Fikret Ertan
Amerika, Kafkaslar’daki nüfuz ve ağırlığını artırmaya, geliştirmeye kararlı; bunun için bölgede bazısı fark edilen bazısı edilmeyen birtakım yeni hamleler yapıyor, yeni anlaşmalara imza atıyor.
Bu çerçevede komşumuz Ermenistan ile geçen hafta sonu imzaladığı askerî anlaşma, Amerika’nın bölgedeki sessiz, ama önemli yeni hamlelerinin sonuncusu olarak görülebilir. Bazı haber ajanslarının bir–iki cümleyle kısa haber şeklinde duyurdukları bu anlaşma Ermenistan’ın başkenti Erivan’ı 25 Nisan Pazar günü sessiz sedasız ziyaret eden Avrupa’daki Amerikan Kuvvetleri (EUCOM)’nin ikinci ismi Korgeneral Charles Ward’un ziyaretinin hemen ardından çok kısa bir duyuruyla açıklanmış bulunuyor. Ermenistan Genelkurmay Başkanı Korgeneral Mikhail Arutunyan tarafından 26 Nisan Pazartesi günü resmen açıklanan bu anlaşmayla Amerika’nın Avrupa Kuvvetleri Komutanlığı ile Ermenistan ilk defa bir askerî anlaşmaya varmış oluyorlar.
Korgeneral Charles Ward’un bu ay içinde Erivan’a yaptığı iki ziyaret sonucu hazırlanan bu anlaşma çıkan bilgilere göre bir askerî lojistik anlaşması. Bu anlaşmaya göre, Amerikan askerî kuvvetleri Ermenistan’a gelip Ermeni askerî üslerinde kalabilecek, bu üslerin imkanlarından faydalanabilecek, Amerikan askerî uçakları da Ermeni hava üslerini kullanabilecekler. Aynı şartlar Ermeni askerî kuvvetleri için de Amerika’da geçerli olacak; ama bu tabii ki teknik bir ayrıntı; yoksa Ermeni kuvvetlerinin Amerika’ya gitmesi asla söz konusu değil; zaten niçin gitsinler ki?..
Anlaşmanın başka şart ve maddeleri arasında Amerika’nın faydalandığı hizmetler karşılığı Ermenistan’a ödeme yapması, Ermenistan’ın Irak’ta görevlendireceği bir ulaştırma bölüğünün masraflarının Amerika tarafından karşılanacağı gibi özel maddeler de var. Bundan da Ermenistan’ın Irak’a Amerika’ya yardımcı olmak üzere bir ulaştırma bölüğünü göndermeye hazırlandığını, Ermenistan’ın bu jestle bir bakıma hem Amerika’yla yakınlaşmayı amaçladığını ve hem de Irak’ta askerî varlıkları bulunan komşuları Azerbaycan ve Gürcistan’ı bir bakıma dengelemeyi planladığını anlıyoruz. Gerçekten de bugün Irak’ta Azerbaycan’ın 150, Gürcistan’ın ise 180 askerden meydana gelen askerî varlıkları görev yapıyor.
Amerika’nın Ermenistan ile imzaladığı bu son lojistik anlaşma Kafkaslar’a yönelik askerî hamlelerinin en sonuncusu. Kafkaslar’daki hem Rus ve hem de İran nüfuzunu kırmayı amaçlayan Amerika geçen yıl bu sıralarda Gürcistan ile çok kapsamlı, çok özel bir askerî anlaşma yapmıştı. Hatırlanacağı üzere Amerika bu anlaşmaya göre, Gürcü askerî üs ve tesislerinden serbestçe yararlanabilecek, Amerikan askerî personeli Gürcistan’a vizesiz, pasaportsuz girebilecek, çıkabilecek, Amerikan uçak ve araçları Gürcü toprakları ve hava sahasını istedikleri şekilde serbestçe kullanabileceklerdi…
Amerika’nın Gürcistan ile askerî ilişkileri şüphesiz sadece bu anlaşmadan da ibaret değil; Amerika kısa bir süre önce sona eren bir askerî eğitim programı çerçevesinde sanırım 3 tabur kadar Gürcü özel birliklerini de eğitmiş, donatmıştı. Kafkaslar’ın önemli ülkesi dostumuz Azerbaycan ile de Amerika’nın önemli askerî ilişkileri var; Amerika bu ülkeye Hazar Denizi’nde kullanılmak üzere çeşitli askerî botlar sağlamıştı mesela.
Amerika’nın Ermenistan’a yönelik bu son asker hamlesi şüphesiz Rusya ile güçlü ittifak ilişkilerine sahip Ermenistan’ı uzun vadede kendi tarafına çekmeyi, böylece Rusya–Ermenistan ve Ermenistan–İran ilişkilerini yine uzun vadede zayıflatmayı amaçlıyor. Hatta bu hamle sayesinde Amerika’nın uzun vadede Afganistan, Irak’taki askerî varlığından sonra Ermenistan’da muhtemelen tesis edeceği yeni askerî varlığıyla İran’ı çevrelemeyi planladığı da söylenebilir.
Umarım işleri ve görevleri bunlarla ilgilenmek olanlar bu amaç ve planların farkındadırlar.
Yorumlar kapatıldı.