MEDZ BAHK’TA PERHIZ MI, ORUC MU TUTUYORUZ?
ISTANBUL, 11 Subat 2002 (“Lraper” Kilise Bulteni) —
Bu konuda Patrikligimize ulasan sorularin tumune bu
ileti ile yanit vermeye calisacagiz.
Incil’de “perhiz” diye bir sey yoktur. Incil’de Der
Hisus Krisdos (Rab Isa Mesih) cok acik bir sekilde
takipcilerinin oruc tutacaklarini soylemektedir.
Perhiz uygulamasi sonradan baslatilan bir gelenektir.
Oyle ki, eger Ermeniler Hristiyan ise, ve tum
Hristiyanlar’in kutsal kitabi Incil ise, “Ermeniler’de
oruc yoktur, perhiz vardir” iddiasi tamamen yanlis
ve giderilmesi gereken bir kanidir.
Perhiz, herhangi bir nedenle oruc tut[a]mayan Kilise
uyeleri icin zamanla ruhani alistirma icin gelistirilmis
bir uygulamadir.
Bugun konusulan Ermenice’de Oruc’a “dzom”, Perhiz’e de
“bahk” denildigi icin bazen Kilise uyeleri yanilgiya
dusmektedir. Halbuki, Kutsal Kitab’in basindan sonuna dek
“bahk” kelmesi sadece ORUC icin kullanilir.
Bugunku dilimizle soyle ozetleyebiliriz:
PERHIZ (Bahk)
Kilisedeki anlamiyla, hayvan eti, sut ve su
urunlerini yememekten ibarettir. Ruhani amacla perhiz
tutanlar, normalde gunde iki veya uc ogun yemek yerler.
Surp Badarak sunulan gunlerdeki perhiz yemeklerinde bir
bardak sarap, sut mamulleri ve su urunleri dilendigi
taktirde yenebilir (4. Dvin Konsili madde 7,
Malazgirt Konsili madde 6).
ORUC (Dzom)
Oruc, ruhani amacla hicbir sey yememek ve icmemek
anlamina gelir. Ermeniler’de, oruc tutan imanlilar gunde bir
ogun yemek yerler. Yemegin hayvan eti, sut ve su urunlerinden
olmamasi gerekir. Oruc saat 16:00’daki dualar bittikten SONRA,
yani saat 16:30’da acilir. Surp Badarak sunulan gunler, Badarak’in
bitimine kadar ORUC sayilir. Kilise takviminde Perhiz gunu
(bahk) olarak ayirilan gunlerde de dileyenler oruc tutabilir.
MEDZ BAHK doneminde asagidaki geleneksel ruhani diyetlerden birini tatbik edebiliriz:
1. KATI DZOM yani 11 Subat’tan 22 Mart’a kadar gunde bir ogun
perhiz yemegi (hayvan eti, sut ve su urunleri yemeden) yemek.
Bu diyeti ozellikle, Anadolu’dan Istanbul’a goc eden cemaat
uyelerimiz uygulamaktadir. Bu diyet, geleneklerimize en az uygun
olanidir, baska Hristiyan kiliselerinde emsali yoktur, ozellikle
Rab’bin Gunu’nu diger gunlerle aynilastiran kati bir uygulamadir.
Tavsiye etmiyoruz.
2. DZOM – BAHK Ermeni geleneklerine en uygun, Kilisemiz atalari
tarafindan onaylanan bir uygulamadir. Surp Badarak sunulan
Cumartesi ve Pazar gunleri, ve Pazar (Rab’bin Gunu)yerine gecen
gunler disinda, Oruc (dzom) tutulur. Surp Badarak’tan
sonra ise Perhiz (bahk) uygulamasina gecilir. Cumartesi aksami
ve Pazar gunku yemeklerde ise bir bardak sarap icilebilir, sut
mamulleri ve su urunleri dilendigi taktirde yenebilir (4. Dvin
Konsili madde 7, Malazgirt Konsili madde 6).
3. BAHK daha kolay bir uygulama olup, saglik sorunlari nedeniyle
ac kalamayanlar tarafindan uygulanir. Yani 40 gun her gun perhiz
yemegi yenilir. Cumartesi aksami ve Pazar gunku yemeklerde ise
bir bardak sarap icilebilir, sut mamulleri ve su urunleri dilendigi
taktirde yenebilir.
4. GES BAHK daha 18 yasina basmamis olan cocuklarin ve 60 yasina
basmis olan kilise uyelerinin uygulayabilecegi bir diyettir. Kirmizi
et ve tavuk disinda her sey yenilebilir. Yemeklerde bir bardak sarap
ise Cumartesi ve Pazar gunleri alinabilir.
Hristiyanlik’ta seriat olmadigina gore, tum bu alistirmalar ozdenetim
yetenegimizi gelistirmek ve ruhani duyarliligimizi artirmak icindir.
Oruc veya perhiz, Allah’in Sozu ve dua ile birlikte uygulanmadigi
taktirde bize ruhani anlamda bir yarar saglamaz.
Oruc veya perhiz tutanlar tutmayanlara, tutmayanlar da tutanlara
karismamalidir.
Oruc veya perhiz uygulamasini yanlislikla veya unutkanlikla bozanlar,
yeniden baslayabilirler. Oruca ilk gununden itibaren herhangi bir
nedenle baslayamayanlar, diledikleri zaman basliyabilirler.
Buyuk Oruc doneminde dini nikah, nisan, sozlenme gibi torenler,
cemaat icinde eglence ve solenler yapilmaz. Dernek, vakif ve
kilise salonlarinda verien yemeklerde perhiz kurallarina riayet
edilir.
Sorularinizi lraper-owner@yahoogroups.com veya
ermenipatrikligi@yahoo.com adreslerine yoneltebilirsiniz.
Yorumlar kapatıldı.