Türkiye’nin Amerika’deki güçlü destekçilerinden Yahudi lobisinin en etkili kuruluşu Amerikan Yahudi Komitesi’nin Stratejik Araştırmalar Müdürü Barry Jacobs VATAN’a konuştu. Jacobs, Ermeni lobisinin ABD’deki çalışmaları hakkında Türkiye’yi uyardı
04/04/2005
Türk siyasetçilerin ABD’ye her gidişlerinde mutlaka ziyaret ettiği isimlerden biri olan Yahudi Komitesi’nin Stratejik Araştırmalar Müdürü Barry Jacobs, “Son dönemde AKP Genel Başkan Yardımcısı Murat Mercan’ı neredeyse eşimden fazla görür oldum” derken, “arkadaşım” dediği Abdullah Gül ile Refah Partisi döneminden beri tanıştığını söyledi. Jacobs, Türk-İsrail ve Türkiye-ABD ilişkilerinden Ermeni tasarısına kadar birçok konuda açıklamalar yaptı…
* Türk-Amerikan ilişkilerinin durumunu nasıl görüyorsunuz?
İlişkiler zorluklarla dolu bir dönemden geçiyor. Buna kriz demek fazla kaçar, ama şu son 7-8 aydır sahici sorunlar yaşanıyor. Amerikan yönetimi, Türkiye’de, özellikle medyada Amerikan, Batı, yer yer İsrail ve Yahudi karşıtlığının tırmanmasından rahatsız.
* Amerikan karşıtlığı sadece toplumda mı var? Hükümet veya devlet içinde de olduğunu düşünüyor musunuz?
Hayır, bizi en çok rahatsız eden Türk medyasındaki üslup. Türkiye’de basının özgür olduğunu, hükümetin bunu engelleyemeyeceğini takdir ediyoruz. Ama hükümet ayağa kalkıp gür bir şekilde, Türkiye ile ABD’nin 60 yıldır dost olduğunu, Türkiye’yi NATO’ya ABD’nin soktuğunu, çevresinde hiç de dost ülkeler yokken kendisini canla başla savunmuş olduğunu, PKK ve ASALA’ya karşı mücadelesinde yardımcı olduğunu kamuoyuna anlatmalı.
* Sizin ve “Yahudi lobisi” olarak bilinen çevrelerin “Türk dostu” olduğunu biliyoruz. Bu değişti mi?
Türkiye hem ABD, hem Amerikan Yahudileri için önemli bir ülkedir. Siz “Biz kimseye model olmak istemiyoruz” diyorsunuz ama Müslüman bir ülkede laik ve demokratik bir rejimin başarılı olması çok önemli. Öte yandan Türkler 500 yıl boyunca Yahudilere sahip çıkmıştır. Türkiye 1948’de İsrail’i tanıyan ilk Müslüman ülke olmuştur. Sonuçta Türklerin gerçek dostu olmaktan gurur duyuyoruz. Bunun hükümetlerle ilişkisi yok, AKP döneminde de dostluğumuz bakidir. Nitekim Amerikan-Yahudi topluluğu, Türkiye’yi destekleme şampiyonluğunu da kimseye kaptırmamıştır. Türkiye’nin haklarını Amerikan Kongresi ve yönetimi nezdinde savunmuş olan bu kişiler dış politika uzmanı değiller ama haberleri, mesela Wall Street Journal’ın baş editörü Robert Pollock’un Türkiye’deki ABD düşmanlığına ilişkin makalesini okuyorlar, sonra da bizimki gibi Yahudi kuruluşlarına “Neden hâlâ bu ülkeyi destekliyoruz?” diye soruyorlar.
* Sizce ABD ve Yahudi karşıtlığı ciddi boyutlarda mı?
Evet hem de çok vahim. Bu aslında milliyetçiliğin Türkiye’de son dönemde yeniden kabarmasının bir parçası. Bu milliyetçilik, Amerikan ordusuyla çok köklü ilişkisi olan Türk ordusunda da, hükümette ve tüm siyasi partilerde de karşımıza çıkıyor. Öyle şeyler oluyor ki Türkiye’de toplumun ve devletin, nasıl bir ekonomik ve siyasi gelecek hesapladıklarını kestiremiyoruz. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Başdanışmanı Prof. Ahmet Davudoğlu’nun “Stratejik Derinlik” kitabını okudum. Güneydoğu Asya’ya çok önem atfetmiş. Eğer Pakistan, Malezya veya Endonezya’dan yabancı sermaye umuyorsanız epey beklemeniz gerekir.
* Erdoğan’ın İsrail’i “devlet teröristi” olarak suçlamasına ne diyorsunuz?
Talihsiz bir yorumdu. Zaten sert de tepkiler oldu. Buna karşılık Abdullah Gül’ün İsrail’i ziyaret etmesi ve Erdoğan’ın da Mayıs’ta gidecek olması bizi memnun ediyor.
* Türk-İsrail ilişkileri eskisi gibi değil.
Doğru ama bu Tayip Erdoğan yüzünden değil, dünya değiştiği için böyle.
* Yahudi lobisinin Ermeni tasarısının geçmesini engellemede Türkiye’ye yardımcı olduğu doğru mu?
Ben son on yılı biliyorum. Yahudi kuruluşlarının çoğu olarak, Amerikan yönetimlerinin, bu hassas konunun Kongre’den geçirilmemesi konusundaki politikalarını destekledik. Çünkü biz Türkiye’nin dostuyuz.
* Bu yıl ne olacak?
Bilmiyorum. Ermeni topluluğu epey yoğun bir çalışma yürütüyor ama Kongre’ye henüz herhangi bir şey yansımadığı için bizim tutumumuz ne olur bilemiyorum. Kaldı ki bu benim tek başıma karar verebileceğim bir husus da değil.
* Bu yıl desteklemek için çok hevesli olmayacağınız doğru mu?
Bu sorunuza bir cevabım yok. Gerçekten bilmiyorum.
Haber : Ruşen ÇAKIR
Yorumlar kapatıldı.