Baba ve Piç’ adlı romanındaki ifadelerinde ‘Türklüğü aşağıladığı’ iddiasıyla TCK’nın 301. maddesinden 3 yıla kadar hapis istemiyle yargılanan yazar Elif Şafak beraat etti. Hukukçular Birliği’nin şikayeti üzerine yargılanan Şafak’ın ‘derhal beraatine’ karar verildi. Şafak’ın avukatı Fikret İlkiz, yeni TCK ile getirilen ‘derhal beraat’ kararının 301. maddeden yapılan yargılamalarda ilk kez Elif Şafak için uygulandığını söyledi. Sınırlı sayıda kişinin alındığı duruşmaya Türk basınından sadece Anadolu Ajansı alınırken, yabancı basına izin verildi. Elif Şafak’ın yeni doğum yaptığından katılamadığı duruşmanın çıkışında müşteki avukatların basın açıklaması sırasında yaşanan tartışma, arbedeye dönüştü.
AB BAYRAKLARI YERLERDE
Davanın görüldüğü Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi, adliye girişi ve çevresinde yoğun önlemler alındı. Polis, adliyenin bahçe girişinde üst araması ve kimlik kontrolü yaptı. Adliye önünde bekleyen grup, güvenlik kuvvetlerince çembere alındı.
Adliye önüne Türk bayrakları ve Atatürk posterleriyle gelen Büyük Hukukçular Birliği üyesi bir grup, üzerinde ‘AB faşizmi’ yazısı ve gamalı haç bulunan AB bayraklarını yere attı. Birlik Başkanı Avukat Kemal Kerinçsiz, ‘Türk milletinin haysiyetine küfredenlere karşı davaya müdahil olma hakkı vardır. Bunu linç olarak gösteriyorlar. Ama asıl linç, bu yazıları yazanların yaptığıdır. Mahkemeyi abluka altına alıyorlar’ dedi.
Elif Şafak’ın eşi Refarans Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Eyüp Can Sağlık, böyle davaların Türkiye’ye yakışmadığını söyleyerek ‘Böyle küçük bir grubun şikayetiyle Türkiye’nin roman yargılayan ülke durumuna düşmesi kötü’ dedi. Eyüp Can, eşinin duruşmaya gelmesine doktorunun izin vermediğini söyledi.
ARSEN LÜPEN DE YARGILANSIN
Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı Joost Lagendijk ile Uluslararası Yazarlar Birliği’nden (PEN) temsilciler de Beyoğlu Adliyesi’ndeydi. Sanatçı Şanar Yurdatapan ‘Bu bir rezalet. Bir roman kahramanının söylediği laflardan dolayı romanı yazan yargılanacaksa Arsen Lüpen’i yazan adam ömür boyu hapiste kalmalıydı’ diye konuştu.
Şikayetçi avukatı Ahmet Ülger, ‘Yabancı ülke temsilcileri ne sıfatla geldi? Meslektaşlarımız ve Türk vatandaşları duruşmayı izleyemedi. Yargı etkileniyor’ diyerek, Lagendijk’ın dışarı çıkarılmasını istedi, ancak talep reddedildi. Ülger, bunun üzerine ‘Bilhassa Lagendijk isimli şahıs duruşma salonunda bulunduğundan mahkemeden çekilmenizi talep ediyoruz’ dedi.
SAVCI: DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ
Beyoğlu Cumhuriyet Savcısı Mehmet Akıllı, esas hakkında görüşünü şöyle sundu: ‘Elif Sağlık’ın işlediği iddia olunan TCK 301/1 maddesinin maddi unsurlarının Türklüğü aşağılamak olduğu, aşağılamanın suçun konusunu teşkil eden değerlere duyulan saygınlığı azaltmaya yönelik davranışlar olarak nitelendirildiği, sanığın yazmış olduğu suça konu kitabın bir bütün olarak incelendiğinde kahramanların ağzından tez ve antitez olarak ileri sürülen sözlerin yer aldığı, kitabın sonunda yazar tarafından bu düşüncelerin kendi düşüncesini ortaya koyacak bir biçimde senteze ulaşacak yorum ve ifadelere yer verilmediği görülmüştür. Kitapta geçen ifadelerin düşünce özgürlüğü çerçevesinde getirilen yasal düzenlemeler kapsamında kaldığı ve sanığın Türklüğü hakaret ve aşağılamak kastıyla hareket ettiğine dair cezalandırılmasına yeterli derecede delil bulunmadığından, beraatine karar verilmesi talep olunur.’
YENİ CMK YARDIMCI OLDU
Savcının görüşünü açıklamasının ardından müşteki vekilleri davadan çekildiklerini belirterek salondan ayrıldı. Hakim İrfan Adil Uncu, sanığın duruşmaya iştirak etmemesi sonucu CMK’nın ‘derhal beraat kararı verilmesi gerektiği kanısına varıldığı hallerde sorgusu yapılmamış olsa dahi dava yokluğunda bitirilebilir’ hükmü uyarınca, iddianamede belirtilen suçun unsurlarının oluşmadığı gibi, delil de bulunmadığından beraate karar verdi.
Şafak’ın eşi Eyüp Can Sağlık, beraat kararını beklediklerini belirterek, ‘Savunma yapılmadan böyle kararlar hemen verilmiyor. Bunun ilk olması sevindirici’ dedi. Sağlık, 301. madde konusunda hükümetin adım atacağına, Türkiye’yi bu tip davalarla meşgul etmeyeceğine inandığını söyledi.
Beraat kararını duyan Elif Şafak, ‘Burada sorulması gereken soru: Biz ifade özgürlüğüne inanıyor muyuz? Bu davalarla ilgili ortak bir anlayış olursa sorun çözülür. Onu kışkırtan zihniyet de o zaman değişir’ dedi. Büyük Hukukçular Birliği, kararı temyiz edeceklerini bildirdi.
HUKUKÇULAR NE DEDİ
Şafak’ın avukatı Fikret İlkiz: Son fıkrayı niye yazdınız o zaman?
ELİF Şafak duruşmaya gelse de gelmese de verilecek karar buydu. Bu dosya ‘derhal beraatine’ kararı vermeye çok uygundur. Çünkü delili kitap ve kitapta anlatılanlar. Kitabın dışında başka bir delil yok. Kitaba bakıp kararını verecekti. Suç unsurları da oluşmadığı için bu karar verildi. 301’den açılan ve ‘derhal beraat’ kararı verilen başka bir dava yok. 301 ile ilgili hep sorunlar çıkıyor. TCK’nın bu maddesinin son paragrafında ilk kez ‘Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz’ ifadesi kullanıldı. Hem son fıkraya böyle bir şey yazacaksınız hem en çok dava bu maddeden açılacak!
Ceza Profesörü Süheyl Donay: Medyatik olmayanlar yararlanamıyor
USUL Kanunu’na göre, ‘derhal beraat’ kararı verilecek hallerde mahkeme sanığı dinlemeden beraat verebilir. Bu davada da onu uygulayarak karara varmış. TCK 301’in benzeri maddeler dünyanın her yerinde var. Uygulamanın yerleşmesi lazım. Hangisi tenkit hangisi değil, buna savcı karar veriyor. Her savcı bir değil ki! AB’nin devreye girmesiyle, hakim ve savcılar da netice itibarıyla insan, etkileniyorlardır. TCK 301’den yargılanan kaç kişi var bilmiyorum, ama maalesef bu durumdan dikkati çekenler istifade ediyor.
Prof. Dr. Ahmet Gökçen: 301’i abartmayalım
301’İN bu kadar abartılmasını gereksiz görüyorum. Bunun abartılması kişinin reklamını yapmakta ve bu reklam sayesinde insanlar hak etmedikleri şöhretler elde etmektedir. Dünyadaki eğilim, ifade hürriyetinin kapsamının genişletilmesi yönündedir. Verilen kararın yanlış bir karar olmadığını düşünüyorum. 301 kalkmalıymış! Daha bir yıl oldu. TCK’yı kaldırsak bizi AB’ye mi alacaklar? Diğer Avrupa ülkelerinde de benzer maddeler var.
——————————————————————————–
‘Komünist – Faşist’ arbedesi çıktı
DAVADAN çekilip çıkışta basın mensuplarının karşısına çıkan Kemal Kerinçsiz ve bazı avukatlar açıklama yaptı. Büyük Hukukçular Birliği Başkan Yardımcısı Avukat Hanefi Altaş şunları söyledi: ‘Aleniyet adı altında AB komiserleri salona alındı. Bu adil yargılamayı etkilemeye teşebbüstür. Mahkemenin hükümet ve AB’nin etkisi altında kaldığını düşünüyoruz. Bu dava bitmez.’
Elif Şafak’a destek vermek için orada bulunan bir kişi ‘Şov yapmayın faşistler’ diye bağırınca, avukatlardan biri de ‘Komünist köpek’ diye cevap verdi ve arbede çıktı. Bazı basın mensupları tartaklanırken iki kişi de gözaltına alındı. Polis, olay yatıştıktan sonra Kerinçsiz ve diğer avukatları adliye bahçesinin dışına çıkardı, onları destekleyen grubun dağılmasını bekledi.
——————————————————————————–
‘Türk hakim AB baskısı altında karar verdi’
ELİF Şafak’ın 301’den beraat etmesi, dünya basınında yankı buldu. Yabancı ajanslar, kararı flaş gelişme olarak verirken, BBC ‘İstanbul’daki mahkeme, AB’nin baskısı altındaydı’ yorumunu yaptı. İngiliz haber ajansı Reuters, ‘Türk hakim, AB üyeliğine aday bir ülkede ifade özgürlüğünü test eden davada Şafak’ın beraatine karar verdi’ dedi. Davayı yerinde izleyen Reuters, Başbakan Erdoğan’ın karardan duyduğu memnuniyeti aktardı. Ajans ayrıca Şafak’ın, ‘Sonuçtan mutluyum. 301 orada olduğu ve bunun gibi yorumlandığı sürece birçok dava açılacaktır. Bu sonuncu dava değil’ sözlerine yer verdi. Associated Press ise haberi, ‘AB ile Türkiye arasında bir test niteliğinde olan davada Türk hakim Elif Şafak’a delil yetersizliğinden beraat kararı verdi’ şeklinde duyurdu.
Seda KILIÇ / İSTANBUL-Bülent ÇAMCI / İSTANBUL-Süleyman ARIOĞLU / İSTANBUL
Yorumlar kapatıldı.