Amerikan Ekonomi Derneği’nin ‘En iyi genç ekonomist’ ödülünü Daron Acemoğlu aldı. Ödül, sahiplerini Nobel’e taşıması nedeniyle önem taşıyor
NEW YORK DHA
ABD’nin saygın üniversitelerinden Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) görevli bir Türk ekonomi profesörü, geliştirdiği teori sayesinde ‘Nobel habercisi’ olarak da bilinen bir ödül kazandı.
37 yaşındaki Daron Acemoğlu, Amerikan Ekonomi Derneği tarafından her iki yılda bir, ABD’nin 40 yaş altındaki en iyi ekonomistine verilen John Bates Clark madalyasına layık görüldü.
‘Coğrafya kader değildir’
Acemoğlu, kendisine ödül kazandıran ‘büyüme faktörü’ teorisinde, bir ülkenin ekonomik kaderini o ülkenin coğrafi konumunun değil siyasi ve sosyal kurumlarının belirlediğini savunuyor.
1500’lü yılların medeni toplumları olan Babür, İnka ve Azteklerin, bugünün küçük ve yoksul ülkelerine dönüşlerini coğrafyaları ile açıklayan görüşleri eleştiren Acemoğlu, geri ve yoksul toplumların kendilerini koruyabilecek güçler geliştirdikleri takdirde, ekonomik büyümelerinin de mümkün olacağını savunuyor.
Gazetenin yorumunda Acemoğlu’nun araştırmasının yoksul ülkeler için bir umut ışığı oluşturduğu belirtilirken, bu ülkelerin daha iyi yönetim biçimleri bulmaları halinde daha çabuk büyüyebileceğini yazdı.
Nobel’e bir adım kala
Amerikan Ekonomi Derneği’nin ‘Toplumun En İyi Genç Ekonomisti’ ödülü sıradan bir ekonomi ödülü değil. Her iki yılda bir 40 yaşın altındaki ekonomistlere verilen ödülü alanlar, Nobel ödülü kazanıyor ya da aday gösteriliyor. 1947 yılından bu yana ödüle layık görülen 29 ekonomistten 11’i ödülün hemen ardından Nobel ödülü sahibi oldular. Paul Samuelson, Milton Friedman ve Joseph Stiglitz bu ödülün ardından Nobel Ödülü’nü kazanan bazı ekonomistler arasında yer alıyor.
Acemoğlu’yla birlikte ödüle aday gösterilen bir diğer isim ise Harvard Üniversitesi profesörlerinden Edward Glaeser oldu. Glaeser, Acemoğlu’nun savunduğu politik kurumların yerine ekonomilerin büyümesinde toplumun iş gücü kalitesi gibi üçüncü faktörlerin rol oynadığını savunuyordu.
Dünyanın en önemli ekonomistleri arasında
Dünyanın en önemli bin ekonomisti arasında 12’nci sırada gösterilen Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Profesörü 37 yaşındaki Daron Acemoğlu, İstanbul’da doğdu. Galatasaray’ı bitirdikten sonra 1986’da İngiltere’de Universty of Europe’dan mezun oldu. Yüksek lisans ve doktorasını London School of Economics’te (LSE) tamamlayan Acemoğlu, İngiltere’deyken önce babasını, iki yıl sonra da annesini kaybetti.
Hemen her yıl Türkiye’ye gelen Acemoğlu, 1993’ten bu yana MIT’de büyüme, çalışma ekonomisi ve siyasi ekonomi dersleri veriyor. 1994 yılında Ekonomik Journal’in ödülünü, arkasından National Science’den iki, Russell Sage Fonu’ndan bir ödül aldı. bazı akademisyenlerle birlikte hazırladığı “Türkiye – Verimlilik ve Büyüme” konulu çalışması yankı uyandırdı. ‘Gelişme iktisadı’ teorisine, kurumların önceliğini kanıtlayan çalışması ile önemli bir katkı yaptığı kabul ediliyor.
Babacan’la görüşmüştü
Prof. Acemoğlu, daha önce Milliyet Business’a yaptığı açıklamalarda, Türkiye’nin ‘ucuz işgücü, ucuz maliyet’le rekabet şansının kalmadığını belirterek, “Yüksek teknolojili sektörlere geçmezsek arada ezileceğiz” demişti.
2003 yılında geldiğinde Devlet Bakanı Ali Babacan ile de görüşen Acemoğlu, ‘Kemal Derviş gibi bir gün çağrılırsanız gelir misiniz?’ şeklindeki sorusunu şöyle yanıtlamıştı:
“Daha fazla yardımcı olmayı istiyorum ama şimdilik erken. Akademik konularda yapmak istediğim çok şey var. Zamanında gittiler ama yetkili bir şekilde gitmedikleri için çok yararlı olamadılar. Türk politikacılar biraz itfayiyeci gibiler. Nerede bir yangın varsa oraya gidiyorlar.”
Yorumlar kapatıldı.