Çevre Enstitüsü olacak Eyüp SERBEST

İstanbullu zengin Eleni Zarifis, 1898’de bir Fransız şirketin otel olarak inşa ettiği dünyanın 2’nci, Avrupa’nın en büyük ahşap yapısı olan binayı 1902’de satın alıp, yetimhane olarak kullanılması için Fener Rum Patrikhanesi’ne verdi.

Binanın Büyükada Rum Erkek Yetimhanesi Vakfı’na devri 1903’te yapıldı. 1935’te Vakıflar Kanunu’yla yetimhanenin tüzel kişiliği tanındı. 1936’da Vakıflar’a devredilen bina, 1964’te Kıbrıs krizinde devlet tarafından boşaltıldı ve o tarihten sonra kullanılmadı. Patrik Bartholomeos, 23 bin metrekarelik alana inşa edilmiş olan asırlık yetimhane binasının onarımı ve 50 yıllığına kiralanması için 1990’da bir Türk turizm şirketiyle anlaştı ancak Vakıflar Genel Müdürlüğü bu anlaşmayı tanımadı. Fener Rum Patrikhanesi, Büyükada’daki yetimhanenin mülkiyetini almak için 2005’te AİHM’ye başvurdu. AİHM 8 Temmuz 2008’de, Türkiye’nin uygun bir tazminat ödemeden yetimhanenin mülkiyetini Fener Rum Patrikhanesi’nden alma yetkisinin bulunmadığı yönünde karar aldı. AİHM 3 ay önce binanın Fener Rum Patrikhanesi’ne devrine ve Türkiye’nin manevi tazminat olarak 6 bin Euro ve masraflar için de 20 bin Euro ödemesine hükmetti. AİHM’nin kararının Türkiye’ye ulaşmasıyla toplanan Vakıflar Genel Müdürlüğü Meclisi, Büyükada Rum Yetimhanesi’nin AİHM kararına uygun olarak Patrikhane’ye devri için oybirliğiyle karar aldı. Böylece ilk kez vakıf yerine, dini bir cemaate tapu devri yapılması için karar alınmış oldu. Patrikhane, AİHM’ye yaptığı başvuruda, yetimhanenin çevre enstitüsüne dönüştürüleceği bildirdi. Patrik Bartholomeos, çevre konusunda yaptığı çalışmalar nedeniyle, ‘Yeşil Patrik’ olarak anılıyor.