Ortak tarih komisyonu çağrınıza cevabımız olumsuz olacak. Önce acilen diplomatik ilişki istiyoruz. Aramızda normal bir ilişki olunca soykırım dahil her şeyi tartışırız. Kars sınır kapısını açmadan ve bizimle diplomatik ilişki kurmadan AB’ye üye olamazsınız
21/04/2005
* TBMM geçtiğimiz hafta bir deklarasyon yayınlayarak, Ermenistan’a ortak bir tarih komisyonu çağnsında bulundu. Cevabınız ne olacak?
Cumhurbaşkanımız Robert Koçaryan cevap mektubunu Ankara’ya yolladı. Başbakan Erdoğan’a henüz ulaşmamış. Bugün yarın ulaşır. Mektup Erdoğan’a ulaşmadan bu konuda detay vermem doğru olmaz. Ama bir tarih komisyonu kurulması şu anda çok anlamsız. Aramızda hiçbir diplomatik ilişki yok. Bir komisyon kurulsa da, ben bir yere telefon etmek istesem nereyi arayacağımı, bir yere not yollamak istesem nereye yollayacağımı bilmiyorum. Bu durumda komisyon kurmanın ne anlamı olabilir? Önce Türkiye ile Ermenistan arasında diplomatik ilişki kurulması lazım. İlk adım budur. Bu adım atılmadan önce bir komisyona olumlu yaklaşmayız. Ermenistan olarak acilen diplomatik ilişki kurulmasını istiyoruz. Ondan sonra Türkiye’nin istediği komisyonu kurmaya hazırız.
* TBMM’nin Ermenistan’a yaptığı çağrının akşamında, Ermenistan Radyosu’na sert bir demeç verdiniz. Bu TBMM’ninı çağrısına bir çıkış mıydı?
Hayır. Ben o akşam rutin bir basın toplantısı yapıyordum. Bir gazeteci Meclisinizin Mavi Kitap’la ilgili açıklamalarını sorunca, bu soruya cevaben bir şeyler söyledim. Türk Meclisi ‘Mavi Kitabi reddedin’ diyor İngilizlere. Mavi Kitap İngiliz tarihinin bir parçasıdır. İngilizlere Mavi Kitabı yeniden yazın demek, tarihinizi yeniden yazın anlamına gelir. Türkiye başka ülkelerin tarihlerine neden müdahele ediyor anlamında bir konuşma yaptım. Ayrıca Başbakanınız Erdoğan, Norveç’te soykırımı kabul eden ülkelere bunu geri almaları çağrısında bulundu. Buna da değindim. Ama Meclis’in deklarasyonuna karşı değildi söylediklerim.
Annem Maraş doğumlu
* Yani ortak bir tarih komisyonu kurulmasına prensipte karşı değilsiniz?
Türkiye ile aramızda normal bir ilişki olunca her şeyi tartışırız. Tarih komisyonlarının yeri ayrıdır, politikanın yeri ayrı. Tarih komisyonları politikanın ve hükümetlerin birbiri ile ilişkilerinin yerini almaz.
* Kars Anlaşması’nı tanımıyor olduğunuz, hala Anayasımzda Türkiye toprakları üzerinde hak iddia ettiğiniz ve bu nedenle Türk Hükümetinin sınır kapısını açmadığı söyleniyor. Buna ne dersiniz?
İsterseniz size Anayasamızı göstereyim. Bizim Türkiye toprakları üzerinde bir hak iddia etmemiz sözkonusu değil. Kars Anlaşması’m da tanıyoruz. Kars Anlaşması’nı ihlal eden Türkiye’dir. Çünkü anlaşma sınırın komşu ülkeler tarafından eşit şekilde kullanılması hükme bağlanmıştır. Türkiye, Kars kapısını kapatarak bu anlaşmayı ihlal etmektedir. Benim annem Maraş doğumlu. Dedem ve büyük annem de. Ama ben sınırı geçip, Maraş’a gidemiyorum. Bu olacak iş mi? İki komşu ülkenin sınırı kapalı ve birbiri ile diplomatik ilişkisi yok. Türkiye sorunu olan başka ülkelere sınırını kapatmıyor. Mesela Yunanistan’la tüm sorunlarını çözdü mü Türkiye? Hayır. Kıbrıs sorunu hala duruyor. Ama Türkiye, Yunanistan’la diplomatik ilişkilerini sürdürüyor. Türkiye bu konuda çifte standart uyguluyor. Bize farklı muamele ediyor.
Gül’den yanıt bekliyorum
* Siz AB politikacıları ile temas halindesiniz. Size Ermenistan konusunun Türkiye’nin AB üyeliğinde bir koşul olacağını söylüyorlar mı?
Evet. AB’nin sorumlu politikacıları bize, Türkiye’nin Kars sınır kapısını açmadan ve bizimle diplomatik ilişki kurmadan AB’ye üye olamayacağını kesin bir dille söyledi. Türkiye bunu halletmeden AB’ye üye olamaz. Ama soykırımın kabul edilmesinin Türkiye’nin üyeliği önünde bir engel olup olmayacağı konusunda görüş birliği yok. Biz bu konuyu sürekli gündeme getireceğiz. Soykırım konusunda da açıkça konuşulması gerekir. Bu Ermenistan’ın ajandasındaki en önemli siyasi konulardan biridir. Geçmişimize karşı borçluyuz bunu. Türkiye bu durumu kendisine karşı bir düşmanlık olarak algılamamalı. AB bizim için ortak bir şanstır. Türkiye AB’ye tam üye olmak istiyor. Bizim de hedefimiz AB. AB açık toplum. Diyalog, açık sınır ve özgürlük demek. Bu her iki ülke için de büyük bir şans.
* Kars kapısının açılması ve diplomatik ilişki kurulması talebiniz oldu mu Türkiye’den?
Olmaz mı. Abdullah Gül’le buluştuğumda talebimizi ilettik; o da çok olumlu yaklaştı ve bana, “Sizinle aynı fikirdeyim bu konuda” dedi. Ama sonra hiçbir şey olmadı. Neden Gül böyle demesine rağmen bir şey olmadı, bunun cevabını bilmek isterim. Siz öğrenirseniz, bana da söyleyin lütfen.
* Kars sınırının açılmasına Ermenistan ekonomisinin çok ihtiyacı var, değil mi?
Elbette. Ama Türkiye’nin de bize ihtiyacı var. Türkiye’nin doğusu da bu sınırın açılmasından ekonomik olarak çok istifade eder. Biz Türkiye ile ön koşulsuz olarak diplomatik ilişki kurmaya hazırız. Soykırım ayrı bir konu. Bu konu bizim diplomatik ilişki kurmamızın, iyi ve normal komşuluk ilişkileri içinde olmamızın önünde engel değil. Ermenistan’la ilişkilerde top Türkiye’de.
Yorumlar kapatıldı.