Nur BATUR/ATİNA
Fener Rum Patriği Bartholomeos, kendisini ‘‘İstanbul Valisi’nin memuru’’ olmakla suçlayan Yunan Kilisesi’ne sert tepki gösterdi. Başpiskopos Hristodulos’un, bu tür suçlamalarla Patrikhane’ye el atmak istediğini savunan Bartholomeos, ‘‘Kanımızın sonuna kadar Patrikhane’nin haklarını savunacağız’’ dedi.
Fener Rum Patrikhanesi ile Yunan Kilisesi arasında Selanik’e piskopos atanması sorunu yüzünden patlak veren kriz iyice kızıştı. ‘‘İstanbul Valisi’nin memuru ve Türk ajanı’’ olduğu yolundaki suçlamalara Fener Patriği Bartholomeos, sert çıktı. Patrik, İstanbul Valisi’nin patrikhanenin hiçbir kararına karışmadığını, tam bir özgürlük içinde çalıştıklarını açıkladı. Bartholomeos, kendisini hain ilan edip Patrikhane’ye el koymak istediklerini öne sürerek, ‘‘Kanımızın sonuna kadar patrikhanenin haklarını savunacağız’’ dedi.
SAVAŞA HAZIRIM
Yunan Mega televizyonunda bir programa katılıp Yunan halkına seslenen Bartholomeos, Hristodulos’un Başpiskopos olduğu günden beri Patrikhane’ye bağlı olan Kuzey Yunanistan Metropolitlerini, Yunan Kilisesi’ne bağlamaya çalıştığına işaret etti. ‘‘Tahrikler artık bardağı taşırdı’’ diyen Patrik, ‘‘Şerefsiz bir barış yerine savaşmaya hazır olduğunu’’ açıklayan Hristodulos’a şu yanıtı verdi:
‘‘Kuzey Yunanistan’ı, Yunan Kilisesi’ne dahil etmek için bir plan var. Ben buna izin vermeyeceğim. Ben barış istiyorum ama savaşa çağırırlarsa da hazırım. Krizin sürdürülmesi halinde 1928 öncesi statüye de dönülebilir.’’
BİR ADIM GERİ GİTMEYİZ
Kendisini aşağılamak için saldırılar başladığını da vurgulayan Patrik Bartholomeos şöyle devam etti:
‘‘Hain deyip, gizli servislerin adamı deyip beni Yunan halkının gözünde güvenilmez hale getirmek için her yola başvuruyorlar. Böylece mirasa konmanın kolay olacağını hesaplıyorlar. Ancak hem ben, hem de Patrikhane’ye bağlı metropolitler, kanımızın son damlasına kadar Patrikhane’nin haklarını savunacağız. Bir adım geri gitmeyeceğiz.’’
KRİZİN TEMEL NEDENİ ATAMALAR
İstanbul Fener Rum Patrikhanesi ile Yunan Kilisesi arasındaki kavganın temelinde, Yunanistan’ın İper, Makedonya, Trakya ve Kuzey Ege bölgelerindeki kiliselerin yönetimi yatıyor. Balkan Savaşı’ndan sonra Yunanistan’a katılan ve ‘‘Yeni Ülkeler’’ denilen bu bölgelerdeki kiliseler kime bağlı olacak? Fener Rum Patrikhanesine mi, yoksa Yunan Ortodoks Kilisesi’ne mi? Bartholomeos, 1928’de alınan karara göre, yeni ülkelerin Patrikhane’nin yönetiminde olduğunu, onayı olmadan da Selanik’e piskopos atanamayacağını bildirdi. Hıristodulos ise son kararın Yunan Kilisesi’ne ait olduğunu savununca kriz patladı.
Türkiye’de bize karışan yok
Fener Rum Patriği Bartholomeos, Balkan Savaşı’ndan sonra Yunanistan’a geçen ve ‘‘yeni ülkeler’’ olarak anılan bölgelerdeki kiliselerin kendilerine bağlanmasıyla İstanbul Valisi’nin söz sahibi olacağı yönündeki eleştirilere de ateş püskürdü. Patrik, şöyle konuştu:
‘‘İstanbul Valisi ne zaman Girit, 12 Adalar ya da Aynaroz’a müdahale etti? Bütün bu bölgeler de Ekümenik Patrikhane’ye bağlı. İstanbul Valisi, Amerika ile ilgili konulara ne zaman müdahale etti ki? Geçen yıl Bozcaada-Gökçeada metropolitini seçtik. Marmara’daki adaların metropolitlerini seçtik. Ne bize bir şey sordular, ne de biz onlara bir şey sorduk. Seçim sonuçlarını bile valiye bildirmedik.’’
Yunanistan Kilisesi’nin Patrikhane’den daha fazla devletin denetimi altında olduğunu söyleyen Patrik, ‘‘Biz Türkiye’de ruhani gövevimizi özgür olarak yerine getiriyoruz’’ dedi.
Koruma almadan gezerim
Patrik Bartholomeos, ‘‘Türkiye’de güvenliği olmayacağı’’ gerekçesiyle İstanbul’a gelmeyen Yunan Kilisesi Başpiskoposu Hristodulos’u sert bir dille eleştirdi. Patrik, ‘‘Türkiye’de hiçbir güvenlik sorunu yok. (Dışişleri Bakanı Yorgo) Papandreu, (Yeni Demokrasi Partisi lideri Kostas) Karamanlis ve diğer yetkililer kendilerini güvende hissediyor da neden başpiskopos zarar görsün? Ben gece-gündüz tek bir özel koruma almadan sadece şoförümle geziyorum’’ diye konuştu. Bartholomeos, Yunan Kilisesi ve milliyetçi çevrelerin Patrikhane’nin ekümenikliğini sabote etmeye kalktıklarına da işaret ederek, ‘‘Biz Yunanlılar kendi bindiğimiz dalı kesmemeliyiz’’ dedi.
Aralarına Selanik girdi
Yunan Kilisesi Başpiskoposu Hristodulos ile Fener Rum Patriği Bartholomeos, atama krizinden önce sık sık bir araya geliyorlardı. İki din adamı son olarak 20 Mayıs 1999’da Atina sokaklarında kendilerine sevgi gösterisinde bulunan halkı selamlarken dostluk pozu vermişlerdi. Ancak Selanik’e kimin piskopos atayacağı sorunu, İstanbul ve Atina’daki dini liderleri karşı karşıya getirdi.
Yorumlar kapatıldı.