Yalanın Süryenicesi

O zamana kadarki istilalar halkın tümden yıkımına neden oluyordu: Köy ve kentler yıkılıyor, halk kılıçtan geçiriliyor ve bölgenin üretim güçleri tümüyle yok ediliyordu.
Ama Osmanlı egemenliğinde bunların hiçbiri olmadı. Osmanlılar bölgeye bir düzen getirdiler. Doğu Süryanileri de bu istikrarlı ortamdan yararlanarak, 16. yüzyılda sığındıkları dağlardan düzlüklere indiler.
Batı Süryanileri Osmanlı dönemi boyunca kırsal alanlarda ve kentlerde yaşıyorlardı.
***

Yakup Bilge, kitabında, II.Abdülhamid’in (1876-1909) izlediği panislamist siyasetin Süryani-Kürt çatışmasına yol açtığını yazıyor (S.57).
II.Abdülhamid’in neden panislamist bir politika izlemeye başladığını ben açıklayayım: Fransız Büyük Devrimi’nden (1789) sonra, Osmanlı İmparatorluğu’nun hıristiyan halkları arasında ulusçuluk ve ayrılıkçılık akımları gelişmeye başladı. 1806’dan itibaren 120 yıl boyunca Osmanlı orduları büyük ayaklanmalara, büyük devletlere karşı savaşmak zorunda kaldı. 1821’de başlayan Yunan (Mora) ayaklanmasında, birkaç gün içinde 25 bin müslüman öldürüldü Mora’da.
***
1

9. yüzyılda yapılan reformlar hıristiyan nüfusa daha çok özgürlük getirdi ve bunların bağımsızlık arzularını kamçıladı. Osmanlı Devleti’nin parçalanmasını planlayan devletler, hıristiyan halkların korunmasını üstlendiler. Ruslar, Ortodoks nüfusu, Fransızlar da Katolik nüfusu korumaları altına aldılar. Osmanlı topraklarında koruyacak Protestan nüfus bulamayan İngiltere ile ABD ise, misyoner gönderme ve okul açma ayrıcalığından yararlanarak, Protestan nüfusu koruma hakkı elde edebilmek için Ermeniler arasında Protestanlaştırma planı uygulamaya başladılar.
II.Abdülhamid eğer bir panislamist bir politika uygulamaya başlamışsa, bunun nedeni, Hıristiyan azınlıkların bağımsızlık isyanları ile Rusya, Fransa ve İngiltere’nin Osmanlı İmparatorluğu’na karşı yürüttükleri politikadır.