Erdoğan, ‘Alman meclisi ‘Ermeni soykırımı’nı tanırsa ilişkilerimiz bozulur’ uyarısı yaptığı Alman lideri Schröder’den, ‘Açık denizlerde ve parlamentolarda işiniz Tanrı’ya kalmıştır’ karşılığını aldı
NAZİF İFLAZOĞLU
SERKAN DEMİRTAŞ
ANKARA/İSTANBUL – Türkiye’nin AB üyeliğine en güçlü desteği sunan Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, iki günlük ziyaretinde, Ermeni soykırımı iddiaları, AB ve Kıbrıs konusunda destek talepleriyle karşılaştı. Schröder, Alman parlamentosunda ‘Ermeni soykırımı’na dair kararın önlemesi istenince, “İşiniz Tanrı’ya kalmış” yanıtını verdi. Schröder, dün görüştüğü Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Başbakan Tayyip Erdoğan’dan şu uyarıları dinledi:
Alman parlamentosunda görüşülen Ermeni soykırımıyla ilgili tasarının kabul
edilmesi halinde iki ülke arasındaki siyasi ilişkiler ciddi zarar görür. Almanya’daki 3.5 milyon Türk ile Almanlar arasındaki sosyal ilişkiler de olumsuz etkilenir.
‘Etkinizi kullanın’
Erdoğan, Schröder’den etkisini kullanıp Almanya’daki Ermeni tasarısının kabulünü önlemesini istedi. Bunun üzerine Schröder, dikkat çekici bir yanıt verdi: “Almanya’da bir söz vardır: Açık denizlerde ve parlamentolarda işiniz Tanrı’ya kalmıştır.”
Yine de Erdoğan, ortak basın toplantısında, Hıristiyan Demokratların sunduğu ‘soykırım’ tasarısına ilişkin “ciddi kaygı ve beklentileri ilettiklerini” kaydetti. Erdoğan’ın Erivan’a yaptığı ‘soykırım’ iddiaları hakkında ortak komisyon kurulması önerisini olumlu bulan şansölye ise, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin bir an önce normalleşmesini beklediklerini belirtti.
Erdoğan Schröder’e Kıbrıs siteminde de bulundu. KKTC’ye tecridin haksızlık olduğunu söyleyerek bunun kaldırılmasını isteyen Erdoğan, Schröder’in bu görüşe katılması üzerine “Siz bu yönde adım atabilirsiniz, örneğin KKTC’ye doğrudan uçuşlara başlayabilirsiniz” dedi. Şansölye, bu konuda adım atılması gerektiğini söyleyip Kıbrıslı Türklerin cezalandırılmasının doğru olmadığını belirtse de, doğrudan uçuş önerisine net yanıt vermedi. Schröder, ortak basın toplantısında, “Kuzey Kıbrıs referandumda gerekeni yaptı. Güney Kıbrıs yapmadı. Bunun cezasını Kuzey çekiyor. Siyaseten akılcı davrananlar cezalandırılmamalı. Bu görüşlerimizi AB’ye anlatacağız, ama tek başınıza bir şey yapamıyorsunuz” diye konuştu. Erdoğan, Almanya’daki Türkler için “Entegrasyonu da, Almanca konuşmalarını da destekliyoruz. Ancak sağlam bir entegrasyon ve iletişim için Türklerin anadillerini de iyi öğrenmeleri gerekir. Biz gereken desteği veriyoruz, sizden de destek bekliyoruz” dedi. Schröder destek vaat etti.
Schröder-Erdoğan görüşmesinde Heybeliada Ruhban Okulu’nun gündeme gelmediği belirtildi. Basın toplantısında ise bu konuda sorular öne çıktı. Erdoğan’dan okulun açılmasını talep edip etmediğine dair soruları şansölye yanıtlamaktan kaçınırken, Başbakan “Schröder’den bu konuda bir talep gelmedi. Açık ve net bunu söylüyorum” dedi. Schröder ise, “Ruhban okulunda iyi bir noktaya gelsek iyi olurdu. Ancak sabır gerek. Bir süre daha hedef takip edilmeli” dedi. Erdoğan da “Bunların hepsi bir süreç işi” karşılığını verdi.
‘Denetime gelmedim’
Schröder, bir Alman gazetesinde Türkiye’yi denetlemeye geldiğine dair haber ile ülkesinde Vakit gazetesine uygulanan yayın yasağı hatırlatılınca, “Ben dost olarak geldim. Denetim için gelmedim. Ne Erdoğan kontrol eder ne ben. Bu habercilikle ilgili bir soru değil” dedi. Schröder, Vakit’in yasaklanmasının haklı bir karar olduğunu, hukuki itiraz yolunun bulunduğunu söyledi.
Fahri hukuk doktorası
Marmara Üniversitesi de dün törenle Schröder’e fahri hukuk doktoru ünvanı verdi. Schröder, törendeki konuşmasında şu mesajları verdi: “Türkiye’nin müzakereleri uzun ve zaman zaman zor olacak. Reform süreci, müzakerelerin seyrini belirleyecek. Almanya, yanınızda olacaktır. Reformlar uygulanmalı ve geri dönüşün mümkün olmadığı temin edilmeli.” Schröder, Fener Patriği’yle görüşmesine de dikkat çekip, “Benim ve vatandaşlarım için önem taşıyan konu, Türkiye’deki gayrimüslimlerin durumu. Bu nedenle Patrik ile buluşmak önemliydi. Kendileri de Türkiye’nin reform sürecinde büyük ümitler beslemekte” vurgusu yaptı.
‘Erdoğan dersine iyi çalışmış’
Osmanlı’nın Avrupa tarihinde önemli rol oynadığına dikkat çeken Almanya lideri, “Fransız ve İngilizlerin reform düşüncesi, Türk devletinin modernleşmesine esin kaynağı olmuştur. Nasyonal sosyalist terör rejimi sırasında vatanlarını terk eden Almanları Türkiye kabul etmiştir” diye konuştu.
Erdoğan ise, Schröder’le mezun olduğu üniversitenin çatısı altında bulunmaktan mutluluğunu dile getirerek, “Türkiye ile Almanya adeta etle kemik olmuş durumda. Bunu AB sürecinde yaşadık” dedi. Schröder de, Rektör Prof. Erem’in kendisine Erdoğan’ın son derece başarılı bir öğrenci olduğunu teyit ettiğini anlatarak, “Tabii ki Sayın Rektör, Başbakan’ın kariyerine baktığında başka bir şey söylemesi mümkün değil” diye konuştu.
Erdoğan ve Schröder’in dün akşam katıldıkları Türk-Alman Ekonomi Kongresi’ndeki konuşmalarında AB mesajları öne çıktı. Erdoğan, Türkiye’nin 3 Ekim’e kadar AB ile ilgili ev ödevini yapacağını vurgularken “AB’nin de kendi açısından gerekli hazırlıkları tamamlayacağından eminim” dedi.
Erdoğan, Fransa’daki AB Anayasası referandumunun Türkiye ile bir bağlantısının olmadığını söyleyince Schröder de buna katıldığını vurguladı. Schröder, 1963’de türkiye’ye verdiği sözü yerine getireceğini belirtirken “Ahde vefa diye bir şey var” dedi.
Türkiye’de reformların devamı konusunda kesin irade ve kararlılık gördüğünü belirten Schröder, “AB tarafında da aynı şey olmalı. Türkiye tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olduğuna göre AB açısından da söylenecek bir şey yoktur, AB de yükümlülüklerini harfiyen yerine getirecektir” dedi.
Şansölyenin tercihi Kalecik Karası
Erdoğan şarap ikram etmeyince: Almanya Başbakanı Gerhard Schröder, önceki gece Başbakanlık Konutu’ndaki resmi yemekte içki servisi yapılmayınca, şarabını kaldığı Hilton Hoteli’nin lobisinde içti. Sınırlı sayıda kişinin katıldığı ve büyükelçilerin bile davet edilmediği yemekte, Schröder’e içki servisi yapılmadı. Yemek sonrası Erdoğan’la Türk kahvesi keyfi yapan Schröder, kaldığı Hilton’a varır varmaz ilk iş olarak otelin lobisine oturup şarap sipariş etti. Türkiye’nin en ünlü şarabı Kalecik Karası’ndan içen Schröder, iki kadehten sonra odasının yolunu tuttu.
Bu kez Schröder bekletti: Resmi programlarına bile geç kalan Erdoğan’ı da, Schröder bekletti. Schröder’in Çankaya Köşkü’ndeki programı yarım saat uzadı. Erdoğan birlikte İstanbul’a gideceği Schröder’i havaalanında beklemek yerine Akyurt Belediyesi’ni ziyaret ederek vakit geçirdi. İki lider Erdoğan için alınan özel jetle İstanbul’a gitti.
Patrik’e ziyaret: Schröder, İstanbul’da Fener Rum Patriği Bartholemous’la görüştü. Şansölye, Bartolomeus’a ekümenik sıfatıyla hitap edince CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç, “Biz, Lozan Anlaşması’nda ekümenik sıfatını tanımadık. Başka ülkelerin de bu sıfatı kullanmalarını kabul etmiyoruz.
Yorumlar kapatıldı.