Kuruluş aşamasında Genel Koordinatörlüğünü Prof. Dr. Niyazi Öktem’in, Genel Sekreterliğini ise Cemal Uşak’ın yaptığı Kültürlerarası Diyalog Platformu’nun (KDP) “Çalışma Prensipleri Taslağı” belirlendi. Türkiye Ermenileri Patrikliği, Kıdemli Peder Dr. Krikor Damatyan’ı Platform’da gözlemci olarak bulunduruyor. KDP, şubat ayındaki toplantılarda okuyucularımızın dikkatine aşağıda sunduğumuz Çalışma Prensipleri Taslağı’nı değerlendirecek.
DİNLER VE KÜLTÜRLER ARASI DİYALOG PLATFORMU ÇALIşMA PRENSİPLERİ (TASLAK)
GİRİş:
Dinler ve kültürler arası diyalog çalışmaları üst ve düşünsel düzeyde son
yıllarda ivme kazanmış bulunmaktadır. Bu çalışmaların kitlelere yansıyarak
olumlu bir ortam yaratmış olması çok sevindiricidir. Değişik dinlere mensup
dinsel liderlerin bir araya gelerek sevgi ve diyalog mesajları vermesi barış
sürecine önemli katkılar getirmiştir. Ülkemizde de önce bireysel düzeyde
başlayan dinler arası diyalog girişimleri daha sonra sivil toplum
kuruluşlarına yansımış ve sonunda devlet katında da benimsenmiştir.
Üst düzeyde ve genelde düşünsel boyutta kalan çalışmalara artık kitlelerin
de katılması gerekmektedir. Böylelikle ancak somut yaşamda diyalog, hoşgörü
ve barış ortamı gerçekleşebilir.
Diyalog ortamını yaygınlaştırmak ve kitlelere de yansıtabilmek için “Dinler
ve Kültürler Arası Diyalog Platformu” adı altında daha önce diyalog
çalışmaları içinde bulunan kişi ve kuruluşların temsilcilerinden oluşan bir
çalışma grubu oluşturulmuştur.
Platformun kurucuları farklı inanç mensuplarıdır. Kurucular farklılıklarını
karşılıklı saygı ve onur çerçevesinde ele almaktadırlar. Dinlere ve farklı
inanç biçimlerine gösterilecek karşılıklı saygı ele alınan ve irdelenen
konular açısından söz konusudur. Diyalog ortamının temel güvencesi
birbirinin kutsal değerlerine saygıdır. Bu bağlamda taraflar her türlü
suçlama, yargılama ve mahkûm etme eğiliminden kaçınacaktır.
Tarihteki yapılan yanlışlıklar değiştirilebilecek durumda değildirler.
Dolayısıyla geçmişteki yanlış anlaşılma ve uygulama hatalarını tartışmanın
yararı yoktur. Ancak tarihteki olaylardan ders almak istikbali aydınlatmak
açısından yararlıdır. Bu bağlamda tarafların öz eleştirileri gündeme
getirmesi söz konusu olabilir. Özeleştiriler ön yargıların ortadan
kalkmasında önemli bir yöntemdir. Kendi din mensuplarına tarafların, kendi
yapmış oldukları hataları tarihsel belgelere dayandırarak anlatması yararlı
olabilir. Ancak özeleştirileri karşı tarafın kullanmaması gerekir.
İlişkileri bozabilecek her türlü düşünce ve davranıştan kaçınmak gerekir.
1-Geniş katılımlı toplantılarla diyalogu farklı din ve inanç gruplarının
tabanına yaymak.
2-Dinler arasındaki ortak paydalardan hareketle, tarafların birbirlerini ve
konuları derinliğine anlaması için ortam hazırlamak.
3-Ortak değerlerin bölge ve dünya barışına katkıda bulunmasını hedefleyerek
yaygınlaşmasını sağlamak.
4-Cemaatlerin, düşünce ve inanç farklılıkları nedeniyle karşılaşmış
oldukları sosyo-psikolojik sorunları saptamak ve bunların çözümü için
çalışmalar yapmak.
5-Cemaatlerin karşılaşmış olduğu sosyal, idari, yönetime ilişkin sorunları
saptamak ve bu bağlamda yerel ve merkezi yönetimlerde çözüm çalışmaları
yapmak. Bu bağlamda gönüllü çalışma birimleri kurmak.
6-Akademik araştırma ve çalışma birimleri kurmak. Bu birimlerde bir araya
gelen farklı din ve inanç mensubu akademisyenler, araştırmacıların diyalog
bağlamındaki tüm konular üzerinde etütler yaparak kamuyu aydınlatır.
7-Platform yazılı ve görsel yayınlar üretmek suretiyle de kamuoyu
aydınlatma görevini yerine getirir. Bu bağlamda Platform, kitle iletişim
araçlarıyla temas kurarak diyalogla ilgili programlar, haberler, kitaplar
hazırlanmasını planlar, yayınlar yapar.
8-Platform yurt içi ve yurt dışı benzer kuruluşlarla iletişim kurarak ortak
çalışmalar gerçekleştirir.
PLATFORMUN ÖRGÜTLENME VE ÇALIşMA BİÇİMİ:
Platformun “Yüksek Onur Kurulu”, “Çalışma Kurulu”, “Araştırma ve Akademik
Kurullar”, “Genel Koordinatör” ve “Genel Sekreter”den oluşan organları
vardır.
Kuruluş aşamasında, Genel Koordinatör, Prof. Dr. Niyazi Öktem; Genel
Sekreter ise Cemal Uşak’tır.
Yüksek Onur Kurulu:
Türkiye’deki Dini Cemaat Liderleri Yüksek Onur Kurulu’nun üyeleridirler.
Üyeler yılda bir kez bir araya gelir ve Platformun çalışmalarıyla ilgili
olarak onlara bilgi verilir, onların görüş ve düşünceleri alınır. Çalışma
Kurulu onların görüş ve düşünceleri çerçevesinde çalışmalarını yürütür.
Yüksek Onur Kurulu oybirliğiyle karar alır. Yüksek Onur Kurulunun başkanı
yoktur. Yıllık toplantıların her birinde oturumu yönetecek başkanı Yüksek
Onur Kurulu üyeleri kendi aralarından seçerler. Bu toplantıların düzenlenme
görevi “Genel Sekreter”in sorumluluğu altındadır.
Çalışma Kurulu:
Çalışma kurulunun üyeleri aşağıdaki şekilde oluşur:
1-Her cemaatin belirleyeceği 1 üye.
2-Gazeteciler ve Yazarlar Vakfını temsilen 1 üye.
3-Dinler ve kültürler arası diyalogla ilgili çalışmalar yapan, eserler
veren akademisyenler.Akademisyenlerin seçilerek kurula alınması, Çalışma
Kurulunun oybirliğiyle alacağı karara bağlıdır.
4-Dinler ve kültürler arası diyalog çalışmaları içerisinde bulunan sivil
toplum kuruluşlarının arzu ve taleplerine göre yollayacakları 1 üye. Bu
üyenin alınması “Çalışma Gurubunun” oybirliğiyle alacağı karara bağlıdır.
Çalışma Kurulu ayda bir kez toplanır. Çalışma Kurulunun başkanı yoktur.
Genel Sekreter çalışmaları ve oturumları yürütür.Çalışma Kurulu yıllık ve
beş yıllık çalışma planını çıkarır. Çalışma Kurulunun plan ve çalışmalarını
Genel Sekreter uygulamaya sokar.
Genel Koordinatör:
Platform çalışmalarını koordine eder. Platformla ilgili olarak yurt içinde
ve dışında meydana gelen faaliyetleri izler ve üyeleri bilgilendirir.
Platformu temsilen ilgili kurumlar nezdinde temaslarda bulunur.
Toplantıların akademik yönleriyle ilgili temasları yürütür.
Genel Sekreter:
Çalışma Kurulu üyeleri arasından oy çokluğuyla seçilir. Çalışma süresi bir
yıldır.
Genel Koordinatörle yakın işbirliği halinde, platform çalışmalarını organize
eder. Toplantı gündemini hazırlar ve takibini yapar.
Platformun mutad ve mutad dışı çalışmalarını yürütür. Araştırma ve Akademik
Kurullarla ile Çalışma Kurulu arasındaki eşgüdümü sağlar.
Araştırma ve Akademik Kurullar:
Çalışma Kuruluna bağlı olarak kurulan Araştırma ve Akademik Kurullarla
bilimsel ve güncel soruna ilişkin araştırma ve çalışmalar yapar. Bu kurullar
araştırma süresine bağlı olarak kurulurlar. Bazı hallerde, araştırma ve
bilimsel çalışmanın gereği olarak bu kurullara nakdi ödeme yapılabilir.
DİNLER VE KÜLTÜRLER ARASI DİYALOG PLATFORMUNUN 2003 YILI FAALİYETLERİ
şubat 2003: Çalışma Kurulu Toplantısı
Cemaatlerin birinin mekânında üç tek tanrılı dine mensup cemaatin geniş
katılıyla toplantı.
Mart 2003: Geniş katılımlı toplantı.
Konu: Üç tek Tanrılı Dinde “YARATICI” tasavvuru.
Katılımcılar: Üç Tek Tanrılı Din mensubu üç veya dört panelist.
Oturum Başkanı: Dinî cemaat liderlerinden biri.
Mayıs 2003: Uluslar Arası Sempozyum.
Konu: 1453 Fatih Sultan Mehmet’le Açılan Yeni Diyalog Kapısı
İstanbul’un Fethinin 550. yılı münasebetiyle Fatih Sultan Mehmet’in diğer
dinlerin serbestçe çalışmalarına izin vermesini ele alan uluslar arası bir
sempozyum mayıs aylarının sonuna doğru düzenlenebilir. Bu sempozyumda
İstanbul Rum Ortodoks Kilisesinin “ökümeniklik” sıfatının tanınması,
İstanbul’da Ermeni Patrikliğinin kurulması gibi konular ele alınabilir.
Sempozyumla ilgili çalışmaların ayrıntılarını “Çalışma Kurulu ve Genel
Sekreter” ele alacaktır.
Haziran 2003: Geniş Katılımlı Toplantı
Konu: Üç Tek Tanrılı Dinde Ahiret İnancı.
Katılımcılar: Üç Tek Tanrılı Dine mensup 3 veya 4 panelist.
Yorumlar kapatıldı.