Film, ameliyattan korkan babasını Marsilya’dan Erivan’a kadar kovalayan Anna’nın hikâyesini anlatıyor.
Robert Guediguian’ın, Fransa’da gösterime giren filmi ‘Ermenistan Yolculuğu’ Ermenistan’da ‘kimlik arayışı’ üzerine. Türkiye karşıtı olmayan film, büyük olasılıkla Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde de gösterilecek
MEHMET BASUTÇU
PARİS – Robert Guediguian, 1980 yılından bu yana gerçekleştirdiği filmlerinde aynı çizgiyi derinleştiren, aynı izi süren yaratıcı yönetmen kimliğiyle tanınır. Hep aynı mekânda, Marsilya’nın yoksul bir semtinde yaşayan orta halli insanların günlük mücadelelerine Marksist felsefenin gözlükleriyle bakmıştır. Başta Ariane Ascaride ve Jean-Pierre Darroussin olmak üzere, aynı oyuncularla çalışmıştır hep. Politik bakış açısının belirginliğine karşın, militan tavırdan uzak durur. Sinema dili şiirsel bir duyarlık içerir. Yaklaşımı hümanisttir.
Ele aldığı karakterler, doğal çelişkileri, köklü inançları ve gizlemeye çalıştıkları kuşkularıyla, iç dünyaları zengin insan tiplemeleridir.
Fransa’nın sosyalist Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın yaşamının son yıllarına eğildiği, Türkiye’de de gösterime giren bir önceki filmi ‘Promeneur du Champ de Mars’ ile ilk kez Marsilya’dan ayrılarak farklı yolculuklara çıkmaya başlayan Guediguian, bu kez izleyicisini Ermenistan’a götürüyor. Birkaç yıl önce gittikleri Ermenistan’dan etkilenen İtalyan asıllı eşi Ariane Ascaride’in öncülüğünde gerçekleşen filmin senaryosunu da birlikte kaleme almışlar. ‘Ermenistan Yolculuğu’ (Voyage en Armenie) bir kimlik arayışının öyküsü. Ayrıca, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsızlığına kavuşan bu ülkenin toplumsal ve siyasal sorunlarına, rüşvetten karaborsaya, silah kaçakçılığından mafya baskısına dek giden iç çelişkilerine, gerçekçi ve tarafsız gözlerle eğilen bir film…
Sosyalist yönetmen
Robert Guediguian, adından da anlaşılacağı gibi, Ermeni asıllı bir yönetmen. Guediguian’ın dedesi Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Marsilya’ya yerleşmiş. Babası gibi o da Marsilya’da doğmuş. Annesi Alman’mış. Kendini tanımlarken, çokkültürlü farklılığının bilinciyle, Ermeniliği hiçbir zaman ön sıraya koymayan yönetmen, gençliğinde bir gün, 1915 katliamından söz ederken Türklere karşı radikal bir tavır alan teyzesine sinirlenerek, “Sosyalist bir Türk’ü, milliyetçi bir Ermeni’ye tercih ederim” deyivermiş… İnandığı politik düşüncelerden ve hümanist değerlerden hiç taviz vermemiş.
Fransa’da bu hafta gösterime giren ‘Ermenistan Yolculuğu’, önyargılardan uzak duyarlı içeriği yanında, değişik sinema türlerini harmanlarken kartpostal görüntülerin tuzağına düşmeyen mizanseniyle de beğeni toplayan bir film. Yolculuk yine Marsilya’dan başlıyor. Komünizme inanmış, kartezyen felsefeyi benimsemiş, sert tavırlı kardiyolog Anna (Ariane Ascaride), Ermeni asıllı babasını kalp ameliyatı geçirmesi gerektiğine ikna etmekte zorlanmaktadır. Koskoca adamın, yeniyetme bir delikanlı gibi haber vermeden Ermenistan’a kaçmasına çok sinirlenir. Onu bulup getirmek için bir haftalığına Erivan’a gider. Orada yaşadığı kültürel şok karşısındaki ilk tepkisi alabildiğine eleştireldir; tipik bir Batılı tavrıdır… Yavaş yavaş kendini sorgulamaya, alışkanlıklarına ters düşen bu istikrarsız ülkenin gerçeklerini kavramaya, babasının kimlik arayışını anlamaya çalışır. Yolculuk sonunda aynı insan değildir artık Anna; değişim sürecine girmiştir…
‘İktidar’ı eleştiriyor
Tarihin kara sayfalarından kitleleri değil, onların yöneticilerini sorumlu tutan Robert Guediguian, milliyetçi, ırkçı ya da dinci nedenler gerisinde gizlenen çatışmaların özündeki sınıfsal mücadeleye ve emperyalist güçlerin iktidar kavgasına dikkati çeken bir sanatçı. ‘Ermenistan Yolculuğu’, bu bağlamda Atom Egoyan’ın ‘Ararat’ıyla taban tabana zıt bir film. Tarihi
olaylara melodramatik gözlüklerle bakarak suçlayıcı bir tavır almak yerine, bugünü gerçekçi gözlerle izlemeyi tercih eden Guediguian, daha özgür, daha kardeşçe, daha güzel yarınları kurmayı özleyenlerin yanında yer alan bir sanatçı.
‘Ermenistan Yolculuğu’nu büyük bir olasılıkla Antalya Altın Portakal Film Festivali kapsamında bu yıl ikinci kez düzenlenecek Avrasya Film Festivali’nin yarışma bölümünde gösterilecek.
Yorumlar kapatıldı.