AHMET ŞIK
İSTANBUL – Avrupa Birliği’nin kapısını açmak için uyum paketleriyle yapılan yasal düzenlemelerin pratikte yansımasını bulmadığının son örneği yine bir isim yasağıyla ortaya çıktı. Babasının kendisine koymak istediği ‘Deral’ ismi, ‘sakıncalı’ denilerek kayda geçirilmeyen Şevket Gasgar, bu olaydan 37 yıl sonra 2003’te doğan kendi oğluna aynı ismi vermek istediğinde yine ‘yasak’ duvarına çarptı.
Şevket Gasgar 1966 yılında Ağrı’nın Tutak ilçesine bağlı Hırbesorg Köyü’nde dünyaya geldi. Tutak İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne giderek oğlunu, bir sahabenin adı olan ‘Deral’ olarak kayda geçirmek isteyen baba Faik Gasgar’a, görevli memur olumsuz yanıt verdi. Gasgar’a memur, bu tür isimlerin yasak olduğunu belirttikten sonra gülerek, “Yeğenim benim adımla yaşasın Şevket olsun” diyerek kayda geçti.
Köyün adı da değişti
Memurun şaka yaptığını sanan baba Gasgar, o yıllarda yapıldığı gibi kaydı yaptırıp nüfus cüzdanını almadan evine döndü. Şevket Gasgar, kendinden sonra doğan dört kardeşi gibi kimliği olmadan 12 yaşına dek yaşamını sürdürdü. Okula kaydı Deral ismiyle yapıldı. Evde, okulda ya da sokakta hep Deral adıyla çağrıldı. İsimlere ilişkin tek değişiklik köylerinin
‘kırmızı harabe’ anlamına gelen ‘Hırbesorg’ adının değişmesi oldu. Eski bir Ermeni yerleşimi olan köylerinin adı ‘Ahmetabat’ olarak değiştirilmişti
Meğerse Şevket’miş
Deral 12 yaşında iken göçtükleri Tarsus’ta ilkokulu bitirip de diploma
alacağı zaman nüfus kâğıdına gerek duyulunca ailesiyle birlikte resmi adını öğrendi. Babasının Tutak Nüfus Müdürlüğü’ne başvurması üzerine kendisinin ve diğer dört kardeşinin kimliklerinin geldiğini belirten Gasgar, “Ama kimliğimi gördüğümüzde hepimiz şoke olduk. İsim hanesinin karşısında Şevket yazıyordu. Babam sordu soruşturdu. Ama yanlışlık yoktu. Babamın bir şaka sandığı ve o günden sonra unuttuğu olay meğerse gerçekmiş” dedi.
O yıllarda pek önemsemese de yine de kendini garip hissettiğini belirten Gasgar, “Şevket ismi sadece resmi işlemlerde kullanılırdı. Ailem arkadaşlarım hep Deral diye çağırırdı beni. Öyle ki okulda yoklama yapılırken Şevket Gasgar denildiğinde üzerime dahi alınmazdım. Halen de akrabalarım ve çocukluk arkadaşlarım beni Deral olarak çağırır” diye konuştu.
Yıllar geçti Şevket ‘Deral’ Gasgar evlendi, çocuk sahibi oldu. İlk çocuğunu Talha Fırat, 1988’de doğan ikinci oğlunu da Baran adıyla herhangi bir sorunla karşılaşmadan nüfusa geçirtti. Gasgar’ın 25 Temmuz 2003’te bir oğlu daha oldu. Babasının kendisine koymak istediği ismi, eşinin önerisiyle
çocuklarına vermek istediler.
5 Ağustos’ta Küçükçekmece Nüfus Müdürlüğü’ne giden Gasgar, oğlunu Eyüp Deral adıyla kayda geçirmek istedi. Ancak Gasgar 37 yıl önce babasının karşısına çıkan yasakla karşılaştı. Görevli memur, Eyüp isminin olabileceğini ancak Deral’in Türkçe olmadığı için yasak kapsamında olduğunu, İçişleri Bakanlığı’nın genelgesi uyarınca da kayıt işlemi yapılamayacağını söyledi. Bunun üzerine Gasgar, Küçükçekmece Kaymakamlığı’na başvurdu.
Yasak olmayan isim Arapça
Gasgar, ‘sorun olmaz’ denilen Eyüp isminin de Türkçe değil Arapça kökenli olduğunu belirttiği dilekçesinde, “Avrupa Birliği’ne girebilmek için kanun üstüne kanun çıkaran bir ülkede isimlere yasak konulması hem garip hem de komik ve çağdışıdır. Söz konusu uygulama nedeniyle hukuki işlem yapabilmek için çocuğuma seçtiğim ismin yasak olduğuna dair resmi bir yazı talep ediyorum” dedi.
‘Dava açacağım’
Bunun üzerine Gasgar’a aynı gün Küçükçekmece Kaymakamlığı’nın sevkiyle
İlçe Nüfus Müdürlüğü’nden verilen yanıtta, “Çocuğunuza Deral ismini koymak istediğinizi belirtir dilekçede bahse konu isim 1587 sayılı Nüfus Kanunu’nun 16. maddesi uyarınca konulamamaktadır” denildi. Yazılı yanıtta nüfus müdürlüğü şefi olarak imzası bulunan kişinin ismi ise, Arapça ‘büyük,
ulu’ anlamına gelen Casim.
Gasgar, “Çocuğuna vereceği ismi ailesinin seçmesinden doğal ne olabilir. Kanun ‘milli kültürümüze, ahlak kurallarına, örf ve adetlerimize uygun düşmeyen ve kamuoyunu inciten adlar’ demiş. Kim çocuğuna ahlak kurallarını inciten adlar koymak ister. Böyle şey olmaz. Çocuğuma Deral ismini koyamazsam dava açacağım” dedi.
Yorumlar kapatıldı.