Soğuk Savaş’ın ikiye böldüğü Avrupa, Berlin Duvarı’nın yıkılışından 15 yıl sonra bugün yeniden birleşiyor.
Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Slovenya, Litvanya, Letonya, Estonya, Malta ve Kıbrıs Rum Kesimi dün gece yarısından itibaren resmen AB üyesi oldu. Katılım töreni için, birliğin dönem başkanı İrlanda’nın başkenti Dublin’de 25’lerin devlet ya da hükümet başkanları bir araya geliyor. Törende, yıl sonu müzakerelere başlamayı umut eden Türkiye’yi Başbakan Erdoğan temsil edecek.
1951’de altı ülkenin imzaladığı Paris Antlaşması ile temeli atılan birlik, 5. genişleme hamlesiyle bugün 25 üyeli, 20 resmi dilli, 455 milyon nüfuslu bir yapı haline geliyor. AB, doğu istikametinde bin kilometre genişleyerek Belarus, Rusya ve Ukrayna’ya dayanıyor. 10 yeni ülke, Birlik’in nüfusunun beşte biri olan 75 milyon insanı taşıyor. Yeni üyelerle birlikte Avrupa haritası dörtte bir oranında genişliyor. Ancak yeni üyeler birliğin ortak zenginliğine sadece yüzde 5 katkıda bulunuyor. Yeni üyelerde kişi başına milli gelir, 15’ler ortalamasının yüzde 40’ına tekabül ediyor. AB’nin istatistik kurumu Barometer’in son araştırmasına göre, yeni Avrupalıların Birlik hakkında öğrenmek istedikleri ilk iki şey, sosyal politikalar, yani yardımlar ve ekonomi. Ancak 1997’de doğuya doğru genişleme kararı alan AB, bugün ne 1981’deki ne de 1986’daki gücünde. Birlik’in motor güçlerinin ekonomileri çatırdıyor. AB ülkelerinin hemen tamamında işsizlik, sosyal yardımların kaldırılması ya da kısıtlanması, şirket iflasları konuşuluyor. Genişlemenin siyasi boyutu da ekonomik boyutu gibi önemli sorunlar getiriyor. Dış politika ve savunma alanında ortak kararlar alamayan, Irak krizinde bölünen yapının 25 üyeyle ne yapacağı merak ediliyor. Bu yüzden AB Anayasası’nın ele alınacağı 17-18 Haziran zirvesi büyük önem taşıyor.
01.05.2004
Selçuk Gültaşlı – Ali İhsan Aydın
Brüksel – Paris
Yorumlar kapatıldı.