Güngör Uras guras@milliyet.com.tr
Kopenhag kriterleri neler?… Azınlık Hakları: Azınlıkların parlamentoda temsil edilmesi, yerel yönetimlerde ve hükümette azınlık mensuplarının yer alması, ilk ve orta öğrenimde azınlık dillerinde eğitim verilmesi, idari hizmetler ve yargıda azınlıklara kendi dillerini kullanma hakkı tanınması.
***
Avrupa Birliği (AB) yetkili organları 1992 yılında Maastrict Anlaşması ile üye ülkeler ve aday ülkeler için uyulması zorunlu ekonomik ve parasal kıstasları belirledi.
– 1993 yılında Kopenhag Kriterleri yürürlüğe girdi.
– 1994 yılı sonunda, Türkiye Avrupa Birliği’ne tam üyelik yolunda ‘Geçiş Dönemi Şartları’nı tamamladığını, Gümrük Birliği’ne hazır olduğunu yetkili organlara duyurarak, Gümrük Birliği’nin onaylanıp yürürlüğünün başladığının ilanını istedi.
– 1996 yılı başında Türkiye Gümrük Birliği anlaşması ile Avrupa Topluluğu’na bağlandı.
– 1999 yılında Helsinki’de yapılan Avrupa zirvesinde Türkiye AB’ye aday ülke olarak kabul edildi.
– 2001 yılında Türkiye için ‘Katılım Ortaklığı Belgesi’ onaylandı. Bu belgede tam üyeliğe kadar gerçekleştirilmesi gerekenler belirlendi.
– 2002 yılında Kopenhag’da Türkiye’nin siyasi kriterleri yerine getirmesi halinde müzakerelere 2004 Aralık ayında başlanması kararlaştırıldı.
Türkiye’nin katılım müzakerelerinin başlatılabilmesi Kopenhag Kriterleri’ne bağlandı.
Kopenhag kriterleri neler?
Haziran 1993’te yapılan Kopenhag Zirvesinde aday ülkelerin, Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakerelerine başlayabilmek için aşağıdaki sıralanan 3 grup kriteri karşılaması kararı alınmıştı:
1) Siyasi Kriterler: Demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlık haklarına saygı ve azınlıkların korunmasının güvence altına alındığı istikrarlı bir kurumsal yapıya sahip olunması,
2) Ekonomik Kriterler: İşleyen bir pazar ekonomisi ve AB içindeki rekabetçi baskı ve piyasa güçleriyle başa çıkabilme kapasitesine sahip olunması,
3) Topluluk Müktesebatı’nın kabulü: Siyasi, ekonomik ve parasal birliğin hedeflerine uyma, AB Müktesebatı’nı kabullenme, AB mevzuatını üstlenebilme ve uygulayabilme kapasitesine sahip olunması.
Siyasi kriterlerin, üyelik müzakerelerinin başlaması için önkoşul olduğu açıklandı.
Demokrasi, hukuk, insan hakları
Siyasi kriterlerde ağırlığı demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan hakları teşkil ediyor.
Demokrasi: Aday ülkede siyasal çoğunluk, din ve ifade özgürlüğünün anayasal garanti altına alınması, bağımsız yargı ve anayasal kurumların varlığı, siyasal partilerin örgütlenme ve seçimlere katılabilme hakkı, seçimlerin özgür yapılması.
Hukukun üstünlüğü: Toplumda adalete olan güvenin kurumsallaşması, hukuk devletinin ülkede yerleşmiş olması.
İnsan Hakları: Aday ülkenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf olması ve bireysel başvuru hakkını kabul etmesi, dil, din, cinsiyet, ırk gözetmeksizin temel özgürlüklerin tanınmış olması, ifade ve basın özgürlüğü, toplanma ve örgütlenme ve gösteri özgürlüğü, azınlık haklarının korunması ve hukuk karşısında kişilerin eşit konumda yer alması.
Azınlık Hakları: Azınlıkların parlamentoda temsil edilmesi, yerel yönetimlerde ve hükümette azınlık mensuplarının yer alması, ilk ve orta öğrenimde azınlık dillerinde eğitim verilmesi, idari hizmetler ve yargıda azınlıklara kendi dillerini kullanma hakkı tanınması.
Biz, Maastrict kriterlerine az çok uyum sağladık, ekonomik ve parasal kıstaslarda çok iyiyiz diyoruz. Onlar Maastrich yetmez Kopenhag kriterlerine uyum için çaba göstermiyorsunuz diyorlar.
http://ekonomi.milliyet.com.tr/maastrict-yetmez-kopenhag-olsun/ekonomi/ydetay/1856139/default.htm
Yorumlar kapatıldı.