Orta çağın ünlü Ermeni bilim adamı Anania Şiragatzi’nin doğum tarihi kesin olmamakla birlikte 610-612 tariheri arasında Ermenistan’ın Şirak bölgesinde Avan köyünde doğduğu söylenir.
İlk ve orta öğrenimini doğduğu köyün okullarında aldıktan sonra ,eğitimini sürdürebilmek için batıya eski İstanbul ve Trabzon kentlerine geçer,özellikle eğitimini Matematik, Gökbilimi, Coğrafya, Doğa Bilimleri alanlarında yoğunlaştıran, Anania Şiragatzi Matematik bilimini diğer bilimlerin anası olarak görür ve bu bilim dalına özel bir ilgiyle yaklaşır.
Şiragatzi, çok kısa bir zaman içinde, Astronomi,Matematik, Coğrafya, Kozmografi, Meteroloji, Doğa Bilimleri veTakvim Bilimleri alanlarda yaptığı araştırmalar ve çalışmalarla ünü Ermenistan sınırlarını aşan,orta çağın saygın bilim adamı konumuna gelir.Eserleri,yüzyıllardır okullarda ders kitabı olarak okutulan Anania Şiragatzi Ermenistan’da Doğa Bilimlerinin kurucu babası olarak kabul edilir.
7.ci y.y da yayınladığı <Coğrafya ve Uzay>ve<Takvim>adlı eserlerinde dünyanın,bir yumurta benzeri elips şeklinde bir yer küre olduğunu,çevresinde beyaz bir atmosfer tabakası ve sert bir kabuk gokyüzü tabakalarından oluştuğunu yazmıştır.
Bu çağda Ermeni bilim dünyasına Temel bilimlerin oluşumuna dini yorumlar dışında,bilimsel yorumu ve izah tarzını ilk getiren Şiragatzi olmuştur:Şiragatzi’nin ,Ermeni dünyasına bıraktığı değerli bilimsel miras hazinesi,gelişen Ermeni bilimine ve ilerleyen süreçe olumlu yönde çok önemli katkıları olmuştur:
Eserlerinden birkaçı<Evren ve Takvim>,<Güneşin Hareketleri>,<Bulutların ve Atmosferin İşaretleri>,<Numaralamanın İlkeleri>,<Gökyüzünün Dönmesi>,<Güneş ve Ay Tutulması>,<Çoğrafya>ve diğer birçokları bilim dünyası tarafında takdirle anılmaktadır.
Verilen bilgilere göre Ermenistan Cumhuriyeti Hükümeti aldığı bir kararla ,Ananıa Şiragatz’nin doğumunun 1400.cu yıldönümü vesilesi ile bu yıl anısına törenler düzenlenecektir, ayrıca 2012 tarihindeki 1400.cu doğum yıldönümünü UNESCO kendi anma listesine almıştır.
Ermenistan’da birçok anıt, okul, bilimsel kurum,araştırma merkezi Ananis Şitagatzi anısına , onun adını taşımaktadır.
Dr.med.Sarkis Adam. / Sarkis Adam [sarkis_adam@yahoo.de]
Kaynak:Sovyet Ermeni Ansiklopedisi Cilt 1, 1974.
Yorumlar kapatıldı.