Üstrahip Manuel Yergatyan, yıllardır devam eden kalp rahatsızlığı sonucunda, 11 Şubat 2004 tarihinde Hollanda’nın Almelo kentinde ebediyete intikal etti.
Peder Manuel, 11 Eylül 1954 tarihinde İstanbul’da doğdu. Hacı (Ermeni Ortodoks) ve Sabahat Eldemir (Türk Müslüman) çiftinin ikinci oğluydu. Peder Garabed Balyan tarafından 4 Aralık 1959 tarihinde Surp Asdvadzadzin Patriklik Merkez Kilisesi’nde vaftiz edildi. Vaftiz Babası Antranig Sargavak Hallacyan kendisine Hayg adını verdi.
Gedikpaşa Mesrobyan Okulu’nda ilköğrenimine devam ederken, Gedikpaşa Surp Hovhannes Avedaraniç ve Bakırköy Surp Asdvadzadzin kiliselerinde çocuk korolarının çalışmalarına katıldı.
1968’de, Peder Partoğ Hırkacıyan tarafından Kudüs Ermeni Patrikliği Ruhban Okulu’na götürüldü. 1973’te mezun olduktan sonra, Başepiskopos Şahe Acemyan’dan “uraragir” rütbesini aldı, ve askerlik görevini yerine getirmek üzere Türkiye’ye döndü. Terhis olduktan sonra, içinde yine rahip olma isteği uyandı.
5 Ağustos 1976 tarihli dilekçeyle Türkiye Ermenileri Patriği Şınorhk Kalustyan’a başvurarak rahip olmak istediğini belirtti. Bir hafta sonra Episkopos Şahan Sıvacıyan’dan Kilise’de ilk büyük dini rütbe olan “Sargavak” (diyakos, deacon, şemmas) rütbesini aldı. 22 Ağustos 1978 tarihinde Ortaköy Surp Asdvadzadzin Kilisesi’ndeki törenle Patrik Şınorhk Hazretleri tarafından “apeğa” (rahip) takdis edildi ve Peder Manuel ruhani adını aldı.
6 Nisan 1978 tarihinde, Patrik Şınorhk Hazretlerinin izniyle Türkiye Ermenileri Patrikliği’nin yetki alanından çıkarak, Kudüs Ermeni Patriği Yeğişe Derderyan tarafından Kudüs Ermeni Patrikliği Rahipler Topluluğu’na üye oldu. İki yıl Kudüs’te kalarak oradaki Ruhban Okulu’nun idareciliğini yaptı. Aynı zamanda, Beytlehem ve Kudüs’teki kutsal mekanlardaki dini resimlerin restorasyonunu gerçekleştirdi.
1980 yılının Ağustos ayının sonuna doğru hem yaz tatilini geçirmek, hem de Kudüs’teki Ruhban Okulu’na yeni öğrenciler bulmak üzere Türkiye’ye döndü.
13 Ekim 1980 tarihinde Kudüs’e geri dönerken, Yeşilköy Atatürk Havaalanında beraberindeki beş yeni ruhban okulu öğrenci adayıyla birlikte sorgulanmak üzere göz altına alındı. Beraberindekiler daha sonra serbest bırakıldılarsa da, Peder Manuel’in gözaltında bulunma hali devam etti. 13 Kasım 1980 tarihinde askeri mahkeme kararıyla resmen tutuklandı. Patrik Şınorhk, Av. Hasan Basri Öztürk başkanlığındaki bir hukukçu grubunu Peder Manuel’in beraatı için çalışmak üzere görevlendirdiyse de, açıklanmayan nedenlerle avukatlar davadan çekildiler. 2 Eylül 1982 tarihinde Patrik Şınorhk Hazretleri duruşmaya katılarak Peder Manuel’in lehine ifade verdi. Ancak Kudüs Ruhban Okulu’nun eski öğrencilerinden Mikayel Sağlam aynı duruşmada verdiği ifadede Peder Manuel’in Kudüs’te Türk aleyhtarı gösteriler organize ettiğini ve Ruhban Okulu’nun diğer öğrencilerinden, Rahip Manuel’in köpeklerinden birine Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk’ün adını verdiğini duyduğunu iddia etti.
Sıkıyönetim Komutanlığı 1 No.lu Askeri Mahkemesi 18 Mart 1983 günü Peder Manuel’in “Yabancı bir memlekette din adamlığı sıfatından da istifade etmek suretiyle milli menfaatlere zarar verecek faaliyette bulunma eylemine uyan TCK. 140. maddesi gereğince 14 yıl ağır hapis cezası ile” mahkum edilmesini karara bağladı. Ancak genel af çıkınca, 18 Mayıs 1986 tarihinde şartlı olarak tahliye edildi. Patrik Şınorhk Hazretlerinin çabasıyla, nezaret altındaki zorunlu ikameti Gümüşhane ilinden İstanbul’a alınarak, Peder Manuel 1986 ve 1991 yılları arasında Kumkapı’daki Patrikhane’de ikamet etti ve çeşitli kiliselerdeki törenlere katılabildi. 30 Aralık 1991 tarihinde nihayet pasaport alabildi ve yurtdışına çıkmasına izin verildi.
Hollanda’daki Ermeni cemaatinin davetiyle Amsterdam’a giden Peder Manuel, Paris’teki Ermeni Kilisesi Başepiskoposluğu tarafından öncelikle Amsterdam ve Almelo’daki Ermeniler’in din görevlisi görevine atandı.
Son yıllarda kalp rahatsızlığı artınca, Peder Manuel emekliye ayrılmanın doğru olacağını düşündü. Hollanda makamları gerekli tıbbi müdahale ve tedavi masraflarını cömertçe karşıladı.
Patrik Mesrob II Hazretleri, İstanbul doğumlu olduğu ve İstanbul’da rahip takdis edildiği için Peder Manuel’in naaşının İstanbul’a getirilerek Şişli Ermeni Mezarlığı’nın rahipler bölümünde toprağa verilmesini önerdi. Ancak Peder Manuel’in Almelo’da yaşayan aile üyeleri, Almelo mezarlığına defnedilmesini arzuladılar. Bunun üzerine, 1 Şubat’taki yol kazasından sonra Yedikule Surp Pırgiç Hastanesi’nde nekahat döneminde bulunan Patrik Mesrob, İstanbul Ermeni Patrikliği’ni temsilen Almelo’daki cenaze törenine katılması için Ruhani Kurul Başkanı Episkopos Aram Ateşyan’ı görevlendirdi.
Cenaze töreni, 16 Şubat 2004, Pazartesi günü saat 13.00’te Almelo’daki Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi’nde düzenlendi. Paris Ermeni Başepiskoposu Kyud Nakkaşyan’ın yönettiği törene Kudüs Ermeni Patrikliği’nden Başepiskopos Nurhan Manugyan, İstanbul’dan Episkopos Aram Ateşyan, iki rahip, üç papaz, yabancı kiliselerin temsilcileri ve 600 kadar cemaat üyesi katıldı. Törende, Eçmiyadzin’deki Tüm Ermeniler Katolikosu Karekin II Hazretlerinin, Kudüs Ermeni Patriği Torkom II Hazretlerinin ve İstanbul Ermeni Patriği Mesrob II Hazretlerinin taziyeleri aktarıldı. Törene müteakiben, Peder Manuel’in naaşı Almelo mezarlığında toprağa verildi.
Peder Manuel’in ruhunun huzuru için, 17 Şubat, Aziz Ğevont yortusunda, Kumkapı’daki Surp Asdvadzadzin Patriklik Merkez Kilisesi’nde İstanbul’daki tüm Ermeni din görevlilerinin katılımıyla bir Hokehankisd duası düzenlendi.
Huzur içinde yatsın, Rab İsa Mesih ona sonsuz yaşamı bahşetsin.
Yorumlar kapatıldı.