Ümit Özdağ
29 – 30 Mayıs 2004 tarihlerinde Ankara’da ASAM-ATO ve Ermeni Araştırmaları Enstitüsü EREN tarafından Ermeni Araştırmaları İkinci Uluslar arası Kongresi gerçekleştirilmiştir. Kongre’ye yüzün üzerinde bilim insanı katılarak tebliği sunmuşlardır. Bu kongre uluslar arası bir sorun ve komplo haline gelen, Türk devletine, Türk toplumuna ve insanına yönelik bir saldırı kazanan Ermeni meselesine Türk bilim dünyasının ve sivil toplumunun cevabı olmuştur. Bu Kongre bir toplumunun kendisini savunmak için her şeyi devletten beklememesi gerektiğini hatta bazen bürokrasiye rağmen kendi çıkarlarını koruması gerektiğini de ortaya koymuştur.
Bu noktada kısaca Ermeni meselesi ile ilgili araştırma ve çalışmaların doğası üzerinde durur isek şunu görürüz. Ermeni meselesi ile ilgili yapılan çalışmalar klasik bir yakın tarih veya uluslar arası ilişkiler araştırmasının yapısının ötesinde bir karakter arz etmektedir. Bu konu ile ilgili Türk bilim insanları tarafından yapılan çalışmalar ülkemize yönelik ağır sonuçlar doğuracak olan politik gelişmeleri engellemek amacına yöneliktir. Ancak çok önemli işlevine rağmen bu çalışmalar Türkiye’de devlet tarafından ancak mevsimlik olarak hatırlanmaktadır. Konunun ülkemiz için yaşamsal önemine ve zaman zaman devlet yetkilileri tarafından büyük laflar edilmesine rağmen hiçbir zaman sistematik, uzun vadeli, hedef kitlesini yurt içinde ve yurt dışında doğru olarak belirlemiş ve doğru olarak ısrarla sürdüren bir çalışma konulmamıştır. Bu Kongre’yi ikinci kez gerçekleştiren kurum 2000 senesinde çok uzun yıllar önce kurulması gerekirken ASAM tarafından kurulan EREN bir sivil toplum örgütü olarak oluşmuştur. EREN Türkiye’de sivil toplumun, akademisyenlerin ve araştırmacıların terörizme, uluslar arası komplolara, Türkiye’nin menfaatlerini tespit ve gerçekleştirme konusunda iyiden iyiye yeteneklerini yitirmiş bürokrasiye cevabı olmuştur.
EREN, kuruluşundan hemen sonra çıkarmaya başladığı Ermeni Araştırmaları dergisi, Armenian Rewiev dergisi ve kitap yayınları ile ülkemizde yapılan Ermeni araştırmalarına büyük bir dinamizm getirmiştir. EREN tarafından düzenlenen ve genç araştırmacıları Ermeni meselesine yönlendirmek amacıyla yapılan ödüllü yarışmalarda büyük bir başarı sağlanmıştır. EREN yaptığı çalışmalarla Ermenistan ve ABD başta olmak üzere Türkiye dışında yoğun bir ilginin odağı haline gelmiştir. EREN’in amaçlarından birisi de kuruluş gününden itibaren Türkiye’de değişik üniversitelere dağılmış olan Ermeni meselesi ile ilgili çalışmalar yapan araştırmacıların çalışmalarının ülke gündemine taşınmasına yardımcı olacak bir platform oluşturmak olmuştur. Bu amaçla Ermeni Araştırmaları Kongresi iki senede bir yapılması planlanarak oluşturulmuştur.
Birincisi iki sene önce 2002’de yapılan Ermeni Araştırmaları Kongresi ile EREN Türkiye’deki bilimsel Ermeni araştırmaları potansiyelini bir araya getirmiştir. İlk toplantı neticesinde ortaya 108 bilimsel araştırmadan oluşan üç ciltlik bir kitap serisinin çıkmasının ötesinde konu ile ilgili bilimsel araştırmalara büyük bir dinamizm getirmiş, uzmanların birbirleri ile tanışmalarını sağlamış, üzerinde çalışılan konular konusunda görüş alış verişini sağlamıştır. İkincisi yapılan bu toplantı ile Ermeni Araştırmaları Uluslar arası Kongresi geleneksel bir nitelik kazanmaya doğru önemli bir adım atmıştır. Bu kongreye katılan değerli konu uzmanlarının gerek bu kongrede gerek önümüzdeki dönemde yapacağı bilimsel katkılar ile Ermeni meselesinin anlaşılması ve anlatılması konusunda önemli bir katkı oluşturacaktır.
Türkiye’nin değişik üniversiteleri ve kurumlarına dağılmış olan çok değerli akademisyenleri ve araştırmacılarının bir araya gelerek gelecekle ilgili projeleri konusunda görüş alış verişinde bulunmalarının sağlanmasının bile başlı başına önemli bir katkı olduğuna inanıyorum. Altını çizmek istediğim bir husus da bu kongrenin gerçekleştirilmesinde ASAM ve EREN’e destek veren Ankara Ticaret Odasının oynadığı çok önemli roldür. Bu kongrenin yapılması sürecinde ne yazık ki devlet kuruluşları yine engelleyici ve aksatıcı işlevlerinin dışında hiçbir rol üstlenmemiştir. Bürokratik yapılar sorumsuz bir anlayış ile EREN’in yaptığı çalışmaları sabote etmekten öteye gitmemişlerdir. Bu noktada Ankara Ticaret Odası Başkanı Sayın Aygün ve Ticaret Odası Meclisi Başkanı Sayın Nuri Gürgür büyük bir tarihsel bilinç ve sorumluluk duygusu ile Ermeni Araştırmaları İkinci Uluslar arası Kongresinin gerçekleştirilmesi konusunda ASAM ve EREN’le birlikte durumdan görev çıkarmışlardır. Kendilerine Yeni Çağ aracılığı ile teşekkür etmeyi bir borç biliyorum. İki sene sonra Ermeni Araştırmaları Üçüncü Uluslar arası Kongresi’nin düzenleneceğine olan inancım artık tamdır.
Tarih: 01.06.2004
Yorumlar kapatıldı.