Kudüs (Yerusağem, Yeruşalayim, Jerusalem) bilindiği gibi Hristiyanlar için Kutsal Toprakların başkenti sayılır, çünkü Rab İsa Mesih’in vaaz ettiği, havarileriyle Son Akşam Yemeği’ne oturduğu, onların ayaklarını yıkadığı, çarmıha gerildiği, gömüldüğü, üçüncü gün ölümden kıyam ettiği ve kırkıncı gün göğe alındığı tarihi şehirdir.
Kutsal Şehir Kudüs’teki Hristiyanlar için en önemli kutsal yer, Rab İsa Mesih’in çarmıha gerildiği, gömüldüğü ve dirildiği yer üzerine 4’üncü yüzyılda İmparator Konstantin tarafından yapılmış olan Surp Harutyun (Kutsal Diriliş) Kilisesi’dir. Bu tarihi mabed, Orta Çağ’dan beri Kudüs’teki tarihi üç kilise tarafından eşit haklarla idare edilir, bu kutsal yeri törenler için kullanma hakkı bu üç kilise tarafından eşit olarak paylaşılır.
Kutsal yerleri kullanma ve koruma hakkı, tarihin derinliklerinden beri Kudüs Rum ve Kudüs Ermeni Patriklikleri ile Fransisken Rahipler Topluluğuna aittir. Bu patrikliklerin ve kiliselerin Kudüs’te var olma nedeni zaten Kutsal Yerlerin idaresi ile doğrudan bağlantılıdır.
Osmanlı İmparatorluğu, Rum Ortodoks Patriğinin ruhani nüfuzunu tanımayan tüm Hristiyanları 19’uncu yüzyıla kadar idari anlamda İstanbul’daki Ermeni Patriğine bağlı saydığı için, Doğu Ortodoks mezhebine ait olan Süryani, Kıpti, Habeş kiliseleri de dini törenlerini kendi dil ve ritlerinde Surp Harutyun Kilisesi’nin Ermeniler’e ait olan bölümlerinde icra ederler. Kutsal Yerleri kullanma ve idare etmeyle ilgili tüm hakları kapsayan yasal mevzuat en son İngiliz mandası döneminde Status Quo diye adlandırılan tarihi belgeyle yasal kesinlik kazanmıştı.
Yeni Rum Patriği’nin Yarattığı Huzursuzluk
Kudüs’teki Rum Patrikliği Sinod’u tarafından kıl payı göreve seçilen ancak iki yılı aşkın bir süredir hala İsrail Hükümeti tarafından tanınmayan Kudüs Rum Patriği Ireneos, geçen yılki Paskalya kutlamalarında Ermeni Patrik Vekilini fiziksel olarak tartaklamış, Mesih’in ölümden dirildiği Kutsal Mezar’da tören yapmaya sadece Rum Kilisesi’nin hakkı bulunduğunu iddia etmişti. Patriğin kaba kuvvet kullanarak başlattığı tartaklamaya iki kiliseden başkaları da katılmış, olay bir skandala dönüşmüş, Yunanistan, Kıbrıs, Bulgaristan, Romanya gibi Ortodoks ülkelerin televizyonları günlerce bu olayı kitlelere duyurmuş ve yorumlar getirmişti.
2003 yılının Paskalya kutlamaları yaklaşırken, Kudüs’teki iki patrikliğin temsilcileri bir dizi görüşmelerde bulunarak soruna bir çözüm bulmaya çalıştılar. Rum Patriği Ireneos Hazretleri taviz vermeyen bir tutum sergileyerek, Surp Harutyun Kilisesi’ndeki Kutsal Mezar’a girerek Paskalya Işığı’nı çıkarma hakkının sadece kendi kilisesine ait olduğu konusunda ısrar ediyor. Halbuki bu konudaki tüm mevzuat Rum Patriğinin haksız iddiasını yalanlıyor. Kudüs Ermeni Patriği Torkom II Hazretleri, Rum tarafının görüşmelerdeki uzlaşmaz tutumunu ve Ermeni Patrikliği’nin bu konudaki görüşlerini ifade eden bir raporu geçenlerde kamuoyuna bildirdi.
Yaşanan huzursuzluktan dolayı, Kudüs’te 26 Nisan tarihinde kutlanacak olan Paskalya arefesinde Kutsal Mezar’dan Paskalya Işığı çıkarma töreni esnasında, taşkın ve fanatik taraftarların anarşi yaratmasından endişe duyuluyor.
İstanbul’da, Kudüs’teki huzursuzluk konusunda iki kez Ortodoks Patriği Bartholomeos Hazretleri ile görüşmede bulunan Patrik Mesrob II, durumdan kaygı duyduğunu dile getirdi. Konuyu Patriklik Ruhani Kurul gündemine de alan Patrik Hazretleri, “Hristiyan dünyası için büyük bir ayıp. Bu iki patriğin en kısa zamanda yasal mevzuata uyarak asırlardan beri süregelen geleneğe saygı göstermeleri, geçen yılki skandalın bu yılki muhtemel tekrarını önlemeleri gerekiyor! Bu tür fanatikliklerin özürü yoktur! Orta Doğu’daki karışık ortamda bir de dini cemaatler arasında bu gibi sürtüşmeler saçmadır, yakışmıyor!” diyerek, “Kutsal Ruh’ta ve gerçekte tapınmayla ne gibi bir ilgisi olabilir bu durumun? Yanıbaşlarında Bağdat’ta insanlar savaş ateşinde diri diri kıvranırken, bu insanların mezardaki kandilden kim mumunu önce yakacak çekişmesi son derece ilkel ve anlamsızdır” dedi.
Yorumlar kapatıldı.