¶Æրøºրàô հºî ´²Êî²ôàր §²ÈøÆØÆÎàêÀ¦

äñ³½ÇÉóÇ ³նáõ³նÇ ·ñ³·¿ï ö³áõÉû øá¿ÉáÛÇ ·ÇñùÇն ³նáõնն ¿ §²ÉùÇÙÇÏáëÁ¦, áñ Û³õ»É»³É Ñéã³Ï ßնáñÑ»ó ɳïÇն ³Ù»ñÇϳóÇ ³Ûë ·ñáÕÇն: 54 É»½áõն»ñáõ óñ·Ù³նáõ³Í ¿ 130 ¿ç»ñ¿ µ³Õϳó³Í ³Ûë ·ÇñùÁ: 55ñ¹ óñ·Ù³նáõÃÇõնÁ »Õ³õ ѳۻñ¿ն É»½áõáí: ³ñ·Ù³նÇãն ¿ ³ñ»õÙï³Ñ³Û»ñ¿նáíª §²½¹³Ï¦ ûñ³Ã»ñÃÇ ËÙµ³·Çñն»ñ¿ն ʳãÇÏ Øáõñ³ï»³ն: ³ñ·Ù³նã³Ï³ն ³Ûë ³ß˳ï³նùÁ ¹áõé µ³ó³õ µ³ñ»Ï³Ù³Ï³ն ç»ñÙáõû³ն, ·ñ³·¿ïÇն »õ óñ·Ù³նÇãÇն ÙÇç»õ, áñ Û³ն·»ó³õ ѳٳѳÛϳϳն ç»ñÙáõû³ն, áñ նáõÇñ³Ï³ն³ó³õ ·ñ³·¿ï ö³áõÉû øá¿ÉáÛÇ հ³Û³ëï³ն ³Ûó»Éáõû³Ùµ, 2004Ç հáÏï»Ùµ»ñ ³Ùëáõն ³é³çÇն ß³µ³ÃÁ:

Ø»ñ ʳãÇÏÁ Û³ïáõÏ ³é³ù»Éáõû³Ùµ Ù»Ïն»ó³õ ºñ»õ³ն, ¹ÇÙ³õáñ»Éáõ ѳٳñ ³ß˳ñѳÑéã³Ï ·ñ³·¿ïÁ, áñ ß³µ³Ã ÙÁ í³Û»É»ó հ³Û³ëï³նÇ ·ñ³Ï³ն ÿ å»ï³Ï³ն ٳϳñ¹³Ïն»ñáõ ç»ñÙ Áն¹áõն»ÉáõÃÇõնÁ:

ʳãÇÏ Øáõñ³ï»³ն í»ñ³¹³ñÓ³õ հ³Û³ëï³ն¿ն: հ³ñóáõÙն»ñ áõÕÕ»óÇնù Çñ»ն, ºñ»õ³նÇ Ù¿ç ϳï³ñáõ³Í ѳն¹ÇåáõÙն»ñáõն, »õ Ù³ëն³õáñ³µ³ñª ö³áõÉû øá¿ÉáÛÇ ³նѳï³Ï³նáõû³ն, ǵñ»õ Ù³ñ¹ ³նáñ ˳éնáõ³ÍùÇն áõ ÁնÏ»ñ³ÛÇն í»ñ³µ»ñáõÙÇն Ù³ëÇն: ʳãÇÏ Ñdzó³Í ¿ ³նáñ ѳ۳ëÇñáõû³ն, ï»ëն»É¿ »ïù ¾çÙdzÍÇնÁ (áñáõն Ëáñ³նÇն ¹ÇÙ³ó ³ÕûÃ³Í ¿ Íնñ³¹Çñ Ï¿ë ųÙáõ ã³÷): ´³Ûó DZնã ³Õûûó ³ն, ѳñó Ïáõ ï³Û ʳãÇÏ ÇնùնÇñ»ն »õ Ù»½Ç: ²ն Ñdzó³Í ¿ Ù»ñ سï»ն³¹³ñ³նÇն, Ø»ëñáå سßïáóÇ Ñն³ñ³Í Ù»ñ ²Ûµáõµ»նÇն, ½áñ ï»ë³Í ¿ ¾çÙdzÍնÇ Ã³ն·³ñ³նÇն Ù¿ç, áñáõն ¹ÇÙ³ó ½³ñÙ³նùáí »õ ëù³նã³óáõÙáí µ³ó³·³նã³Í ¿ åñ³½ÇÉóÇ ·ñ³·¿ïÁ. §¸áõù Ù»Í ÅáÕáíáõñ¹ ¿ù, Ñdzն³ÉÇ Ùß³ÏáÛÃÇ ï¿ñ: ³ñ·Ù³ն»ó¿ù Ó»ñ ·ñ³Ï³նáõÃÇõնÁ ûï³ñ É»½áõն»ñáí, Ù³ն³õ³ն¹ª ³ն·É»ñ¿նáí: ºÃ¿ Ï՛áõ½¿ù ³ß˳ñÑÇն µ³ն³É Ó»ñ Ùß³ÏáõóÛÇն ·³նÓ»ñÁ, Ó»ñ å³ïÙáõÃÇõնÁ, ·ñ³Ï³նáõÃÇõնÁ óñ·Ù³ն»ó¿ù ³ն·É»ñ¿նáí: ²å³ Ëáëïáí³ն³Í ¿, ÿ Çնù Çñ Ñéã³ÏÇն ï³ñ³ÍáõÙÁ Ù»Í Ù³ë³Ùµ ÏÁ å³ñïÇ Ã³ñ·Ù³նáõû³Ùµ ͳնûóն³Éáõ µ³ËïÇն:

ö³áõÉû øá¿Éû հ³Û³ëï³նÇ Ù¿ç ѳն¹ÇåáõÙն»ñ áõն»ó³õ ѳٳÉë³ñ³ն³Ï³ն áõë³նáÕն»ñáõ, ÷ñáֆ»ë¿ûñն»ñáõ »õ å»ï³Ï³ն ¹¿Ùù»ñáõ Ñ»ï, ³նáնó Ñ»ï áõն»ó³õ Ñ»ï³ùñùñ³Ï³ն ѳñó³½ñáÛóն»ñ, áñáնó Ù¿Ï Ù³ëÇն Ù»նù »õë Ñ»ï»õ»ó³նù ä¿ÛñáõÃÇ Ù»ñ å³ïÏ»ñ³ë÷Çõéն»ñáõ ÙÇçáóáí:

²ñï³ùÇնáí »õë ïå³õáñÇã ¿ §²ÉùÇÙÇÏáëÁ¦Ç Ñ»ÕÇն³ÏÁ, áñ Çñ å³ï³ն»Ï³ն ï³ñÇն»ñáõն »Õ³Í ¿ ½³ñïáõÕÇ ×³Ùµ³ն»ñáõ Ñ»ï»õáÕ ÙÁ, »ñÇï³ë³ñ¹³Ï³ն ³é³çÇն ï³ñÇն»ñáõն նáÛնÇëÏ »Õ³Í ¿ ÙáÉÇն ÃÙñ»óáõóÇãÇ, µ³Ûó ßնáñÑÇõ µ³ñÇ »Ï»Õ»ó³Ï³նÇ ÙÁ ËáñÑáõñ¹-Ëñ³ïն»ñáõն, Ùûï»ó³Í ¿ í³ն³Ï³ն Ï»³նùÇն, ëñï¿ն áõ Ñá·Ç¿ն Ãûó÷³Í ¿ ³նµ³ñáÛ ÙÇïù»ñÁ, ã³ñ ËáñÑáõñ¹ն»ñÁ, նáõÇñáõ³Í ¿ ·ñ³Ï³նáõû³ն: ÈáÛë ÁնÍ³Û³Í ¿ áõà ѳïáñ ·Çñù, áñáնó Ù¿ç Çñ³õ³Ùµ ³ÕÙáõÏ µ³ñÓñ³óáõó³Í ¿, ³ÕÙáõϪ Çñ ¹ñ³Ï³ն ÇÙ³ëïáí, áñ ѳë³õ ÙÇնã»õ Ù»ñ ³Ï³նçÁ, ÙÇնã»õ Èǵ³ն³ն, ѳٳÛն ѳÛáõû³ն ³Ï³նçÇն, áõ ϳñÍ¿ù ùÇã ÙÁ ³ñÃնóáõó Ù»½ Ù»ñ ÃÙµÇñ¿ն, ÿ ¶Æրø Ïáãáõ³Í ѳñëïáõÃÇõն ÙÁ ϳÛ, áñ Ù³ñ¹Á Ï՛³é³çնáñ¹¿ ÙÇնã»õ… Çնùն³×³ն³ãáõÙ:

ö³áõÉû øá¿Éû ëù³նã³ó³Í ¿ Ù»ñ »ñ³Åßïáõû³ն, Ù³ëն³õáñ³µ³ñª ÎáÙÇï³ë»³ն »ñ³Åßïáõû³ն. ûɳ¹ñ³Í ¿ ï¿ñ ϳն·նÇÉ Ù»ñ ÇնùնáõñáÛն ³ñáõ»ëïÇն:

úï³ñ ³ñáõ»ëï³·¿ïն»ñ, ·ñ³·¿ïն»ñ ÿ å³ïÙ³µ³նն»ñ Ñdzó³Í »ն Ñ³Û ÅáÕáíáõñ¹Ç ¹³ñ³õáñ Ùß³ÏáÛÃÇն: ÎÁ ÛÇ߻٠ֆñ³նë³óÇ Ñ³Û³·¿ï üñ»ï»ñÇù ü¿ÛïÇն, áñ ä¿Ûñáõà »Ï³õ 1970³Ï³ն Ãáõ³Ï³նն»ñáõն ëÏǽµÁ, ¹³ë³ËûëáõÃÇõն ÙÁ ïáõ³õ §հ³ÛϦ ³ÏáõÙµÇ Ù¿ç, áõñ ß»ßïÁ ¹ñ³õ ѳÛáó µ³ñÓñ³ñÅ¿ù Ùß³ÏáÛÃÇն íñ³Û, ¹ñáõ³ï»ó ½³Ûն, նáÛն ³ï»ն ³÷ëáë³ó, áñª §Ñ³Û ÅáÕáíáõñ¹Á ɳõ ãÇ ·Çï»ñ Çñ ³ñÅ¿ùն»ñÁ, ï¿ñ ãÇ Ï³ն·նÇñ Çñ ³Ûëù³ն ·»Õ»óÇÏ »õ ÇնùնáõñáÛն Ùß³ÏáÛÃÇն¦:

ÜáÛնÇÙ³ëï ³ñï³Û³ÛïáõÃÇõնն»ñÁ áõն»ó³Í ¿ ն³»õ §²ÉùÇÙÇÏáëÁ¦Ç Ñ»ÕÇն³ÏÁ:

Ø»½Ù¿ ß³ï»ñ, áõë³նáÕն»ñ »õ ³ÛÉ ·ñ³ë¿ñն»ñ, ϳñ¹³ó³Í »ն §²ÉùÇÙÇÏáëÁ¦ ·ÇñùÁ ³ն·É»ñ¿նáí ϳ٠ֆñ³նë»ñ¿նáí, óñ·Ù³ն³µ³ñ, µ³Ûó Ó³Ûն-Óáõն ã»ն ѳն³Í: ºñµ §²½¹³Ï¦ ѳٳó³նóÇ ÙÇçáóáí ѳñó³½ñáÛó ϳï³ñ»ó ö³áõÉû øá¿ÉáÛÇ Ñ»ï, »õ »ñµ ³ն ³ñï³Û³Ûï»ó Çñ ѳٳÏñ³նùÁ ѳն¹¿å Ñ³Û ÅáÕáíáõñ¹Çն áõ Ù»ñ ó³õ³ï³նç å³ïÙáõû³ն ѳն¹¿å ѳëï³ï»ó Çñ ¹ñ³Ï³ն Ï»óáõ³ÍùÁ, ëï»ÕÍáõ»ó³õ Ñá·»Ùï³õáñ Ùï»ñÙáõÃÇõն:

Ʊնã ¿ նÇõÃÁ §²ÉùÇÙÇÏáëÁ¦Çն: Àë»նùª ³Ù÷á÷, ÙÇïù µ³նÇն:

ì³ÛñÁª êå³նdz, áõñ Ï՛³åñÇ å³ï³նÇ ÑáíÇõ ÙÁ, áñ Áնûñó³ë¿ñ¿, ÏÁ ϳñ¹³Û Ù»Í Ñ»ÕÇն³Ïն»ñáõ ·Çñù»ñÁ, Ï՛áõ½¿ Çնù »õë §Ù»Íն³É¦, µ³ñÓñ³ն³É: Î՛áõ½¿ Ñ»ï³åն¹»É Çñ նå³ï³ÏÁ, »õ ³Ûë Ùï³ÍáõÙն»ñáí ï³ñáõ³Í ûñ ÙÁ ÏÁ ѳն¹ÇåÇ Ã³·³õáñÇ ÙÁ, áñ ÏÁ ûɳ¹ñ¿ »ñÃ³É ÙÇնã»õ º·ÇåïáëÇ µáõñ·»ñÁ, áõñ åÇïÇ ·ïն¿ Çñ ÷նïé³Í ·³նÓÁ, áñ ³նßáõßï µ³Ëï ÏÁ նß³ն³Ï¿:

հáíÇõÁ ͳ˻ó Çñ áã˳ñն»ñÁ, Ó·»ó Çñ ·ÇõÕÁ, ÑáíÇïն»ñÁ »õ ׳ٵ³Û »É³õ ¹¿åÇ º·Çåïáë:

ä³ïÙáõÃÇõնÁ ÏÁ ß³ñáõն³ÏáõÇ áã Çñ³Ï³ն ·»ïնÇ íñ³Û, ³ÛÉ Ñ»ùdzÃÇ ÙÁ ·ն³óùáí: ²é³ëå»É³Ï³ն ¹¿åù»ñ áõ ¹ñáõ³·ն»ñ: î»Õ-ï»Õ ϳ˳ñ¹³Ï³ն ÙÇçáó³éáõÙն»ñ, ³նѳõ³ï³ÉÇ å³ï³Ñ³ñն»ñ, áñáնù ɳÛն³ÍÇñ »ñ»õ³Ï³Ûáõûն¿ ÏÁ µËÇն ³նϳëϳÍ: ²ն³å³ïն ¿ ÙÃնáÉáñïÁª Áն¹Ñ³նñ³å¿ë, Çñ ³õ³½ն»ñáí, áõÕï»ñáí, áõÕï³å³նն»ñáí, Ñáí áõ ÙññÇÏáí, ³ÛñáÕ ³ñ»õáí, íñ³ն³µն³Ïն»ñáí, áõñ ÏÁ ѳն¹ÇåÇ ·»Õ»óÇÏ ü³ÃÇÙ³ÛÇն, »õ áõñ ÏÁ ëï»ÕÍáõÇ ëÇñ³ÛÇն ß³ï ù³Õóñ áõ µն³Ï³ն áÕç³·áõñáõÙ, Çñ³å³ßïáõû³ն Ùûï»ó³Í å³ñáõն³Ïáí:

Ú»ïá±Û, ÏÁ ѳն¹ÇåÇ ²ÉùÇÙÇÏáëÇն, áñ áõëÇն µ³½¿ն»ñ áõնÇ, áñ ÏÁ Ùï»ñÙ³ն³Û ïÕáõն Ñ»ï, áñ Çñ ÇÙ³ëïáõն ·Çïáõû³Ùµ Ûáñ¹áñն»ñ ÏÁ ϳñ¹³Û ÑáíÇõ §ïÕ»ÏÇն¦:

ÎÁ ß³ñáõն³ÏáõÇ ·³նÓÁ ·ïն»Éáõ »ñ³½Çն Ñ»ï³åն¹áõÙÁ, áñ ³Ûë å³ñ³·³ÛÇն ÏÁ նß³ն³Ï¿ Üä²î²ÎÆ հºî²äܸàôØ, áñ ïÇ»½»ñ³Ï³ն ÁÙµéնáõÙ ÙÁն ¿:

¶ÇñùÁ ³ÙµáÕç ËáñÑñ¹³նß³նն»ñ, նß³նն»ñ óáÛó Ïáõ ï³Û Ï»³նùÁ ³åñ»Éáõ ѳٳñ: îÇ»½»ñùÁ ³ÙµáÕç å³ñáõñáõ³Í ¿ նß³նն»ñáí, ѳñÏ ¿ Ù»Ïն³µ³ն»É ½³նáնù: Æ í»ñçáÛ ÏÁ ѳëնÇ µáõñ·»ñáõն, áõñ Ù³ñ¹ ÙÁ Çñ»ն ÏÁ ûɳ¹ñ¿ í»ñ³¹³éն³É êå³նdz, áõñ ųնï³Ã½»նÇÇ ÙÁ ï³Ï å³Ñáõ³Í ¿ Çñ ·³նÓÁ:

ÎÁ ѳõ³ï³ù, ϳ٠á㪠³Ûë Ñ»ùdzÃÇն, ³é³ëå»ÉÇն, ³Ûɳµ³ն³Ï³ն ϳéáÛó áõն»óáÕ ³Ûë í¿åÇն, ½³Ûն ÏÁ ÃáÕáõնù ÁնûñóáÕÇն: ²Ûëáõѳն¹»ñÓ, Ù»նù ǵñ»õ ѳۻñ ߳ѻó³նù Ù»Í µ³ñ»Ï³Ù ÙÁ, Ñéã³ÏÇ ïÇñ³ó³Í ·ñ³·¿ï ÙÁ, áñ ³Ûëûñ ɳõ ׳նãó³õ Ù»½, ßնáñÑÇõ ѳٳó³նó³ÛÇն µ³ñ»Ï³Ùáõû³ն »õ ½ñáõó³ïñáõû³ն: Ø»նù ³½·áíÇն ߳ѻó³նù ³½նáõ³Ñá·Ç ³ñáõ»ëï³·¿ï ÙÁ, áñ ѳÛáõն Ï»³նùն áõ ׳ϳﳷÇñÁ, ѳÛáõն ¸³ïÁ åÇïÇ ն»ñϳ۳óն¿ ѳٳÛն ³ß˳ñÑÇն, ³նßáõßï ն³»õª ÃáõñùÇն:

´³Ëï³õáñ ¿ §²ÉùÇÙÇÏáëÁ¦: ¶Çñù»ñն ³É µ³Ëï Ï՛áõն»ն³ն (ϳ٠ã»ն áõն»ն³ñ) Ù³ñ¹áó նÙ³ն… Ø»նù ßնáñÑ³Ï³É »նù ö³áõÉû øá¿ÉáÛÇն:

շ²հ²Ü¸àôÊî