Kara gözlükleri, farklı kıyafetleri ve ‘parolaları’ vardı. İttihatçıların önde gelen isimleri Enver, Talat ve Cemal paşalar, İstanbul’dan kaçırıldı. Almanların bu operasyonunu, 87 yıl sonra Popüler Tarih dergisi yazdı…
ÖMER ERBİL İstanbul
Popüler Tarih dergisi ittihatçıların önde gelen isimleri Enver, Talat ve Cemal paşaların, Alman Genelkurmayı’nın operasyonuyla İstanbul’dan kaçırıldıklarını yazdı. Almanların amacı, bu 3 paşanın Almanya aleyhine konuşmalarını önlemekti. Kıyafet değiştirerek, gemiyle İstanbul’dan tek tek alındıktan sonra Tarabya önlerinden Alman bayraklı R1 torpido botuna binen paşalardan ikisi, önce Sivastopol’e, oradan da Almanya’ya kaçtı. Enver Paşa ise Kafkasya’ya gitti.
Popüler Tarih dergisinin, kasım sayısında yeni belge ve bilgilerle açıklık getirdiği olay, operasyonu hazırlayan Yüzbaşı Hermann Baltzer ve Koramiral Albert Hopman gibi Alman subaylarının Türkiye’de yayımlanmamış anılarına dayanıyor. 1 Kasım 1918 Cuma gününü 2 Kasım’a bağlayan gece, kaçırılan paşalar İstanbul’dan kıyafet değiştirerek çıkıyor.
Parola ‘Enver’di
Baltzer, anılarında operasyonu şöyle anlatıyor: “(…) Yüzbaşı Kurz ile Galata Köprüsü’ne gittik. İzimizi kaybettirmek için köprünün ortasında inip küçük bir gemiye bindik. Kız Kulesi açıklarına geldiğimizde bordo fenerleri kaldırdık. Saat 22.00’de Moda Limanı’na girdik. Gemiyi rıhtıma bağlamıştık ki bir takım adamlar geldi; parola ‘Enver’ sözcüğünü telaffuz etti. Gemiye eski Başbakan Talat Paşa, İstanbul Polis Müdürü Bedri Bey ve 5 kişi bindi. Feslerini çıkarıp birer şapka taktılar. Daha sonra Arnavutköy’e giden gemi Enver Paşa ve yanındakileri aldı. Cemal Paşa’nın Boğaz’daki yalısından gemiye bineceği belirtildi.”
Sivastopol sonrasıyla ilgili olarak ise Koramiral Hopman, şöyle diyor: “Enver, kara gözlük takmış ve kılık değiştirmiş olarak karargâha geldi. Kafkasya’ya gidebileceği bir araç sordu. Ancak olumsuz yanıt aldı. Sonradan öğrendim, bir tatar yelkenlisi ile Karadeniz’e açılmış.”
Yorumlar kapatıldı.