Cezmi Yurtsever
-Kanuni Sultan Süleyman’ın emriyle Sis şehrine gelen Tapu-Tahrir memurları şehir merkezinde bulunan Hristiyan mahallelerinde yaşayan Ermenilerin sayılarını ve isimlerini yazdılar.
-Kanuni Sultan Süleyman’ın emriyle Sis şehrine gelen Tapu-Tahrir memurları şehir merkezinde bulunan Hristiyan mahallelerinde yaşayan Ermenilerin sayılarını ve isimlerini yazdılar.
-Falcı Keşiş mahallesinde yaşayan Fermanoğlu adındaki Ermeni ailesi aynı isimle varlıklarını Osmanlı’nın son zamanlarına kadar korudular.Fermanoğlu ailesinden kalan değirmen günümüzde aynı isimle lokanta ismi olarak hizmet veriyor
-Sis şehrinde kuyumcu sırçacı(aynacı) esnafının tamamına yakını Ermeni olduğu ortaya çıkıyor.
-Sis şehrindeki Hristiyan veyaErmeni mahalle isimleri 19.yüzyılda gelindiğinde tamamen ortadan kalktı. Ve yeni isimler aldı.
-Sis Ermenileri hakkındaki ayrıntılı bilgiler KOZAN TARİHİ kitabında da yayınlandı.
Sis şehir merkezinde yaşayan Ermeniler “Cemaatı Ermeniyan der nefsi Sis” (Sis içindeki Ermeni toplulukları) 1536 tarihli defterin sayfaları arasına yazılmışlardır.
FALCIKEŞİŞ: Mahallenin ismi Falcı Keşiş adındaki bir din adamından gelmektedir. Ve mahallede 80 hane Ermeni vardır. Bekar sayısı da 21’dir. Mahallede yaşayan kişilerin isimlerine örnekler:
-Falcıkeşiş oğlu Bosik, Cullah oğlu Vasil, Kuyumcu oğlu Manik, Mumcuoğlu Koçil, Andarik, Çinici oğlu Karabet, Abranos, Fermanoğlu, Aradan oğlu İskender, Arakil oğlu Abram.
Mahallede yaşayan Fermanoğlu adındaki Ermeninin adı aradan geçen yüzyıllar sonra bile aynı sülale ismi olarak varlığını korumuştur. Ermeniler Kozan’dan gidinceye kadar (1920) şehir merkezinde Fermanoğlu’nun bahçesi, değirmeni, konağı vardı.
BULUR: Mahalleye ismini veren kişi “Bulur” adındaki Ermenidir. Ve mahallede 25 hane ile 12’de bekar vardır. Yaşayanların isimleri ise:
-Bakkal oğlu Bulur, Ferman oğlu, Çarçırcı oğlu Tanrıverdi, Cereci oğlu Bulur, Veledi Turan, Haçik, Semaviş oğlu Arslan, Sarı oğlu kasım.
Mahallenin tamamı Ermeni değildir. İçlerinde sayıları az da olsa Türk de yaşamaktadır.
ANTİN: Mahalleye isim veren kişi “Antuan” adındaki “Latin veya Frenk” kökenli kişi olabilir. Hristiyanların ve de Ermenilerin en kalabalık yaşadığı mahalledir. 86 hane, 36’da bekar yaşayan nüfus vardır.
Mahallede isimleri yazılı olanlar:
-Antin oğlu Torik, Sırçacı oğlu Konur, Arslan oğlu Hamim, Alioğlu İsa, Torik oğlu Ahmet, Mahmut, Uğurlu oğlu Klavuz, Yakup oğlu David, Süleyman oğlu Mehmet, Karaali oğlu Taştemir, Uğurlu oğlu Abram…
Antin mahallesinde Ermeniler, Avrupalı kökenli olanlar ile sayıları az da olsa Türkler vardır.
Sis şehrinin mahallelerinin toplamında 219 Türk hane, 49’de bekar nüfus vardır. Her hanede yaşayanları 5 kişi kabul edersek ve de üzerine bekarları da eklersek Türklerin toplam sayısı: 1095-49= 1144 kişidir.
Ermeni (Hristiyan) mahallesinde yaşayanların sayısı ise :191 hane ve 69’da bekardır. Toplamı ise: 1024 kişidir. Sis şehir merkezinde Türkler çok az da olsa 1536 yılı içinde nüfus çoğunluğuna sahiptir. Ve Sis şehrinin toplam nüfusu da: 2168 kişidir.
İnsanoğlu, yerden biter ot gibidir. Tohum toprağa düşer, sonra sancılı bir doğum olayı ve hayata merhaba. Arkasından takdir edilen bir ömür. Ve de sonra da göç olayı (ölüm) gerçekleşir. Dünyaya konanlar göçüp gittiler. Osmanlı Arşivinde bulunan 1536 tarihli Sis defterinde isimleri yazılı olanların sadece künye kayıtları kaldı. Mezarları nerede idi. Yaşarken neler hissetmişlerdi, kendileri ile birlikte hayat hikayeleri de göçüp gitti.
Tarihi Sis şehrini hatırlayanlar, tarihini araştıranlar ve günümüzde de Sis’in tarihi konakları ile dolu mahallelerini gezenler yaşanmış bir tarihin son görüntülerini seyredebilirler. Neden ve nasıl, ne zaman sorularını sorduklarında da tarihin derinliklerinden sesler gelmeye başlar.
Yorumlar kapatıldı.