Milliyet ve Star’ın doğrudan doğruya Salkım Hanım’ın Taneleri filminin senaristi Etyen Mahçupyan’a yönelik manşet-sürmanşetlerini (4 Aralık) dünkü Medyakronik’te ele almıştık (bak. “Onlar hakikatın peşinde”)
Önce, Milliyet’in haberinin başlık ve spotlarını aktararak, 4 Aralık itibariyle durumu özetleyelim:
“Bu yalan niye?.. Salkım Hanım’ın senaristi Mahçupyan, ‘Yahudi cemaati sinagog ve mezarlıkta çekim izni vermedi’ dedi. Oysa hiç başvurmamış… Türkiye Salkım Hanım’ın Taneleri’ni tartışırken, Karakoyunlu’nun romanındaki Yahudi karakterlerin, filmde Ermeni’ye çevrilmesi gündeme geldi. Senaryoyu yazan Etyen Mahçupyan, ‘Teknik zorluklardan değiştirdik. Yahudi Cemaati çekim izni vermedi’ dedi… Ancak çekim izni vermede tek yetkili merci olan Hahambaşılık, ‘Bize Salkım Hanım’ın Taneleri için başvuru yapılmadı’ diyor. Hahambaşılık Sözcüsü Silvyo Ovadya, ‘Belki tanıdıkları bir işadamı aracılığıyla başvurmuşlardır. Ancak kayıtlarımızda kesinlikle yok’ diye konuştu…”
Gerçekten de Mahupyan’ı güç duruma düşüren bir açıklama olmuştu bu… Hahambaşılık, açıklamasını yazılı olarak yapmıştı, bu nedenle haberi bütün gazeteler kullandı; Milliyet ve Star’ın “fark”ına yukarıda değinmiştik…
Gelelim bugüne, yani 5 Aralık’a…
Konu bugün de bütün gazetelerin gündeminde… Bu kez gazetelerdeki haberler Mahçupyan’ın “yalan” söylemediğini doğrular nitelikte…
Yeni gelişme, İshak Alaton’un konuya “müdahil” olmasıydı…
Mesela Hürriyet şöyle verdi haberi: “Alaton: Cemaatle izin için ben görüştüm… Ünlü işadamı İshak Alaton, ‘Salkım Hanım’ın Taneleri’ filminin sinagogda ve Yahudi mezarlığında geçen bölümlerine çekim izni verilmesi için aracı olduğunu açıkladı. Alaton, ‘Musevi cematinin önde gelen isimleriyle görüştüm, ancak bu işin dışında kalmak istediler.”
Mesela Sabah: “Günlerdir süren tartışmaya son noktayı İshak Alaton koydu… ‘Ben aracılık yaptım…’ Salkım Hanım’ın Taneleri filminin, Musevi değil de Ermeni mekânlarında çekilme nedenini İshak Alaton açıkladı: ‘Tomris Giritlioğlu rica etti, cemaatin nabzını tuttum. Tavırları olumsuzdu.”
Mahçupyan’la görüşmesi Hürriyet’in (1 Aralık) manşetinde yayımlanan. Sefa Kaplan, bugün de (5 Aralık) “Bu yalan niye”yi sormuş Etyen Mahçupyan’a… “Hahambaşılık, gerçeğin tamamını yansıtmıyor” başlıklı haberde şöyle deniyor:
“(…) Etyen Mahçupyan, Hahambaşılık tarafından yapılan açıklamanın anlaşılır psikolojik nedenleri bulunmakla birlikte, gerçeği yansıtmadığını ifade etti. Filmin yönetmeni Tomris Giritlioğlu’nun Hahambaşı Yardımcısı ile görüştüğünü, arkasından da başta İshak Alaton olmak üzere Musevi cemaatinin ileri gelenlerinden yardım istediğini belirten Mahçupyan, bunların aksi iddia edildiği takdirde kendisinin yalancı olmayı kabul edeceğini söyledi…”
Hürriyet, Tomris Giritlioğlu’yla da görüşmüş, o da Mahçupyan’ın sözlerini teyid edici nitelikte konuşuyor:
“Ben Hahambaşı Yardımcısı’yla iki defa görüşerek projeyi anlattım. Bize kesin bir dille sinagoglara ve mezarlıklara kamera sokulmasına izin vermeyeceklerini söyledi. Bunun üzerine Musevi cemaatinirn önde gelen isimlerinden bazılarıyla temas kurdum. İshak Alaton bize yardımcı olmak için çok uğraştı ama aynı olumsuz yanıt kendisine de bildirildi. Bu kadar konuşmadan sonra bir de yazılı başvuru yapmak, doğrusu aklımıza gelmedi.”
Sizde de bütün bunların aynen böyle gerçekleştiği yönünde bir his uyandı mı? Bu soruyu cevaplamadan önce Hahambaşılık Sözcüsü’nün Milliyet’in haberinde yer alan “Belki tanıdıkları bir işadamı aracılığıyla başvurmuşlardır” sözlerini hatırlayın isterseniz…
Gelelim Milliyet ve Star’a… Bu iki gazete 4 Aralık’ta olduğu gibi 5 Aralık’ta da “farklı” öbür gazetelerden…
Hepsini temsilen Hürriyet ve Sabah’tan aktardığımız yeni gelişmeler bu iki gazetede nasıl yer aldı dersiniz?
Star’ı geçiyoruz, çünkü başta İshak Alaton’un sözleri olmak üzere, yeni demeçlerin hiçbiri yok bu gazetede…
Milliyet, birinci sayfadan “Mahçupyan: Evet resmi belge yok” başlığıyla duyurdu haberi… spotta da şunlar yazıyordu:
“Salkım Hanım’ın Taneleri’nin senaristi Etyen Mahçupyan, Hahambaşılık’tan gelen ‘Bize hiç kimse başvurmadı’ açıklaması üzerine geri adım attı. Mahçupyan, ‘Resmi başvuru olmadı. İshak Alaton devreye girdi’ dedi.
Devam sayfası da şöyle düzenlenmiş:
Patlangaç: “Etyen çıkış arıyor…”
Başlık: “Hem mahçup hem belgesi yok…”
Alt başlık: “Hahambaşı’nın ‘Film için bize başvurulmadı” açıklaması, Etyen’i üzdü. Mahçupyan, ‘Devlet değil ki, resmi yazı yazalım’ dedi…”
Milliyet, Alaton’un aracılığını bir çerçeve içinde sunmayı tercih etmiş: “Alaton aracı!” (ünlem Milliyet’e ait).
Şimdi söyleyin: Milliyet’in haberciliği “hakkaniyet” ilkelerine uygun bir habercilik mi?
(5 Aralık 2001)
Yorumlar kapatıldı.