yerkir: ƽ³µ»É ´³Ûñ³ù¹³ñÛ³նª ׳鳷áÕ ³ëïÕ ûå»ñ³ÛÇն »ñ·³ñí»ëïáõÙ

ÈÇÉÇà ê. ¶²ÈêîÚ²Ü


§Æ½³µ»É ´³Ûñ³ù¹³ñÛ³նÁ ϳն³¹³Ï³ն ûå»ñ³ÛÇն »ñ·³ñí»ëïÇ Áնïñ³նÇáõÙ ÙÇնã ûñë Çñ»նó ѳëï³ï³Í »ñ·Çãն»ñÇó ³Ù»ն³÷³ÛÉáõնն ¿¦,- ·ñáõÙ ¿ §îáñáնïá êóñǦ ÃÕóÏÇó ìÇÉÛ³Ù ÈÇÃÉ»ñÁ:

ƽ³µ»É ´³Ûñ³ù¹³ñÛ³նն Çñáù ѳٳß˳ñѳÛÇն ëáåñ³նáն»ñÇ ß³ñùáõ٠ûñ»õë ³Ù»ն³³ñ³· µ³ó³Ñ³Ûïí³Í ³ëïÕ»ñÇó Ù»Ïն ¿: ´»Ù³Ï³ն ÏÛ³նùÇ Ñ³Ù³ñ ã³÷³½³նó ϳñ× Å³Ù³ն³Ï³Ñ³ïí³ÍáõÙ, Áն¹³Ù»նÁ ãáñë-ÑÇն· ï³ñáõÙ, »ñÇï³ë³ñ¹ »ñ·ãáõÑáõն ѳçáÕí»É ¿ նí³×»É µն³·³í³éÇ ·ñ»Ã» µáÉáñ µ³ñÓáõնùն»ñÁ:

1997Ã.ª Ø»ïñáåáÉÇï»ն ûå»ñ³ÛÇ Ùñó³ն³Ï, 2000ê. ä ¸áÙÇն·áÛÇ úå»ñ³Édz ÙñóáõÛÃÇ ³é³çÇն Ùñó³ն³Ï, նáõÛն Ãí³Ï³նÇնª ºÉǽ³í»ï³ II ó·áõÑáõ áëÏ» Ù»¹³É:

Ìնí»Éáí Èǵ³ն³նáõÙ, ÉÇն»Éáí Áնï³նÇùÇ í»ó »ñ»Ë³ն»ñÇó ³Ù»ն³Ïñïë»ñÁ, ï³ëնãáñë ï³ñ»Ï³նáõ٠ƽ³µ»ÉÁ ï»Õ³÷áËí»É ¿ îáñáնïá, áõñ ï»ÕÇ Ñ³Ûϳϳն »Ï»Õ»óáõÙ »ñ·»ÉÁ ¹³ñÓ»É ¿ նñ³ ÏÛ³նùÇ Ù»Í³·áõÛն ѳ×áõÛùն»ñÇó Ù»ÏÁ, »õ ß³ñáõն³ÏáõÙ ¿ ³Û¹åÇëÇն ÉÇն»É:

Æ ¹»å, ѳϳé³Ï ѳٻñ·³ÛÇն ·»ñͳնñ³µ»éնí³ÍáõÃÛ³նÁ, ³Ûëûñ ¿É ùÇã ã»ն ³Ûն »ñç³նÇÏն»ñÁ, áñáնù îáñáնïáÛÇ Ñ³Ûϳϳն »Ï»Õ»óáõ ÏÇñ³ÏնûñÛ³ å³ï³ñ³·áõÙ ½³ïáõÙ »ն µ³ó³éÇÏ ·»Õ»óÇÏ áõ ³ÕµÛáõñÇ Ù³ùñáõÃÛ³ն Ù»ն³Ï³ï³ñÇ ³ëïí³Í³ÛÇն Ó³ÛնÁ: ²Ûá, ųٳն³Ï ·ïն»Éáõ ¹»åùáõÙ »ñ·ãáõÑÇն í³ÛñÏÛ³ն ³ն·³Ù ãÇ í³ñ³նáõÙ Ùdzն³É »ñ·ã³ËÙµÇն:

ºí å³ï³Ñ³Ï³ն ã¿, áñ ϳն³¹³Ï³ն CBC ÁնÏ»ñáõÃÛ³ն ÏáÕÙÇó ÃáÕ³ñÏí³Í »ñ·ãáõÑáõ ³é³çÇնª §ÈáõÛë ¼í³ñæ í»ñï³éáõÃÛ³Ùµ ɳ½»ñ³ÛÇն Ó³Ûն»ñǽÁ ն»ñ³éáõÙ ¿ Ñ³Û Ñá·»õáñ »ñ³ÅßïáõÃÛ³ն Áնïñ³նÇ:

§êÇñáõÙ »Ù ³Ûë ÑÙ³ÛáÕ, ¹Ûáõóϳն »ñ³ÅßïáõÃÛáõնÁ,- ³ëáõÙ ¿ ƽ³µ»ÉÁ,-ÛáõñûñÇն³Ï ¹³éÁ ù³ÕóñáõÃÛáõն ϳ նñ³ Ù»ç, »õ Ù»Ïն³µ³ն»ÉÇë ϳñáÕ »ë Ñá·Ç¹ ¹ն»É: γñáÕ »Ù ³ß˳ñÑÇ áñ»õ¿ »ñÏñáõÙ Ùïն»É ѳÛϳϳն »Ï»Õ»óÇ »õ Ùdzն³É »ñ·ã³ËÙµÇն: ºë ³Ûնï»Õ ÇնÓ ½·áõÙ »Ù Çնãå»ë ï³նÁ¦:

êñ³նù Ñ»նó ³Ûնå»ë ³ëí³Í Ëáëù»ñ ã»ն. հ³Û³ëï³նáõÙ ·ïնí»Éáõ ûñ»ñÇն »ñ·ãáõÑÇն ÙÇ ù³նÇ Ñá·»õáñ »ñ·»ñ Ó³Ûն³·ñ»ó Ù»ñ »Ï»Õ»óÇն»ñáõÙ: ºí å³ñ½³å»ë ³ննϳñ³·ñ»ÉÇ ¿ñ ³Ûն ն»ñ¹³ßն³ÏáõÃÛáõնն áõ »ñ³նáõÃÛáõնÁ, áñ ƽ³µ»Éն ³åñáõÙ ¿ñ ¶»Õ³ñ¹áõÙ, ê³ÕÙáë³í³նùáõ٠ϳ٠հéÇ÷ëÇÙ»áõÙ Ñ³Û Ñá·»õáñ »ñ·»ñÁ ϳï³ñ»ÉÇë:

§Ø»նù µáÉáñë Ïáõéù»ñÇ Ï³ñÇù áõն»նù. »ñµ »ë ¹»é ÷áùñ ¿Ç, ûå»ñ³ÛÇն Ñ³Û »ñ·Çã ã¿Ç ׳ն³ãáõÙ, áñ Ó·ï»Ç նñ³ն նÙ³նí»É: »»õ Ñ»ïá ÇÙ³ó³, áñ ÈáõëÇն ²Ù³ñ³ն Ñ³Û ¿: ºí µ³í³Ï³ն ųٳն³Ï ³նó³í, ÙÇնã ѳëϳó³, áñ »ë ¿É ϳñáÕ »Ù »ñ·ãÇ Ï³ñÇ»ñ³ ³ն»É: ÆÙ µáÉáñ Ï»նë³·Çñն»ñն ÇնÓ Ï³ն³¹³Ñ³Û ëáåñ³նá »ն ³ëáõÙ: ´³Ûó »ë Ñ³Û »Ù ųé³ն·áõÃÛ³Ùµ, ³ñÙ³ïն»ñáí, û»õ å³ïϳնáõÙ »Ù γն³¹³ÛÇն¦:

ê³Ï³Ûն Çñ³Ï³նáõÙ »ñ·ãáõÑÇն å³ïϳնáõÙ ¿ áÕç ³ß˳ñÑÇն, áñáíÑ»ï»õ 1999Ã. γն³¹³Ï³ն ûå»ñ³ÛáõÙ ëÏë»Éáí Çñ ¹»µÛáõïÁ (èáëÇն³ÛÇ ¹»ñ»ñ·Á èáëÇնÇÇ §ê»õÇÉÛ³ն ë³÷ñÇãÁ¦ ûå»ñ³ÛáõÙ), ն³ ÑÇն· ï³ñáõÙ նí³×»É ¿ ·ñ»Ã» µáÉáñ ѳٳß˳ñѳÛÇն µ»Ù³Ñ³ñóÏն»ñÁª γñն»·Ç հáÉ, ȳ êϳɳ, Ø»ïñáåáÉÇï»ն, øáí»նï ¶³ñ¹»ն, ê³ն üñ³նóÇëÏáÛÇ »õ Èáë ²նç»É»ëÇ ûå»ñ³ն»ñ, ´³ëïÇÉ (ö³ñǽ), ¼³Éóµáõñ·…

§ÆÙ Ùáõïùն ûå»ñ³ÛÇն ³ñí»ëï Íñ³·ñí³Í ã¿ñ: ÆÙ »ñÃն ûå»ñ³ÛÇն ³ß˳ñÑáõ٠ϳñáÕ ¿ ³Ûնù³ն Çնùն³µáõË áõ ³նµéն³½µáëÇÏ ÉÇն»É, áñù³ն »ë Ïϳٻն³Ù: ì»ñç»ñë ÇնÓ Ñ³ñóñÇն, û 2009-Ç Ñáõնí³ñÇն Çնã »Ù ³ն»Éáõ: ºë å³ñ½³å»ë ³Û¹ù³ն Ñ»éáõ ã»Ù áõ½áõÙ ն³Û»É: ºñÏáõ ϳ٠»ñ»ù ï³ñǪ ³Ûá: ´³Ûó Ñǯն· ï³ñÇ, Ç ë»ñ ²ëïÍá…¦:
§հñ³ß³ÉÇ ¿, áñ ³ÛëåÇëÇն ¿ Ó³Ûնë, ½³ñ·³նáõÙ ¿ µ³ñÓñáõÃÛáõնն»ñáõÙ »õ ËáñáõÃÛáõն Ó»éù µ»ñáõÙ ÙÇçÇն ѳïí³ÍáõÙ:

Æ٠ϳñÍÇùáí, »Ã» ³éáÕç ÏÛ³նù »ë í³ñáõÙ, Ó³Ûն¹ ¿É ¿ ³éáÕç ÙնáõÙ: êÇñáõÙ »Ù ´Áñçǹ ÜÇÉëáնÇ ÙÇïùÁª ïËáõñ Ãéãáõնն»ñÁ ã»ն »ñ·áõÙ¦£

ƽ³µ»É ´³Ûñ³ù¹³ñÛ³նն Çñáù »ñç³նÇÏ ¿, áñáíÑ»ï»õ նñ³ Ó³ÛնÇ Ù³ùñáõÃÛáõնն áõ Ñնã»ÕáõÃÛáõնÁ, նñ³ µ»Ù³Ï³ն µ³ó³éÇÏ ·»Õ»óÏáõÃÛáõնÁ, ³ñïÇëï³Ï³ն ÑÙ³Ûùն áõ ³նѳï³Ï³նáõÃÛáõնÁ ·»ñáõÙ »ն û° Ù³ëն³·»ïն»ñÇն, û° å³ñ½³å»ë ѳն¹Çë³ï»ëÇն:

հ³Û³ëï³նÇ å»ï³Ï³ն ֆÇÉѳñÙáնÇÏ նí³·³ËÙµÇ նí³·³ÏóáõÃÛ³Ùµ, ¹ÇñÇÅáñª ¾. Âá÷ãÛ³ն, »ñ·ãáõÑÇն Ñ³Û Ñ³ն¹Çë³ï»ëÇն å³ñ½³å»ë Ó³ÛնÇ áõ »ñ³ÅßïáõÃÛ³ն µ³ó³éÇÏ ïáն նíÇñ»ó: ²Û¹ù³ն µ³ն³ëï»Õͳϳն, ³Û¹ù³ն Éáõë³íáñ, ÙÇ»õնáõÛն ųٳն³Ïª ¹ñ³Ù³ïÇÏ áõ Ëáñù³ÛÇն »ñ·»óáÕáõÃÛáõն ѳ۳ëï³նóÇ Ñ³ն¹Çë³ï»ëÁ í³Õáõó ã¿ñ Éë»É:

¸íáñųÏÇ, ì»ñ¹ÇÇ, Øáó³ñïÇ, èáëÇնÇÇ ûå»ñ³ն»ñÇó Ù»ն»ñ·»ñÁ ƽ³µ»ÉÇ Ï³ï³ñٳٵ Ñնã»óÇն ³Ûնù³ն ѳÙá½Çã áõ ³Ûնù³ն ·»Õ»óÇÏ, áñ ¹³ÑÉÇ×Á »ñÏÛáõÕáõÙ ¿ñ, û Çñ ßնã³éáõÃÛ³Ùµ Ï˳óñÇ ÉÇóù³íáñí³Í ÙÃնáÉáñïÁ£

ÆëÏ µ»ÙÇó ¹áõñë ƽ³µ»ÉÁ Ññ³ß³ÉÇ Ù³ñ¹ ¿ áõ å³ñ½³å»ë ɳí ѳÛ: àõÕÕ³ÏÇ ½³ñÙ³ն³ÉÇ ¿ñ, û ³é³çÇն ³ն·³Ù հ³Ûñ»նÇùáõÙ ·ïնíáÕ »ñ·ãáõÑÇն Çնã ·áõñ·áõñ³նùáí ¿ñ ëÇñáõÙ հ³Û³ëï³նÁ, ½³ñÙ³նáõÙ նñ³ Ñ»ùdzóÛÇն ·»Õ»óÏáõÃÛ³Ùµ, Çñ»ն ßñç³å³ïáÕ Ù³ñ¹Ï³նó ç»ñÙáõÃÛ³Ùµ áõ ѳ۳ëï³նÛ³ն ³ñ»õÇ Ñ³ñ³½³ïáõÃÛ³Ùµ£

հ³Û³ëï³նáõÙ ·ïնí»Éáõ 10 ûñ»ñÇ Áնóóùáõ٠ƽ³µ»ÉÁ ѳëóñ»ó ѳٳ·áñͳÏó»É áõ Ó³Ûն³·ñáõÃÛáõնն»ñ ϳï³ñ»É §î³Ã»õ¦ Ù³նϳϳն »ñ·ã³ËÙµÇ, ºñ»õ³նÇ Ï³Ù»ñ³ÛÇն »ñ·ã³ËÙµÇ »õ ÎáÙÇï³ëÇ ³նí³ն ɳñ³ÛÇն ù³éÛ³ÏÇ Ñ»ï£

հ³Ù»ñ·³ÛÇն ·»ñͳնñ³µ»éնí³Í ųٳն³Ï³óáõÛóն áõ µ³½áõÙ ÑÛáõñ³Ë³Õ»ñÁ Ù»ñà նñ³ն ѳëóնáõÙ »ն ÜÛáõ Úáñù, Ù»ñê ê³ն üñ³նóÇëÏá, Ù»ñê îáñáնïá, »õ ³Ûëå»ë ß³ñáõն³Ï: ÆëÏ Æ½³µ»ÉÁ ëÇñáõÙ ¿ ׳Ù÷áñ¹»É áõ »ñ·»É, ն³»õ ãÇ ¹Å·áÑáõÙ: §ÆնÓ Ñ³Ù³ñ ë³ ³Ù»ն³µն³Ï³ն ³ß˳ï³նù³ÛÇն íÇ׳Ïն ¿, áñ »ñµ»õ¿ ϳñáÕ ¿Ç ó³նϳն³É¦,- ³ëáõÙ ¿ »ñ·ãáõÑÇն:

ܳ ն³»õ ãÇ ½ÕçáõÙ îáñáնïáÛÇ Ñ³Ù³Éë³ñ³նÇ Ï»նë³ùÇÙdzÛÇ ֆ³ÏáõÉï»ïáõÙ ³նóϳóñ³Í ï³ñÇն»ñÇ Ñ³Ù³ñ, §µ³Ûó »ñ·ն ÇնÓ µáÉáñáíÇն áõñÇß Ù³ñ¹ ¿ ¹³ñÓնáõÙ: ºñ³ÅßïáõÃÛáõնÁ ùá Ù»çÇó ѳնáõÙ ¿ ³Ù»ն³Ã³նÏÁ, µ³ó³Ñ³ÛïáõÙ ¿ ³Ûն ³Ù»ն³É³íÁ, áñ ϳ ùá Ù»ç: ²Ûն ³ñÃն³óնáõÙ, Ù³ùñáõÙ ¿ Ñá·Ç¹: Æ٠ϳñÍÇùáí, ³Ûն ÇնÓ ³í»ÉÇ É³íն ¿ ¹³ñÓնáõÙ¦:

ÆëÏ ³éç»õáõÙ Ñ³Û ³ñí»ëï³·»ïն»ñÇ Ñ»ï ѳٳ·áñͳÏóáõÃÛ³ն նáñ Íñ³·ñ»ñն »ն áõ ѳÛñ»նÇùÇ Ñ»ï ѳն¹ÇåÙ³ն ³նѳٵ»ñ ëå³ëáõÙÁ£