Ermeni halkının Anadolu, Ortadoğu, Kafkasya coğrafyasındaki
varlığının kökeni ve bu bölgedeki yaşayışı daima önemli
bir tarihsel araştırma konusu olmuştur. Bu kadim toplululuk, yerleşmiş
olduğu topraklarda tarih boyunca yaşanan çeşitli
mücadelelere, istilalara, felaketlere, değişimlere karşın, asırlık
deneyimlerden süzülen geleneklerini, sözlü ve
yazılı edebiyatını, kültürünü sonraki nesillere
aktarmayı bilmiş, varolmayı sürdürmüştür.
Fransız Bilimler Akademisi üyesi tarihçi René
Grousset, Ermenilerin Milattan Önce üçüncü
ve ikinci binyıllara, Hurrilere, Urartulara, Friglere dek uzanan
tarihini çeşitli bilimsel varsayımların ışığında incelediği
Ermenilerin Tarihi adlı bu önemli çalışmasında, bu halkın
“nasıl kök saldığı ve bu derece geliştiği?” sorusuna cevap arıyor.
Yazar kitapta, Ermeni halkının günlük yaşayışı,
kültürü, Ermenicenin kökeni; Ermenilerin kurduğu
krallıkların, prensliklerin, beyliklerin, Ermenilerin Hıristiyanlığı
kabulünün ve Ermeni Kilisesi’nin tarihi gibi konuları
incelerken çok geniş bir yelpazeye yayılmış kaynaklardan
yararlanıyor. Bu kaynaklar arasında çeşitli dillere ve
dönemlere ait sözlü-yazılı anlatıların, destanların,
ortaçağ Ermeni, Grek, Arap, Süryani, Gürcü
tarihçilerinden eserlerin yanı sıra, Ermenistan’da ve Batı
ülkelerinde yapılmış modern bilimsel çalışmalar da yer
alıyor.
Grousset eserinde, Ermenilerin tarih boyunca aynı coğrafyayı
paylaştıgı, siyasi-kültürel ilişki ve etkileşim içinde
olduğu farklı halkların, Bizanslıların, Perslerin, Sasanilerin,
Arapların, Gürcülerin, Süryanilerin, Kürtlerin,
Türklerin tarihine de farklı açılardan bakıyor. Ermenilerin
Tarihi bu yönüyle, Ermenilerin Anadolu’da çokça
yaşadığı Van, Muş, Kars, Erzurum, Erzincan, Bitlis, Malatya, Diyarbakır,
Siirt, Urfa, Antep, Maraş, Antakya, Sivas, Kayseri gibi kentlerle
ilgili mevcut yerel tarih çalışmalarına da katkıda bulunuyor.
752 sayfalık kitapta Ara Güler, Patrick Donabedian, Dickran
Kouymjian gibi usta fotoğrafçıların vizöründen Ermeni
pagan tapınaklarını, kiliselerini, minyatürlerinı, yazmalarını, el
sanatlarını yansıtan pek çok fotoğrafın yanı sıra, Ermenilerin
çeşitli dönemlerde kurduğu kralık ve prensliklerle ilgili
dokuz haritaya da yer veriliyor. Sosi Dolanoğlu’nun Fransızcadan
çevirdiği kitabı yayına Rober Koptaş hazırladı, kapak tasarımını
Aret Gıcır, teknik uygulamayı ise Sayat Ayık üstlendi
Yorumlar kapatıldı.