Kurucesme’deki Surp Yerevman Hac Kilisesi’nin geleneksel isim gunu torenleri dun (13 Mayıs Pazar) Patrik 2. Mesrob Hazretlerinin riyasetinde gerceklesti. Ruhani Kurul
Baskani Episkopos Aram Srpazan’in sundugu Surp Badarak’ta, Rab’bin sofrasina Der Hovhan kidemli Kahana Istanbulyan, Der Drtad Kahana Uzunyan, Vahe Sargavak Islemeciyan, Vartkes Sargavak Pestilciyan, Vagarsak Seropyan, Hayko Cihangulyan ve Hovsep Bedikyan hizmet ettiler. Coksesli ilahileri ise
“Gomidas” ve “Sahakyan” korolari birlikte seslendirdiler.
Patrik Hazretleri, Rab’bin Sofrasi’ndan once konustuklari vaazin ilk
bolumunde havarilerden Surp Hovhannes’in (Aziz Yuhanna) su sozlerini
acikladilar: “Tanri isiktir ve O’nda hic karanlik yoktur. Eger O’nunla
beraberligimiz vardir der ve karanlikta yurursek, yalan soylemis ve gercege
uymamis oluruz. Ama kendisi isikta oldugu gibi, biz de isikta yurursek,
birbirimizle beraberligimiz olur, ve O’nun Oglu Isa’nin kani bizi her
gunahtan arindirir” (I Yuh. 1:5-7). “Sabahleyin evden ciktigi zaman havanin
gunesli, rutubetli, ya da yagisli olmasini bir cok insan farketmez bile,
cogunlukla umursadiklari tek sey gidecekleri yere kadar iklim sartlarinin
kendilerine olumsuz bir tesir etmemesidir. Bazilarimizin kiliseye yaklasimi
da maalesef boyledir iste” diyen Ruhani Reisimiz, sozlerine soyle devam
ettiler, “Tanri sevgidir, merhametlidir, isiktir gibi kelimeler
sarfettigimizde ise biraz daha dikkatli olmamiz gerekir. ‘Tanri isiktir’
derken, yaratan, aydinliga kavusturan, karakterimizdeki sorunlari bize
gosteren, Sozu’yle guc katan Rab’bin Lutuf Kaynagi olusundan soz etmekteyiz.
Tanri’nin Incil’deki tum vaatleri, tovbe ederek O’nun isiginin yolundan
yurumeye karar verenler icindir.” Rab Isa’nin ‘Isık cocuklari olun!’ sozunu
animsatan Patrik Hazretleri, “O’nun yolunda yurudugumuz zaman bizlerin
ruhani beraberligi olur, o zaman gercek Kilise olusur, iste o zaman ruhani
kurtulusu elde edebiliriz. Rab Isa’nin yolu seyirciler, dinleyiciler,
begenenler, destekleyenler, karsi olmayanlar icin degil, o yolda yuruyup,
O’nun sozlerini yasama gecirmeye and icinler icindir” dediler.
“Yerevumn Surp Haci” yortusunun 4’uncu yuzyildan beri kutlandigini animsatan
Patrigimiz, 350’li yillarda, Kudus’te (Yerusagem) Rab Isa’nin carmiha
gerildigi Golgota tepesinden Rab’bin goge alindigi Hampartsum tepesine kadar
yaklasik bir kilometre uzunlugunda bir alanin uzerinde gunes isigi
parlakligindaki beyaz bir bulutun saatlerce tum Filistin halki tarafindan
goruldugunu, ve zamanin Kudus Patrigi Gyureg tarafindan bu konuda kaleme
alinan tarihi yazinin Istanbul’daki Dogu Roma Imparatoru’na gonderildigini
anlattilar.
Kurucesme’deki Surp Yerevman Hac Ermeni Kilisesi 1680’li yillardan once insa
edilmis olup, kucuk bir sapelden ibaretti. 1641 yilinda Patriklik makami
Samatya Surp Kevork Kilisesi’nden Kumkapi’daki Surp Astvadzadzin Kilisesi’ne
tasinmakla birlikte, o tarihlerde ve 19’uncu yuzyilin baslarina kadar
patriklik konutu Kurucesme’de bulunmaktaydi. Surp Yerevman Hac Kilisesi’ni
ve kulliyesini bugunku genis alanda insa ettiren kisi 55’inci Patrigimiz
Kagizmanli 2. Zakarya (1773-1799) idi. Patrik Zakarya biriktirdigi 18 bin
Osmanli altiniyla Kurucesme kilisemizi 1798’de bina ettirdi, 1799’da vefat
ettiginde de ayni kilisenin avlusunda topraga verildi.
Patrik 2. Zakarya ileri goruslu, aydin, diplomat, ayni zamanda geleneklere
bagliligiyla taninmisti. Gerek ruhaniler, gerekse siviller icin Bati
Anadolu’daki Ermeni okullarini kendisi acmistir. Izmit yakinlarindaki Armas
Manastiri’nda ruhban okulu Surp Hac Tbrevank’i acan kendisiydi. Surp Hac
Tbrevank, 1888’de 74’uncu Patrik secilen Keremetli 1. Khoren Asikyan
zamaninda Magakya Srpazan Ormanyan tarafindan yeniden duzenlenmis ve
tedrisatinin ikinci donemine baslamisti. Patrik 2. Zakarya ayni zamanda
bugunku Ermeni azinlik okullari sisteminin de kurucusudur. Ilk Ermeni merkez
okulunu (mayr varjaran) sivil ogrenciler icin Kumkapi Ficici Sokak’ta acan
da kendisidir. Aydin kisiliginin yanisira, Patrik 2. Zakarya Ermeni
Kilisesi’nin geleneklerine cok bagliydi. Ermeni Katolik hareketi kendisini
cok uzmekteydi ve cemaatin ruhani hayatinda derin bir bolunme yaratilacagi
kaygisini tasimaktaydi. Bu endiseleri yanlis anlasildi, bunun uzerine
patriklikten istifa etmek zorunda kaldi ve Bursa’ya gitti. Ancak 11 ay
gecmeden kendisini yeniden patriklik tahtinda gormek isteyen cemaatin ezici
cogunlugunun yogun cabalari sayesinde yeniden patrik secildi ve 26 yil gibi
uzun bir sure gorev yapti. Onun doneminde, Istanbul Ermeni Patrikligi’nin
agirligi tum Ermeni Kilisesi’nde hissedildi.
Kurucesme Kilisemiz ve kurucusu hakkinda bu bilgileri aktardiktan sonra,
Patrik Hazretleri insanlarimizin Patrik Zakarya gibi aydin buyuklerimizin
orneklerini kendilerine rehber edinmelerini istediler. “Rab’bin yolunu biz
onlardan ogrendik. Bugunku ruhani ve kulturel degerlerimizi Patrik Zakarya
gibi onderlerimize borcluyuz” dediler.
Patrik Hazretleri, vaazin sonunda, Kurucesme Kilisesi’nde Rab’bin Sofrasi’na
yillardir her pazar sadakatle hizmet eden is adamlarimizdan Hovsep
Bedikyan’a “urar” (rutbe atkisi) vererek, kendisini “uraragir tbir”
rutbesine yukselttiler. Uraragir Hovsep Tbir Bedikyan, Khajag, Viken ve Aram
srpazanlarimizla birlikte ayni donemde Kudus Ermeni Patrikligi Ruhban
Okulu’nda okumus, daha sonra Istanbul’a donerek evlenmis ve is hayatina
atilmisti.
Kilisede bulunan imanlilardan bircogu Rab’bin Sofrasi’ndan kutsal paylarini
Aram Srpazan’in elinden aldilar. Daha sonra, geleneksel ekmek, sarap ve
madag eti kutsandi, Kurucesme’ye yardimda bulunan muteveffa veya yasayan tum
imanlilar dualarda anildilar.
Dinsel torenlerden sonra, Kurucesme Kilisesinin “Gomidas” salonunda bir
Sevgi yemegi duzenlendi. Surp Prgic Hastanesi’nden, Karagozyan
Yetimhanesi’nden, Kadikoy Surp Takavor Kilisesi’nden, Boyacikoy Surp Yerits
Mangants Kilisesi’nden, SEV vakfından yoneticiler, eski ve yeni
Kurucesmeliler, diger semtlerden gelen imanlilar, Gomidas ve Sahakyan
korolarinin uyeleri sofralar etrafinda toplandilar. Kurucesme Kilisesi Vakfi
Yonetim Kurulu Baskani Irma Polat tum konuklara “hos geldiniz” dedikten
sonra, vakfin yillik raporunu Hayko Cihangulyan okudu. Patrik Hazretleri,
Raffi Bilalyan, Jermen Yaylaoglu, Leda Papazyan ve Kurucesme Ermeni
Mezarligi’nin girisini meccanen duzenleyen ve giris kapisini bagislayan Reha
Tuncalp’e plaketler verdiler.
Patrik Hazretleri sofradan ayrilmadan once, sevgi yemeginde de konusarak
Patrik 2. Zakarya hakkindaki birkac anektodu anlattilar. Ornegin 76’inci
Patrigimiz Magakya Ormanyan soyle yazmistir: “Bazilari cok killiydi
derlerdi, ancak Zakarya cok uzun boylu, gosterisli, yakisikli bir adamdi.
Onun ovgusunu duyan Esma Sultan, bir gun patrigin Kurucesme’ye donus saatini
kollar. Patrik, kayikla Kumkapi’dan Kurucesme’ye giderken, Esma Sultan
sarayin denize nazir pencerelerinden birinde bekler ve patrigi hayranlikla
seyreder ve yaninda bulunanlara, ‘Masallah! Nazar gormesin insallah!’ der,
ve daha sonra Patrikhane’ye gonderdigi bir heyetle, Patrik Zakarya’ya
degerli hediyeler gonderir.”
Ruhani Reisimiz, cemaatimizin tum annelerinin ve kadinlarinin Anneler
Gunu’nu de kutlayarak, “bazilarinizin hic cocugu olmamis olabilir,
bazilarinizin cocuklari da artik buyumus ve evden ayrilmis olabilirler.
Ancak her kadin bir nebze annedir, annelik yapabilir, etrafiniza
baktiginizda sevgiye susayan cok insan goreceksiniz. Sevmek, sevilmek icin,
annelik duygularini yasamak icin firsatlari degerlendirin. Hepinizin Anneler
Gunu’nu yurekten kutluyorum!” dediler.
Patrik Hazretleri Kurucesme din gorevlisi Der Hovhan kidemli Kahana
Istanbulyan’in, Vakif Yonetim Kurulu’nun ve Gomidas korosunun cabalarini,
ozellikle cocuklar icin duzenlenen ve semtten buyuk talep olan ilahi ve
Incil derslerinin basarisini takdir ettiler, “Kilise bu gibi ileriye donuk
calismalar sayesinde varligini korur” dediler.
Patrik Hazretleri ile Aram Srpazan ayrildiktan sonra, sevgi sofrasi ayni
canlilikla devam etti. Koro, bir dizi halk sarkilari soyledi. Sofra, Der
Hovhan’in takdis dualariyla son buldu.
Yorumlar kapatıldı.