TBMM Partilerarası Anayasa Uzlaşma Alt Komisyonu, Anayasa’nın 51 maddesinin değiştirilmesi konusunda uzlaşmaya vardı. Bu konuda son kararı esas komisyon verecek. Partiler, uzlaşmaya rağmen bazı maddelere çekince koydular. Değişikliklerin en önemlileri arasında AB’ye uyum için hazırlanan Ulusal Program’da öngörülen hedefler doğrultusunda, yeni hükümler getirilmesi yer alıyor. Bu çerçevede Kürtçe’ye kapı aralayan önemli değişiklikler yapıldı. TÜSİAD’ın da istekleri arasında yer alan değişiklik Anayasa’ya taşındı ve ‘‘Devletin dili Türkçedir’’ ibaresi, ‘‘Resmi dil Türkçedir’’ şeklinde değiştirildi.
Ancak bu maddenin değiştirilmesinde sıkıntı ortaya çıktı. Anayasa’ya göre, bu madde, ‘‘Değiştirilemez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez’’ hükmüyle güvence altına alınmış bulunuyor. Komisyon, bu maddenin nasıl değiştirileceği konusunda hukukçulardan görüş alınmasını kararlaştırdı. Ayrıca koalisyon ortağı MHP bu maddeye çekince koydu. AB’ye uyum çerçevesinde idam cezası da Anayasa metninden çıkarıldı. Memurlara, toplu sözleşme ve grev hakkı verildi. Meclis’in af çıkarma yetkisine sınırlandırıldı ve kararın beşte üç çoğunlukla alınması zorunluluğu getirildi. Cumhurbaşkanı’nın seçilme şekli ve yetkileri de yeniden düzenlendi. Cumhurbaşkanlığına ikinci kez seçilme hakkı tanındı. Cumhurbaşkanı’nın, res’en imzaladığı kararlar ve emirlere karşı yargı yolu açıldı. Cumhurbaşkanı’nın, ülkeyi seçime götürme yetkisi kaldırılırdı. Meclis’te 3’te 2 çoğunlukla anayasa değişikliği yapılması durumunda Cumhurbaşkanı bunu referanduma götüremeyecek.
MGK DEĞERLENDİRİLİR
Demokratikleşme amacıyla atılan adımlar arasında MGK’nın yapısı ve kararlarının öncelikle dikkate alınması hükümleri de yer aldı. Maliye ve Adalet Bakanları, MGK’nın doğal üyesi olacaklar. MGK’nın kararlarının, Bakanlar Kurulu tarafından öncelikle dikkate alınacağı hükmü yerine ‘‘Kararlar, değerlendirilir’’ hükmü getirildi. Milletvekili ve bakan dokunulmazlığı da sınırlandırıldı. Dokunulmazlık, sadece ‘‘Kürsü dokunulmazlığı’’ ile sınırlı kaldı. Milletvekilleri hakkındaki soruşturma ve yargılamanın Yargıtay tarafından yapılması hükmü getirildi. Milletvekillerinin, özel iş ve ticaret yapmaları da yasaklandı. Bakanlar hakkındaki soruşturma önergeleri, Meclis’te anayasa değişikliklerinde olduğu gibi gizli oyla yapılacak.
Neler değişiyor
- Türkçe sadece ‘Resmi dil’ olacak
- İdam cezası anayasadan çıkarılacak
- Cumhurbaşkanı, seçim kararı alamayacak
- Cumhurbaşkanı’nın bazı kararlarına yargı yolu açılacak
- MGK’nın kararlarında öncelik olmayacak
- MGK kararları, ‘Dikkate’ alınmayacak, ‘Değerlendirilecek’
- Dokunulmazlıklar sınırlandırılacak
- Milletvekilleri, özel iş ve ticaret yapamayacak
- Memurlara, toplu sözleşme ve grev hakkı tanınacak
- Af kararı, TBMM üye tamsayısının 5’te 3’ü ile alınabilecek.
- ‘‘Aile, eşler arasında eşitliğe dayanır’’ hükmü getirildi.
- Hakim kararı olmadan kimsenin üstü aranamayacak.
Yorumlar kapatıldı.