Yiğidi öldürmek ama hakkını da vermek… Geçenlerde 150. yıldönümünü kutladık Dolmabahçe Sarayı’nın. Peki hiç merak ettiniz mi mimarı kimdir diye? Peki Balyan Ailesi denince aklınızda birşeyleri çağrıştırıyor mu?
Gerçi mimarını merak ettiğinizde ve öğrenmek istediğinizde, bir zamanlar “Baliani” adındaki İtalyan mimarının ismiyle karşılarşırsınız, bugünlerde ise T.B.M.M. Milli Saraylar Daire Başkanlığından yayımlanan “Dolmabahçe Sarayı” adlı kitapta ise sermimar olarak Abdülhalim Bey, mimar ağası ve bina emini olarak da Altunizade İsmail Zühtü Paşa ismiyle karşılarsınız.
Ancak doğrusu ne yazık ki bu değildir. Sarayın mimarı Garabet Balyan’dır(resimdeki kişi). Balyan ailesi, Kayserili bir Ermeni aile olup, 4 kuşak Osmanlı’ya saray mimarları olarak hizmet etmişlerdir. Balyan Ailesi’nin Osmanlı’ya kazandırdığı eserlerinden bazıları:
-Çırağan Sarayı
-Dolmabahçe Sarayı
-Selimiye Kışlası
-Davutpaşa Kışlası
-Darphane-i Amire
-Aynalıkavak Kasrı
-Ortaköy Camii
-Dolmabahçe Saat Kulesi
-İstanbul Teknik Üniversitesi Binası(eski Gümüşsuyu Kışlası)
-Dolmabahçe Camiisi
-Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi
-Beyoğlu Surp Yerortutyun Kilisesi
-Beşiktaş Surp Asdvadzadzin Kilisesi
-Beylerbeyi Sarayı
-Aksaray’daki Valide Camii
-Galatasaray Mektebi
-Hamidiye Saat Kulesi
-Malta Köşkü
-Baltalimanı Yalısı
-Galatasaray adasındaki eski köşkü,
-Kağıthane Camii
-Malta Köşkü vb.
(yapıların tam listesini görmek için http://en.wikipedia.org/wiki/Balyan_family adresine tıklamanız yeterli)
Osmanlı’ya 200 seneden fazla hizmette bulunan Balyan Ailesi için, Garabet Balyan’ı sadece Dolmabahçe Sarayı Mimarı olarak bile bugün anmak bugün ne yazık ki Garabet için “çok” görülmekte. Balyan Ailesi hakkında daha çok bilgi almak içinse http://www.minidev.com/kulturler/kulturler_ermeni_mimar2.asp linkine tıklamınız yeterli…
Osmanlı ile Ermeni ilişkilerini salt 1915 tarihine ilişkindirmek ne kadar doğrudur?Beraber yaşanılan 700 yılı “yiğidi öldürmek ve hakkını vermemek” yolu ile yok mu sayacağız?
Benim merak ettiğim nokta ise, Garabet bugün dirilse ve turist olarak Dolmabahçe Sarayı’nı gezse ve sarayın mimarı olarak kendi isminin yerine başka isim(ler) görse vereceği tepki ne olurdu?
…
Kimbilir, belki de sadece şöyle bir gülümser ve geçer giderdi.
Yorumlar kapatıldı.