuruluşlarının yardımına müsaade edildiği, savaşın bütün şiddetiyle ağırlığını hissettirdiği bu süreçte Osmanlı kuvvetlerine, çeşitli saldırılara karşı Ermenilerin korunması için emir verildiği anlaşılmaktadır.”
KİMSE ÖLDÜRMEDİ, KENDİ KENDİLERİNE ÖLDÜLER!
Güzel Sanatlar Fakültesi yöneticileri bir yarışma duyurusunda kendilerine göre kesin tarihi bilgileri aktarmayı da ihmal etmiyorlar:
“Ermenilerin özellikle 1915 yılında Musul bölgesine gidişleri sırasında uğradıkları saldırılarda yaşanan ölümler, önyargıyla hareket eden devlet ve gruplar tarafından abartılarak gerçeklerle ilgisiz, siyasi amaçlarına uygun bir şekilde ifadelendirilmiştir. 1 milyon Ermeni’nin öldüğü yönündeki iddialara karşılık tarihi belgeler bu sayının 50 bin civarında olduğunu ortaya koymaktadır. Meydana gelen ölüm olaylarına bulaşıcı hastalıklar ve açlık sebep olurken, asıl kayıpların Rusya tarafına kaçan Ermeniler arasında yaşandığı görülmekte, aynı dönemde, benzer olaylarda, 2 milyon civarında Müslüman’ın öldüğü arşiv kayıtlarında geçmektedir… Akla hayale sığmayacak işkenceler, tecavüzler yaşanmıştır… Birinci Dünya Savaşı’nın asıl mağdurları Ermeniler tarafından katliama soykırıma uğrayan Türklerdir. “
Bir yarışmanın sınırlarını bir hayli zorlayan ve tarihe dair sanatsal bir çalışmanın ruhu ile ne derece bağdaşıp bağdaşmadığı tartışılabilecek metin, bir hayli uzun. Sonundaki mesaj ise çağrıda kullanılan dilin tuhaflığını gösterecek derece manidar:
“İnsan olmanın erdemi ile insanların insanca yaşama hakkına saygılı tüm dünya sanatçılarını ve tasarımcılarını bu uluslararası afiş yarışmasına katılmaya davet ediyoruz.”
Yorumlar kapatıldı.