Tehcir döneminde Ermenilere zarar veren 63 kişinin idam edildiği, tehcir yıllarında 471 bin Osmanlı askerinin ve bunun birkaç katı sayıda Ermeni ve Türk’ün salgın hastalıktan öldüğü belirlendi.
ALİ SALİ / ANKARA
Tehcir döneminde Ermenilere saldıran ve zarar veren 63 kişinin Osmanlı hükümeti tarafından idam edildiği ortaya çıktı. Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarındaki hastane kayıtları ve Kuvay-ı Milliye döneminin bulgularından ulaşılan bilgilere göre, tehcir yıllarında 471 bin Osmanlı askeri salgın hastalıktan öldü. Salgından ölen Ermeni ve Türk Osmanlı tebaasının sayısı ise askerin birkaç katı oldu. Başbakanlık Devlet Arşivleri’nde yapılan araştırmanın sonuçlarına göre, tehcir günlerinde Ermenilere zarar veren ya da kusuru bulunan 63 kişi Osmanlı hükümeti tarafından idam edildi. Bütün bunların belgelerle sabit olduğu belirtilirken, idam edilen bu kişilerden birinin de Boğazlıyan Kaymakamı Mehmet Kemal Bey olduğu hatırlatıldı. Mehmet Kemal Bey, Beyazıt Meydanı’nda asılmıştı.
Talat Paşa’nın gizli talimatı…
Dahiliye Nazırı Talat Paşa’nın Konya Vilayeti’ne yazdığı gizli talimatnamede, Ermenileri öldüren iki kişinin elden kaçırılmaması isteniyor. Devlet Arşivleri’nden çıkarılan belgede, Talat Paşa, “Sirozlu Ahmet ve refiki Halil’in Divan-ı Harb’de yargılanmasını ve elden kaçırılmamasını” istiyor. Yapılan araştırma sonunda, Balıkesir, Gönen, Bandıra yörelerinde çok sayıda Türk’ün, Ermeniler tarafından katledildiğine ilişkin belge ve bilgilere ulaşıldığı ifade edildi. Talat Paşa, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra soykırım yaptığı gerekçesiyle Ermeniler tarafından Berlin’de öldürülmüştü.
Talat Paşa’nın Ermenileri koruyan yazısı
Ermenilerin soykırım gerekçesiyle öldürdüğü Dahiliye Nazırı Talat Paşa’nın Ermenileri koruyan yazısı: Babı Ali Dahiliye Nezareti Emniyeti Umumiye Müdüriyeti Mahrem Konya Vilayeti’ne Ermenileri katl ve eşyalarını gasp etmiş olan Sizorlu Ahmet ve Refiki Halil bugün Berayı Mahkeme Dördüncü Ordu Divanı Harbine sevk olunmak üzere Konya’ya sevk edilmiştir. Firarlarına katiyyen meydan verilmemesi ve Cemal Paşa’dan talep ve işarı vukuuna değin Konya’da mahbus bulundurulmaları… Nazır Vurud 27 Ağustos 1331 Keşide Minh…
Yorumlar kapatıldı.