Sefa KAPLAN
Türkiye’nin uluslararası arenada görüntüsünü etkileyecek kadar tartışılan ‘Ermeni Konferansı’ dün başladı. Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Aydın Uğur’un ‘Ermeni sorununu çözmek gibi bir amacımız’ yok diyerek açtığı konferansta zaman zaman konuşmacılarla davetiler arasında tartışma çıktı.
MAYIS’ta yapılmak istenen ancak, tepkiler üzerine ertelenen, önceki gün mahkeme kararıyla durdurulan Ermeni Konferansı, dün sabah saat 09.30’da başladı. Adalet Bakanı Cemil Çiçek’in ‘tüyo’su sayesinde Boğaziçi Üniversitesi yerine Bilgi Üniversitesi’nin Dolapdere Kampusü’ne alınarak gerçekleştirilen konferans ilginç tartışma ve görüntülere sahne oldu.
Resmi adı, ‘İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri’ olan toplantının açış konuşmasını yapan Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Aydın Uğur, tartışmanın boyutlarının Ermeni meselesi olmaktan çıktığını, artık fikir ve düşünce hürriyeti çerçevesine girdiğini söyledi. Uğur, toplantının Ermeni sorununu çözmek gibi bir amacının bulunmadığını kaydetti. Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Tosun Terzioğlu ise polemiklerin konferansı amacının ötesine taşıdığını belirtti.
Konferansın ilk oturumunda konuşan Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Murat Belge, Avrupa Birliği sürecindeki demokratik ilerleyişin durdurulması için Ermeni Konferansı’nın bahane olarak kullanıldığını söyledi. Konferansta söz alan diğer konuşmacılar görüşlerini şöyle açıkladı:
MİLLİYETÇİ TARİHÇİLİK SINIRLIYOR
Doç. Halil Berktay (Sabancı Üniversitesi): Türk milliyetçi tarihçiliği ile Ermeni milliyetçi tarihçiliği bizi sınırlıyor. Uluslararası toplantılarda herkes ‘soykırım’ kelimesini kullanacak mı diye ağzınıza bakıyor. ‘Soykırım vardır’ derseniz, Ermeniler alkışlıyor, Türkler yuh çekiyor. ‘Soykırım yoktur’ derseniz, bu kez tersi oluyor. Ama ondan sonra konuşulanları her iki taraf da dinlemiyor.
İTTİHATÇILARA SUÇLAMA
Doç. Taner Akçam (Minnesota Üniversitesi): İttihat ve Terakki’nin amacının, Anadolu’yu gayrımüslimlerden tamamen temizlemek olduğunu gösteren arşiv belgeleri var. Birinci Dünya Savaşı bir fırsat olarak değerlendiriliyor ve Anadolu hem Rumlar’dan, hem de Ermeniler’den temizleniyor.
MİLLİYETÇİ ENGELLER
Doç. Fatma Müge Göçek (Michigan Üniversitesi): Bir atölye çalışmasında Türkleri ve Ermenileri bir araya getirmek istediğimiz zaman büyük güçlüklerle karşılaştık.
BİR BELGEDEN ZIT İKİ SONUÇ
Prof. Selim Deringil (Boğaziçi Üniversitesi): Arşiv ve belge tılsımlı bir değnek değildir. İki ayrı tarihçi aynı belgeden birbirine taban tabana zıt sonuçlar çıkartabiliyor.
Öğrenciden sağduyulu ses
Konferansın en çarpıcı önerilerinden biri Sabancı Üniversitesi doktora öğrencisi Nazan Maksudyan’dan geldi. Maksudyan, ‘Soykırım terimi tartışmayı yokuşa sürüyor. İnsanları tartışmaktan caydırıyor. Konferans ‘soykırım mı, değil mi?’ noktasına itilmeye çalışılıyor. Soykırım lafını kullanmazsak daha rahat tartışabiliriz’ diye konuştu.
Ermeniler de silahlandı Türkler’e saldırdı
ŞİDDETLİ tartışmaların ardından başlayan Ermeni Konferansı’nın ilk oturumunda konuşan Prof. Murat Belge, ‘Bu konferansta geçmişi değil, geleceği tartışıyoruz’ dedi. Arizona Üniversitesi’nden Dr. Elif Şafak konuşmasında, ‘Diasporadaki Ermenilere onlar gittikten sonra Türkiye’nin kültürel, sosyal açıdan çoraklaştığını söylemek ihtiyacımız var. Onların da bunu duymaya ihtiyacı var’ dedi. Şafak, yazar Zabel Yesayan’ın, ‘Muradın Yolculuğu’ adlı kitabındaysa sadece Türkler’in değil Ermenilerin de silahlanıp Türkler’e saldırdığını yazdığını kaydetti.
Terörist ne zaman bilim adamı oldu
ERMENİ Konferansı’nın ilk günü renkli tartışmalara sahne oldu. Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Aydın Uğur, açış konuşmasında gelişmeleri özetlerken, ABD’de lobi faaliyetleri yürüten ‘Turkish Forum’ üyesi olduğunu ifade eden Fatma Sarıkaya, ‘Özerklik yetmedi mi? Şimdi bir de başımıza fikir özgürlüğü konusu mu çıkardınız?’ diyerek konuşmaya müdahale etti. Sarıkaya, Prof. Dr. Ayşe Soysal’ın konuşmasına da müdahale etti. Ancak Prof. Soysal, kadın dinleyicinin ‘Teröristler ne zaman bilim adamı oldu?’ sözlerine yanıt vermedi.
Yorumlar kapatıldı.